नेपालमा कुनै पनि नयाँ नीति, योजना वा प्रविधि लागू गर्ने बित्तिकै विवाद हुनु सामान्यजस्तै भइसकेको छ। चाहे त्यो सवारी कर होस्, सवारी चालक अनुमतिपत्र (लाइसेन्स) प्रणाली होस्, वा अहिले चर्चामा रहेको इम्बोस्ड नम्बर प्लेट होस्—हाम्रो समाजमा बिना बुझाइ, बिना तथ्य मानिसहरू विरोध गर्न तत्पर देखिन्छन्।
तर के हामी वास्तवमै बुझ्छौँ—इम्बोस्ड नम्बर प्लेटको उद्देश्य के हो? यसले दिने फाइदा के-के छन्? वा यो साँच्चै अनावश्यक खर्च मात्र हो?
के हो इम्बोस्ड नम्बर प्लेट? इम्बोस्ड नम्बर प्लेट भनेको उत्तिकृत (उभिएको) अक्षर र अंक भएको धातुमा बनेको विशेष नम्बर प्लेट हो। यो नम्बर प्लेटमा RFID (Radio Frequency Identification) नामक चिप जडान गरिएको हुन्छ, जसले सवारीसाधनलाई डिजिटल रूपमा ट्रयाक गर्न सक्ने बनाउँछ।
सुरुमा केही खर्च, तर दीर्घकालीन लाभ हो, सुरुमा इम्बोस्ड नम्बर प्लेट जडान गर्दा बाइक वा कार अनुसार केही हजार रुपैयाँको खर्च लाग्छ। यही खर्चकै कारण धेरै मानिसहरू यसलाई “अनावश्यक आर्थिक भार” को रूपमा बुझिरहेका छन्।
तर के हामी यसले दिने सुरक्षा, सुविधा, र प्रणालीगत सुधार का पक्षमा ध्यान दिइरहेका छौँ?
यसले दिने मुख्य फाइदाहरू 🔐 १. चोरी नियन्त्रण कल्पना गर्नुहोस्, तपाईँको मोटरसाइकल घरबाहिर पार्क गरिएको थियो र अचानक चोरी भयो। यदि सवारीमा इम्बोस्ड नम्बर प्लेट जडान गरिएको छ भने, त्यहाँ रहेको RFID चिपको मद्दतले त्यो सवारी कुन दिशातर्फ गइरहेको छ भन्ने थाहा पाउन सकिन्छ। यसले पुलिसलाई चोर पत्ता लगाउन सहयोग पुर्याउँछ।
🚨 २. दुर्घटना र हिट एन्ड रन केसमा ट्रेसिङ हामीले दैनिक जसो समाचारमा पढ्छौं—”बाइकले ठक्कर दिएर भाग्यो।” यदि त्यस्तो गाडीमा इम्बोस्ड नम्बर प्लेट भएको छ भने CCTV फुटेज वा ट्राफिक ट्रयाकिङ सिस्टममार्फत दोषी सवारी तुरुन्त पत्ता लगाउन सकिन्छ।
🚦 ३. गति नियन्त्रण र नियम उल्लङ्घनको कारबाही नेपालका सडकमा तीव्र गतिमा सवारी चलाउने प्रवृत्तिका कारण धेरै दुर्घटना हुने गरेका छन्। इम्बोस्ड नम्बर प्लेटले स्पीड क्यामेरा प्रणालीसँग मिलेर गति सीमा उल्लङ्घन गर्नेहरूलाई सजिलै ट्रयाक गर्न सक्छ। यसले सडक सुरक्षामा ठूलो योगदान पुर्याउँछ।
❌ ४. नक्कली नम्बर प्लेटको अन्त्य धेरै अपराधहरू नक्कली नम्बर प्लेट राखेर गरिन्छ। इम्बोस्ड नम्बर प्लेट राज्यद्वारा मान्य, दर्ता गरिएको र प्रणालीमा सुरक्षित गरिने भएकाले यस्तो दुरुपयोगको सम्भावना लगभग सकिन्छ।
इम्बोस्ड नम्बर प्लेटमा नेपाली अक्षर नहुने मुख्य कारणहरू यसरी बुझ्न सकिन्छ :
अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्ड (International Standardization): – इम्बोस्ड नम्बर प्लेट (Embossed/ Digital Plate) नेपालमा मात्रै होइन, अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमै गाडी पहिचान को統一 सिस्टमको रूपमा प्रयोग हुँदैछ। – नेपालका नम्बर प्लेटमा प्रयोग हुने “अक्षर/संख्या” ले विदेशमा समेत सजिलै पढ्न मिल्ने हुनुपर्ने अन्तर्राष्ट्रिय सिफारिस छ। – Nepali अक्षर (देवनागरी) भन्दा अंग्रेजी (Roman Script) सार्वभौमिक रूपमा बुझिने भएकाले यो अपनाइएको हो।
प्रविधि र मेसिन पठनीयता (Machine Readability): – नयाँ नम्बर प्लेटलाई स्मार्ट प्रणाली (RFID, क्यामेरा, स्क्यानर) ले पढ्ने सुविधा हुन्छ। – अधिकांश प्रविधि English alphanumeric (A-Z, 0-9) मा आधारित हुन्छन्। – त्यसैले सबै प्रणालीमा सजिलो एकरूपता ल्याउन English प्रयोग गरिएको हो।
क्षेत्रीय/अन्तर्राष्ट्रिय यातायात सम्झौता (SAARC/International Transport): – नेपालले SAARC Motor Vehicle Agreement र अन्य cross-border transport सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेको छ। – त्यस अन्तर्गत छिमेकी मुलुक भारत, बङ्गलादेश, भूटान लगायतमा गाडी सजिलै पहिचान हुने खालको नम्बर प्लेट आवश्यक पर्छ। – Nepali अक्षर मात्र भए भारत वा अन्य देशमा सजिलै नबुझिने हुनाले English अनिवार्य गरिएको हो।
सरकारको दृष्टिकोण (Practical Reason): – सरकारी विज्ञप्ति अनुसार, “Nepal” भन्ने शब्द चाहिँ नम्बर प्लेटमा रहनेछ, जसले नेपाली पहिचान जनाउनेछ। – तर अक्षर र अंक भने English अल्फान्यूमेरिक मा मात्रै हुनेछन्।
पौष २८, बङ्गलादेश बङ्गलादेशमा सम्पन्न अन्तराष्ट्रिय साहित्य सम्मेलन २०२५ मा नेपालबाट सातजना साहित्यकारहरूले सहभागिता जनाएका छन् । बङ्गलादेशको पबना जिल्लाको इसर्दीमा जनवरी १० र ११ मा उक्त समेलन सम्पन्न भएको थियो । साहित्य तथा सामाजिक संस्था नुङ्गुरद्वारा आयोजित सो सम्मेलनमा नेपालसँगै भारत लगायतका विभिन्न देशका साहित्यकारहरूले सहभागिता जनाएका थिए ।
नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानका सदस्य सचिव डा. धनप्रसाद सुवेदी र सम्मेलनका प्रमुख संयोजक प्रा. हसतनुजमानले संयुक्त रूपमा बङ्गला देशको झण्डा झण्डोत्तोलन गरी कार्यक्रमको उद्घाटन गरेका थिए । नेपालबाट सहभागी डा. धनप्रसाद सुवेदी, डा. टीकाराम उदासी, केशरी अम्गाई, शान्ता दाहाल, इन्द्रबहादुर चौधरी, राजकुमारी कुँवर र विमला खनालले कविता सुनाएका थिए ।
उक्त सम्मेलनमा काव्य,कल्पना,भाव र अनुभूति , विश्वको सांस्कृतिक अन्तर सम्बन्ध र साना जातीय समूहको भाषिक र सांस्कृतिक सङ्कट समाधानका लागि हाम्रो उत्तरदायित्व विषयमा प्राज्ञिक विमर्श गरिएको थियो । त्यसैगरी विभिन्न पुस्तकको विमोचनसहित विभिन्न कलाकारले आफ्ना सांस्कृतिक कला प्रस्तुत गरेका थिए । सो अवसरमा विभिन्न विधामा योगदान पुऱ्याउने साहित्यकारलाई सम्मान गरिएको थियो ।
सम्मेलनमा माणिक पण्डित, डा. साहिदा खातुन, प्रा. अब्दुद दाइन सरकार, प्रा. डा. मिर हुमायु कविर, प्रा. डा. शिखा सरकार, प्रा डा. शेख रजिकुल इस्लाम, हुमायु कविर घाली, प्रा. ङा फहजुल रहमान , प्रा. सुजिदुल इस्लाम, प्रा अकतर हुसैन, युनिस उदुम अहमद, लुफ्टर रहमान पन्जाब, लगायतको सहभागिता थियो ।
कार्यक्रमको दोस्रो दिन विदेशी पाहुनालाई हार्डिङ ब्रिज, रविन्द्र कुटी विहार, पद्मा घाट, लालन साधुको समाधिस्थल आदि पर्यटकीय स्थलको भ्रमण गराइएको थियो । साथै नेपालका साहित्यकारहरूलाई ढाकाका विभिन्न पर्यटकीय तथा स्थलहरूको भ्रमण गराउने कार्यक्रम आयोजकले तयार गरेको छ ।
पुस २४ गते, प्याब्सन स्थापना दिवस मनाउन लागेकाे प्याब्सन घाेराहीले ३ दिने कार्यक्रम अन्तर्गत साेमबार घाेराही उपमहानगरपालिका वडा नं. ७ सुक्रवार उत्तरवाहिनीस्थित श्री माता पवित्रादेवी साङ्गवेद संस्कृत माध्यामिक विद्यालय (गुरुकुल)लाई खाद्यान्न सहयाेग हस्तान्तरण गरेकाे छ । प्याब्सन घाेराहीले गुरुकुललाई एक कार्यक्रम गरि एक क्विन्टल चामल, तीस लिटर तेल, पाँच किलाे मकै, दस किलाे दाल, बीस किलाे सुन्तला, भेली, चियापत्तीलगायतका खाद्य सामग्रीहरु हस्तान्तरण गरेकाे छ ।
प्याब्सन घाेराही नगर कमिटीका अध्यक्ष बालकृष्ण ओलीकाे अध्यक्षता एवम् प्याब्सनका केन्द्रीय सचिव यादव गिरीकाे प्रमुख आतिथ्यतामा आयाेजित हस्तान्तरण कार्यक्रममा बाेल्ने वक्ताहरुले आफ्नाे भाषा, संस्कार र संस्कृतिलाई संरक्षण र सम्वर्द्धन गर्नुपर्नेमा जाेड दिएका थिए । कार्यक्रमका वक्ताहरुले देशकाे माैलिक पहिचान स्थापित गर्नका लागि सबै पक्ष लाग्नुपर्ने बताए । कार्यक्रममा श्री माता पवित्रादेवी साङ्गवेद संस्कृत माध्यामिक विद्यालय (गुरुकुल) का मूल गुरु देवनाथले गुरुकुलमा अध्यापन गराइने शिक्षाका विषयमा जानकारी गराउनुभएकाे थियाे ।
कार्यक्रममा प्याब्सन लुम्बिनी प्रदेशका सल्लाहकार महेन्द्र अधिकारी, जिल्ला अध्यक्ष निर्मल न्याैपाने, उत्तरवाहिनी गुरुकुलका गुरु देवनाथलगायतले आ-आफ्ना विचार राख्नुभएकाे थियाे । गुरुकुलका व्यवस्थापक प्रकाश भट्टराईकाे स्वागत मन्तव्यबाट सुरु भएकाे कार्यक्रमकाे सहजीकरण प्याब्सन घाेराही नगर कमिटी सचिव बिमल भण्डारीले गर्नुभएकाे थियाे ।
झिल्का लेखन अभियानको ४१ औँ शृङ्खला (सपना विषयक) सम्पन्न भएको छ । झिल्का साहित्य समाज नेपालको आयोजनामा उक्त झिल्का लेखन कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको थियोे ।
झिल्का कविता लेखनको यस विशेष अभियानमा पनि विगतका शृङ्खलाहरूमाझैँ सर्जकहरूको निकै उत्साहप्रद सहभागीता रहेकोे थियो । जसमा नेपाल, भारत, भुटान लगायत विश्वका विभिन्न देशमा छरिएर रहनुभएका नेपाली भाषा, साहित्यलाई निरन्तर माया गर्नुहुने ५० जना झिल्काकारहरूको सहभागीता रहेकोे थियोे ।
झिल्का कविताको उन्नयन, विकास र प्रवर्द्धन गर्नका लागि समाजले विभिन्न क्रियाकलापहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ । त्यसमध्ये झिल्का लेखन अभियान पनि एक भएको र नेपाली समुदायका चाडपर्व, उत्सव लगायत विभिन्न विशेष अवसरहरूमा निरन्तर सञ्चालन गरिने यसका परिकल्पनाकार/प्रवर्तक/प्रशिक्षक वसन्त अनुभवले बताउनुभयो ।
झिल्का कविता, नेपाली माटोमा उम्रिएको एक नवीनतम, लघुतम, प्रयोगवादी काव्य विधा हो । जसमा विम्ब, प्रतीक, अलङ्कारको प्रयोग गर्दै चोटिलो पाराले तीन हरफमा लेख्ने गरिन्छ । जसको पहिलो हरफले विषयवस्तुको उठान, दोस्रो हरफले विषयवस्तुको बिस्तार र तेस्रो अर्थात् अन्तिम हरफले भावलाई उत्कर्षमा पुर्याई समापन गर्ने गर्दछ । यसका प्रत्येक हरफमा तीन/तीन शब्दहरू हुने गर्दछन् । जम्माजम्मी नौ वटा शब्दमा एउटा झिल्का कविता पूरा हुने भएकोले यसलाई नौ शब्दको कविता पनि भन्ने गरिन्छ ।
झिल्का कविताका तीन हरफ मध्ये पहिलो र तेस्रो हरफमा अन्त्यानुप्रास हुनुपर्ने विधान छ भने दोस्रो हरफ स्वतन्त्र हुन्छ तर सकभर समध्वनीक नभएमा उत्तम मानिन्छ ।
सहभागी झिल्काकारहरूका चिन्ता विशेष उत्कृष्ट झिल्का कविताहरू-
१) —————<•>————— १. सपना मनको चाह कल्पनाको एक पराकाष्ठा जीवन जिउने राह ! २. सपना तारा चुम्ने यथार्थता जिन्दगीको अलग गरीबी चक्रमा घुम्ने ! -वसन्त अनुभव घोराही उमनपा- १४, दाङ २) —————<•>————— १. सपना सारा चुम्ने काेसिस गरेपछि सपना हाम्रो वरिपरि घुम्ने ! २. इतिहासमा नाम लेख्ने रातदिन परिश्रम गरेपछि असल सपना देख्ने ! -श्रीकृष्ण धामी – बझाङ ३) —————<•>————— १. सपना धेरै हुन्छ पुरा गर्न नसक्दा मनमा पीडाले छुन्छ । २. सुनौलो भविष्यको रहर गर्दछन् सबै युवाहरू बनाउने सपनाको सहर ! -विकास क्षेत्री अञ्जान कैजले, बिजनबारी, दार्जिलिङ ४) —————<•>————— सपना निद्रामा आउँदछ आहा आन्नद कति विपनामा सबै हराउँदछ । -कार्की डिबी माकुम सुनवल-४, नवलपरासी ५) —————<•>————— १. सपना देखेर बाँचिन्छ पुरा भयो भने मज्जा सङ्गले नाँचिन्छ । २. पालैपालो गरि आउँछौ सपनामा अनि कल्पनामा रहर बनी छाउँछौ । -दीपा समभाव दुबेकोल खोटाङ्ग ६) —————<•>————— १. हजारौँ सपना देख्ने रहरहरू पुरा गर्दै इतिहासमा नाम लेख्ने ! २. असल सपना देखौँ राम्रो काम गर्दै विश्वमा नाम लेखौँ ! -बेदु न्यौपाने ७) —————<•>————— सपना सबैले देख्नुपर्छ बिर्सन सकिन्छ बिउँझदा त्यसैले तुरुन्त लेख्नुपर्छ । -देवी पन्थी ८) —————<•>————— १. सपमा देखेँ मैले थाले रहरहरू पलाउन तिमीसँग भेटुँ कहिले ? २. मनका यी रहरहरू खुसीका ती पल मुर्झाए कसाे गरूँ ? -सुशिलाा शिखा कगेश्वोरी काठमाडौँ ९) —————<•>————— १. लास कुर्छ कुरीले सपना ती साँच्दासाँच्दै उडायो आज हुरीले ! २. मायाले ज्यानै लियो यो जीवनभरि तिमीसँगै बाँच्ने सपना थियोे । -दीप गोले तामाङ रौतहट १०) —————<•>————— १. सपना देखिने अति ती पूरा हुँदैनन् बाँकी रहन्छन् कति ! २. सपना देखिन्छ निदाएर सबै मनको कल्पना शून्य केही नपाएर ! -अर्जुन प्रसाद चौलागाई अमेरिका,बोस्टन। ११) —————<•>————— १. सुकुम्बासी सपनाको घर खोलामा पर्यो कठैबरी अन्तरकुन्तर लाग्छ डर ! २. नेताहरू पुगे माथि जनता छन् खोलातिर सपना लाग्दैन साथी ! -विवश पारदर्शी झापा १२) —————<•>————— १. सपना धेरै थियो झोला बोकेर हिँडे समयले धोका दियो । २. सपना अनगिन्ती थियो घर छोडेर भागेँ जवानीले सातो लियो । -चुडामणी देबकोटा, पुरानोनैकाप काठमाण्डौ १३) —————<•>————— १. नहोस् सपना अधुरो कसैको देख्न नपरोस् भविष्य अब मधुरो ! २. धेरैले सपना साँचेका साकार बनुन् जहिले आशा लिएर बाँचेका ! -अन्मोल मुस्कान तकदाह छाउनी, दार्जिलिङ १४) —————<•>————— १. बोकेर मनभरी डर कसरी बाँच्नु यहाँ छैन कसैको भर ! २. देशको हौँ शान यसैले त यहाँ राखौँ सबले मान ! -निमा छिरिङ भोटिया जलढका कालेबुङ १५) —————<•>————— १. जिन्दगीमा सपना देखेर यत्तिँकै मरिने भाे साहित्य सृजना लेखेर ! २. हुँदैनन् सपनाहरू पूरा चाहनाहरू छन् धेरै रहरहरू रहे अधुरा ! -नाम केसर बाेहरा ( सङ्घर्ष ) सुदूरपश्चिम अछाम । हाल भारतबाट । १६) —————<•>————— भविष्यको हुँदैन आकार गरेर परिश्रम कडा पार्नुपर्छ सपना साकार ! -डम्बर थामी ‘अनुपम’ कालिन्चोक गा.पा. -६ , दोलखा १७) —————<•>————— १. मरेपछि नाम पाउन सत्कर्म आज गरौँ तारा बनेर उदाउन ! २. जीवन लाग्छ अधुरा जहिल्यै पाइने हन्डर सपना नहुने पूरा ! ३. सोचेको पुरा नहुँदा समालिन गाह्रो पर्छ मन भकानिएर रुँदा ! -सीमा कार्की समर्पण मेलचोक पर्सा १८) —————<•>————— १. जीवन बगर नहोस् सपना हराभरा बनाउने शान्ति सौम्य बनोस् । २. बहिष्कारको सूचीमा दबाब हिंसाको सिकार नहुने निर्मुल होस् भेदभाव ! -पृथक प्रकृति ,झापा १९) —————<•>————— सपना ननिदाई देख लक्ष्य राख उचालिने मीठाे लाग्ने लेख ! -दीपक दाहाल २०) —————<•>————— सपना अधुरो भयो पूरा गर्न नपाएर जिन्दगी त्यसै गयो । -बुद्धिमान दनुवार ( सुरुङ्गेली कान्छो ) कनकाइ ४ झापा २१) —————<•>————— १. सपनाको महल राम्रो ब्युझेर सम्झदा त्यहाँ हुन्छ कस्तो चाम्राे ! २. जीवनसँगै सपना साँचेर पर्खिरहन्छन् सधैँ मानिसहरू सुनेको आधारमा बाँचेर ! -रबि पाैडेल दक्षिण भारत पाण्डेचरी २२) —————<•>————— भविष्यको सपना देख्नू सबैले सम्झने छन् ऎतिहासिक नाम लेख्नू । -प्रेम थापा “मन”, बागलुङ २३) —————<•>————— सपनाकाेे अनेकाैँ आकार अन्तिम प्रहरमा देखेका हुन्छ भनिन्छ साकार ! -काेपिला अधिकारी गाेरखा २४) —————<•>————— १. सपना थियो घेरो उडी चन्द्र छुने हावाले उडायो मेरो ! २. विकासका योजना बग्यो भ्रष्टाचार छलकपटले नेपालीका सपनाहरू सबै लग्यो । -शशीश्री आचार्य बौद्ध कुमारीगाल काठमाडौँ २५) —————<•>————— १. सपना पूरा गर्नू सोचेर सम्झेर हेर अरूको भर नपर्नू ! २. डराएर पूरा हुँदैन मनमा भए भरोसा असफलताले नै छुँदैन । -अम्बिका अधिकारी झापा बिर्तामोड २६) —————<•>————— १. सपना पूरा गर्न हुँदैन गरेर अल्छी सक्नुपर्छ अघि सर्न ! २. सपनाको अनेक आकार सङ्घर्ष गर्दछ जसले उसकै उदेश्य साकार ! -भोज विवश मगर गैंडाकोट -३ नवलपरासी पूर्व २७) —————<•>————— १. जीवन एउटा सपना सपना देख्ने जिन्दगी अधुरै रहन्छन् कल्पना ! २. मानिस सपना बुनेर दौडिन्छ उफ्रिन्छ सधैँ आशाको बाजा सुनेर ! -होमप्रसाद नेउपाने धरान,सुनसरी । २८) —————<•>————— १. नेताका सपना पूरा जनताले सहने मात्र पोख्दै दुःखका कुरा ! २. एकजुट हामी भएर नेपाललाई शिखरमा पुर्याऔँ न्यायको बाटोमा गएर ! -सुस्मिता अधिकारी ,काठमाण्डौं २९) —————<•>————— १. भ्रष्टाचार निर्मुल देश हेर्ने रहर मेरो चारैतिर विकासे परिवेश ! २. काँधमा काँध मिलाई पुरा गर्नुछ चाहना पौरखी नङ्ग्रा खियाई । -बिमल पोखरेल धरान -१७,पटनाली ३०) —————<•>————— १. सपना सुन्दर सजाउनू त्यसलाई साकार पार्न आफूलाई नित्य कजाउनू । २. फोस्रो सपनाले हुन्न कर्म गरिएन भने सफलताले कहिले छुन्न । -अरुण कुमार भुजेल गोरूबथान,कालेबुङ,भारत। ३१) —————<•>————— १. पुग्दैन सपना देखेको जिन्दगीमा त्यही हुन्छ निधारमा भावीले लेखेको ! २. गरौँ सबैले कामना अवश्य पुग्नेछ एकदिन हामीले देखेका सपना ! -अनिता भण्डारी, ताप्लेजुङ ३२) —————<•>————— भुलायो सपना देखाई जनताको दुःख बुझेन झुक्यायो कसम खाई ! -समुन्द्रा शर्मा ३३) —————<•>————— १. खुराफाती नेताको अब चकनाचुर भयो सपना जनता जागिसके सब ! २. ढोङ्गीहरूले खोक्रो बनाएर हाम्रो सपनाहरू सबै उडाए डाँडा कटाएर ! -सुनगाभा पोखरेल कपिलवस्तु १ बैरिया ३४) —————<•>————— मीठो सपना देखाई केही गरेनन् पूरा जनताको सामु आई ! -भाेलामान बर्देवा धरान ८ सुनसरी ३५) —————<•>————— १. आशाको बेलो चुनेर दौडिन्छ मानिस सधैँ सुन्दर सपना बुनेर ! २. सपना साकार पार्न सक्नु पर्दछ सबैले लाछी तनलाई बटार्न ! -बाबुराम गौतम, गुल्मी ३६) —————<•>————— बुझ्नेलाई हुन्छ शिक्षा सपनाले केही दिन्छ अनाहक हुन्न दीक्षा ! -जी.वि. कश्यप घाेराही, दाङ ३७) —————<•>————— १. सपनाहरू आफैँले रेटियो भित्रभित्रै गुम्सिएको चाहना आफ्नै हातले मेटियो । २. काधमा बोकेर जिम्मेवारी अल्झियो जीवनको यात्रामा सपना भयो भारी । -रुना कर्माचार्य दाहाल चितवन ३८) —————<•>————— १. कल्पनाभित्रकाे मीठो रहर प्रतिविम्बित हुन्छ सपनामा गर्नुपर्नेछ जपनाकाे कदर ! २. सपना कल्पनाको सागर बिउँझेपछि हुन्छ फुस्सा अल्छीकाे हुन्न जाँगर ! -प्रद्युम्न चालिसे ३९) —————<•>————— १. सपना रह्यो अधुरो आश अझै मेटिएन घाम पनि मधुरो ! २. आश मर्ने भए के बुन्नु सपना पात झर्दै गए । -राजेश्वरी राजोपाध्याय ललितपुर ४०) —————<•>————— सपना जीवनको कोर्नू सोचेर भविष्य बनाउने पसिनाले हिरा फोर्नू ! -राज बहादुर बडुवाल कनकासुन्दरी-५,जुम्ला ४१) —————<•>————— १. सपना बेच्ने सहरमा आएको हजुर कमाउन सुनौलो भविष्यको रहरमा ! २. कस्तो नमिठो देखेछु दिउँसै मृत्युको सपना यसर्थ झिल्का लेखेछु । शब्दको खेलाडी ( विशु हाङ राई) विराटनगर मोरङ नेपाल ४२) —————<•>————— १. लाग्दैन बेर छुट्न सम्बन्ध कच्चा भए अनायास सपना टुट्न ! २. सानो खुसीमा फुल्छ जीवन अस्थिर रहे रनवन मन डुल्छ । -पुष्पा राई, बादेल, खाेटाङ ४३) —————<•>————— सपनाको संसारमा रमाएर हुँदैन कहिले पूरा अरूको हात समाएर ! -ललिता गिरी, सिन्धुली ४४) —————<•>————— १. सपना सजाएर राखेको खल्ती मोटो देखेर अरूकै मोह चाखेको ! २. सपना उच्च लिए विपनाले आकाश छुन्छ यति सुझाव दिएँ। -विनोद खाती, मिरिक ४५) —————<•>————— नपरौँ सपनाको भर बजाऔँ पाखुरी आफैँले परौँ कर्ममा भर ! -बिबा तामाङ लापपञ्चर सिटोङ खरसाङ ४६) —————<•>————— भगवानको याद गर्नुहोस् सपनाहरू साकार पार्न पाखुरीमा हिम्मत भर्नुहोस् । ✍️ संगमानंद पत्रकार चूरु-राजस्थान, भारत ४७) —————<•>————— १. ब्युँझिए सपना देखेर राम्रो भएन कहिल्यै भावीले नराम्रो लेखेर ! २. सपना ठूलो देख्नू यथार्थ नलुकोस् कहिल्यै त्यसैको कथा लेख्नू ! -राजेशराज गड्तौला काँडाघारी, काठमाण्डौ ४८) —————<•>————— १. मनमा सोचेका कुरा देखेका सपना हुन्छन् एकदिन हुनेछ पूरा ! २. नेताको देखाउँछन् आस विकास सपना सबै पूरा हुँदैनन् पास ! -कृष्ण बजगाई, भक्तपुर ४९) —————<•>————— रातको सपना विकार सत्यता हुन्छ दिनको भविष्य सुधार्ने आधार ! -दिल ठकुरी, दार्जिलिङ ५०) —————<•>————— १. गरेर मनमा जपना पूरा नहोलान् तथापि देख्नू ठूलै सपना ! २. सुनेनन् मेरा कुरा वैरी भैदिँदा आफ्नै सपना रहे अधुरा ! -शान्ता पौडेल भट्टराई टङ्कीसिनवारी, मोरङ —————<•>—————
झिल्का लेखन अभियानको ३९ औँ शृङ्खला (चिन्ता विषयक) सम्पन्न भएको छ । झिल्का साहित्य समाज नेपालको आयोजनामा उक्त झिल्का लेखन कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको थियोे ।
झिल्का कविता लेखनको यस विशेष अभियानमा पनि विगतका शृङ्खलाहरूमाझैँ सर्जकहरूको निकै उत्साहप्रद सहभागीता रहेकोे थियो । जसमा नेपाल, भारत, भुटान लगायत विश्वका विभिन्न देशमा छरिएर रहनुभएका नेपाली भाषा, साहित्यलाई निरन्तर माया गर्नुहुने ७५ जना झिल्काकारहरूको सहभागीता रहेकोे थियोे ।
झिल्का कविताको उन्नयन, विकास र प्रवर्द्धन गर्नका लागि समाजले विभिन्न क्रियाकलापहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ । त्यसमध्ये झिल्का लेखन अभियान पनि एक भएको र नेपाली समुदायका चाडपर्व, उत्सव लगायत विभिन्न विशेष अवसरहरूमा निरन्तर सञ्चालन गरिने यसका परिकल्पनाकार/प्रवर्तक/प्रशिक्षक वसन्त अनुभवले बताउनुभयो ।
झिल्का कविता, नेपाली माटोमा उम्रिएको एक नवीनतम, लघुतम, प्रयोगवादी काव्य विधा हो । जसमा विम्ब, प्रतीक, अलङ्कारको प्रयोग गर्दै चोटिलो पाराले तीन हरफमा लेख्ने गरिन्छ । जसको पहिलो हरफले विषयवस्तुको उठान, दोस्रो हरफले विषयवस्तुको बिस्तार र तेस्रो अर्थात् अन्तिम हरफले भावलाई उत्कर्षमा पुर्याई समापन गर्ने गर्दछ । यसका प्रत्येक हरफमा तीन/तीन शब्दहरू हुने गर्दछन् । जम्माजम्मी नौ वटा शब्दमा एउटा झिल्का कविता पूरा हुने भएकोले यसलाई नौ शब्दको कविता पनि भन्ने गरिन्छ ।
झिल्का कविताका तीन हरफ मध्ये पहिलो र तेस्रो हरफमा अन्त्यानुप्रास हुनुपर्ने विधान छ भने दोस्रो हरफ स्वतन्त्र हुन्छ तर सकभर समध्वनीक नभएमा उत्तम मानिन्छ ।
सहभागी झिल्काकारहरूका चिन्ता विशेष उत्कृष्ट झिल्का कविताहरू-
१) —————<•>————— १. नघटोस् जीवनको नुर स्वास्थ्यको ख्याल राखौँ भगाऔँ चिन्तालाई दूर ! २. बाइबल, कुरान, गीतामा मानवधर्ममा लगाऔँ मन चिन्ताले लान्छ, चितामा ! -वसन्त अनुभव, दाङ २) —————<•>————— चिन्ताले दुब्लाउँदै गएँ रोगले कि शोकले दोधार आफैँ भएँ । -सङ्गीता खरेल काठमाडौँ ३) —————<•>————— नघटोस् कसैको आयु स्वस्थ रहौँ सबै स्वच्छ राखेर वायु ! -कविता गुरुङ रोल्पा ४) —————<•>————— १. तड्पियो मन मुटु छोरो परदेश गयो ज्यान खायो कुटुकुटु ! २. आनन्द कहाँ खोज्नु चिन्ताले सताको बेला खुसी कसरी रोज्नु ? -अम्बिका अधिकारी झापा बिर्तामोड ५) —————<•>————— मीठाे बाेल्ने धेरै छन् विश्वासघाती वरपर जरो काट्छ्न् मेरै ! -सानु जाेशी सुदुर पश्चिम दार्चुला ६) —————<•>————— १. चिन्ता गरेर रोग निम्त्याउनु हुन्छ मुर्खता पर्छ अकस्मात् शोक ! २. निस्की चिन्ताबाट झट्ट हलुका हुनु राम्रो नत्र परिन्छ चौपट्ट ! -मनोहरी पौडेल गैडाकोट १ ७) —————<•>————— १. जिन्दगीमा चिन्ता नलेऊ आत्मा सन्तुष्ट गर आत्मा कसैलाई नदेऊ ! २. चलन अनुसार चल्नुपर्छ नबुझी कहिल्यै नबोल उज्यालो हुँदै बल्नुपर्छ । -बेदु न्यौपाने ८) —————<•>————— १. चिन्ता हो शत्रु रातोदिन पालेर राख्दा जीवन हुन्छ पत्रु । २. चिन्ताको छैन उपचार मर्ने जीवन सम्झदा गर्नु हामीले बेकार ! -अर्जुन प्रसाद चौलागाई हालः-अमेरिका,बोस्टन। ९) —————<•>————— नगर्नू चिन्ता भोलिको कटेर जान्छ समय सीमा राख्नु बोलीको । -पुष्पा राई, बादेल, खोटाङ १०) —————<•>————— चिन्ताले पिरोलिएर नबसौँ हुने कुरा मेटिँदैन खाल्डोमा आफैँ नपसौँ ! -रमेश दियाली शेल्पू सिटोंग, दार्जिलिङ ११) —————<•>————— सन्तोष हुन्न धनबाट नगरौँ कहिले चिन्ता खुसी हटाएर मनबाट ! -दीप गोले तामाङ – रौतहट १२) —————<•>————— १. आउँछ यसरी भोलि याद गर मनमा नगर नमीठो बोली ! २. कति सफा वायु मनको पीरलाई लाने भयो छोटो आयु । -निमा छिरिङ भोटिया जलढका कालेबुङ १३) —————<•>————— १. चिन्ताले पुर्याउँछ चितामा मनन् गर्नुपर्छ सबैले लेखिएको छ गीतामा ! २. हुने हुनामी टर्दैन व्यर्थमा चिन्ता नगर्नू टाउको दुखाउनु पर्दैन । -अरुण कुमार भुजेल गोरूबथान,कालेबुङ,भारत १४) —————<•>————— १. मनमा खुसी पालेर जोगाउँदै थिएँ याद हावामा दीप बालेर ! २) समयको रोकिँदैन गति किन दिइरहन्छ दु:ख फसाएर चिन्तामा अति ! -होमप्रसाद नेउपाने धरान, सुनसरी १५) —————<•>————— चिन्ता लिनु हुँदैन भन्छन् मान्छे सबै रोगले शरीर छुँदैन ! -बुद्धिमान दनुवार ( सुरुङ्गेली कान्छो ) कनकाइ ४ झापा १६) —————<•>————— जीवनको गरौँ सदुपयोग नकारात्मक सोच्छ जसले उसैलाई चिन्ताको रोग ! -प्रेम थापा “मन”बागलुङ १७) —————<•>————— १. चिन्ताले पुर्याउने चिता हुनेहुनामी हुन्छ नै खानु मज्जाले सीता ! २. राम्राे कर्ममा जुट्नू आएको समस्यालाई भुलेर जीवनको आनन्द लुट्नू ! -प्रद्युम्न चालिसे भक्तपुर कटुञ्जे १८) —————<•>————— मनमा कुटुकुटु खान्छ खबरदारी गरे मनको कता भागेर जान्छ । -दुर्गा आचार्य मोरङ १९) —————<•>————— १. चिन्ताले धेरै सतायो बाटोमा साथी भेटेँ बल्ल खुसी छायो । २. चिन्ता गर्नु हुँदैन भगवान्मा विश्वास गर्नू छायाले कहिल्यै छुँदैन । -बिधुत गुरुङ, गोरुबथान २०) —————<•>————— आउँछ दिन गनी मेरो मनमा चिन्ता लिन्न भन्दा पनि ! -हिरामाया श्रेष्ठ २१) —————<•>————— कस्को मन रुँदैन सबैलाई हुन्छ पीडा चिन्ता लिनु हुँदैन । -सरिता सेढाई, धादिङ २२) —————<•>—————- १. नचाहिने विचार घटाऔँ सकारात्मक राखी सोच मनको चिन्ता हटाऔँ ! २. आफैँ बुझाउँ मन अरूले त जानाजानी दुखाइ दिन्छन् कोट्याइकन ! -पशपती राई, खोटाङ २३) —————<•>————— चिन्ताले स्वास्थ्य बिगार्ने प्रभुको चिन्तन गरौँ गर्छ यसैले सपार्ने ! -कार्की डिबी माकुम सुनवल-४, नवलपरासी २४) —————<•>————— १. लाग्छ चिन्ता मलाई कतै शङ्काको हुरीले कोर्न सक्छ सलाइ ! २. तिम्रो मायाले गलायो प्रियतम नजाऊ छोडी हृदय मेरो जलायो ! -विवश पारदर्शी झापा २५) —————<•>————— चिन्ताले शरीर गलाउँछ मन स्वच्छ राखौँ आशाको दियो पलाउँछ । -भुपेन्द्र राना मगर धादिङ २६) —————<•>————— १. चिन्ताले छोएको पल आखाँमा आँसु छल्किने जीवन लाग्ने खलखल । २. चिन्ताले ज्यान सुकाउने वसन्त ऋतुको बेलामा मनमा उदासी छाउने । -सीमा कार्की समर्पण मेलचोक पर्सा २७) —————<•>————— जुकाझैँ पो ! टाँसिन्छ चिन्ताले जीवन मान्छेको रोग शोकमा भाँसिन्छ । -रुना कर्माचार्य दाहाल चितवन २८) —————<•>————— नलिउँ चिन्ता कसैले बिताउँ जीवन हाँसेर हाँसी, खुसी सबैले ! -नागेन्द्रप्रसाद यादव २९) —————<•>————— १. चिन्ता नलिनू मनमा मानसिक विश्राम लिनू स्फूर्ती जगाई तनमा स्फूर्ति ! २. चिन्ताको औषधी हुँदैन छट्पटी बढ्छ मनमा खुसीले ठ्याक्कै छुँदैन । -मोती योन्जन सुब्बा, दार्जिलिङ ३०) —————<•>————— देशको गति सम्झेर चिन्ता लाग्छ मलाई अनि बस्छु गम्केर ! -कमल थापा ३१) —————<•>————— १. चिन्ता हो अभिशाप चितामा पुर्याउन सक्छ गरौँ मनदेखि सखाप ! २. हुँदैन चिन्ताको नाप गलाउँदै लान्छ शरीर मानेर हुन्न पश्चाताप ! -राज बहादुर बडुवाल कनकासुन्दरी-५, जुम्ला ३२) —————<•>————— सकिन्छ खुसी हुन त्याग्न सकेमा चिन्ता स्वस्थ भइन्छ सुन ! -सुस्मिता अधिकारी ,काठमाणडौँ ३३) —————<•>————— कमजोर बनाउँछ चिन्ताले भन्छन् पुर्याउँछ चितामा समयमै मनबाट नफाले ! -अनिता भण्डारी, ताप्लेजुङ ३४) —————<•>————— भयो हरे छिन्नभिन्न देशको हालत गिर्यो चिन्ताले शान्ति दिन्न । -सन्तु खत्री ३५) —————<•>————— १. छोरीलाई अनमाउँदा पीर लागेको रुन्चे भतेरमा पकाएर खुवाइयो खीर ! २. जन्तीको थिएन ताँती एकदमै कम आएर हामीलाई भयो जाती ! -भगवती दवाडी ३६) —————<•>————— चिन्ताले खान्छ ज्यान चिन्तामुक्त बनेर बसौँ बचाउँ जीवनको शान ! -देवकृष्ण काफ्ले ३७) —————<•>————— १. हाँसेर जीवन बिताऔँ दुई दिनकाे जिन्दगीमा सबैकाे भलाे चिताऔँ २. हटाइदिनु मनकाे मैलाे अन्धकार भैदिन्छ आखिर लक्ष्मीकाे आँगन दैलाे । – नाम केसर बाेहरा ( सङ्घर्ष ) सुदूरपश्चिम अछाम । हाल भारतबाट ३८) —————<•>————— नलिनू चिन्ता कहिले दुःखकष्ट विपद परेमा खुसी रहनु जहिले ! -समुन्द्रा शर्मा ३९) —————<•>————— १. चिन्ताले मदिरा पिएँ तिम्रो यादहरुमा दिल खोली जिएँ । २. चिन्ता शत्रु हाम्रो नलिनु सधैँ मनमा खुसी हुनु राम्रो ! -प्रेम शर्मा ” एकान्त प्रेमी ” कालेबुङ ४०) —————<•>————— १) चिन्ता लिनु हुन्न यसले पुर्याउँछ चितामा धामीले पनि छुन्न । २. हुने घटना हुन्छ चिन्ता लिने नगर्नु विधातालाई कस्ले छुन्छ । -शशीश्री आचार्य बौद्ध कुमारीगाल काठमाडौँ ४१) —————<•>————— लिन्न भन्दा आइलाग्ने रोग रहेछ चिन्ता तन सुकाउन जाइलाग्ने ! ✍️ विष्णु पंगेनी(पाण्डे ) वालिङ् -स्याङ्जा ४२) —————<•>————— १) समस्या सबैमा आउँछ समाधान हुन्छ बिस्तारै हुन्छ खुसी आनन्द छाउँछ ! २. दु:ख आउँछ जान्छ पिर लिन हुँदैन चिन्ताले जिउ खान्छ ! -उर्मिला के.शी., धनकुटा ४३) —————<•>————— आफूलाई निर्धो ठानी चिन्ता नगरौँ हरदम चिन्ताले गर्छ हानी ! -डम्बर थामी ‘अनुपम’ कालिन्चोक गा.पा. -६ , दोलखा ४४) —————<•>————— १. पिर चिन्ताले छोड्दैन दुःखी गरीब भएपछि आफन्तले सम्बन्ध जोड्दैन । २. बलेको आगो ताप्छन् गाउँघर जताततै सबैले धन सम्पत्ति नाँप्छन् । -कला ढकाल, झापा ४५) —————<•>————— १. नलिए चिन्ता मनमा कसरी बनिन्छ सफल नगाडे र्याल धनमा ? २. चिन्ताले चिन्तनशील बनाउला अनावश्यक चिन्ताले मान्छेलाई फेरि चितामा पुर्याउला ! -सतीश पण्डित भानु६ चुँदी तनहूँ । हाल चनपा ६ मातातीर्थ ४६) —————<•>————— १. चिन्ताको रोग लागेर पुग्दछ मान्छे चितामा सक्दैन उम्किन भागेर ! २. मनमा शान्ति पाउन गरेमा सेवा दुखीको पर्दैन मन्दिर धाउन ! ✍️ पद्मा काश्यप पाण्डे, मोरङ ४७) —————<•>————— १. नगर्नू चिन्ता बेकार घट्छ जीउ चिन्ताले मान्छ मनले हार ! २. नलिनू धेरै चिन्ता सफलता कहाँ मिल्छ मिहिनेत नगरी हिँड्दा ! -खडक आर सि मिलन छेडागाड नगरपालिका २ साल्मा जाजरकोट ४८) —————<•>————— चिन्ता राम्रो हुँदैन चितामा पुर्याउला यसले बसेमा टाढा छुँदैन । -सरस्वती श्रेष्ठ (४९) —————<•>————— १. चिन्ता भयानक रोग आफैँमा उब्जिन्छ यो हटाउनु उत्तम योग । २. चिन्ताले आगो बल्छ समालिन नसके मान्छे मुटुदेखि सारा जल्छ । -चुडामणी देबकोटा, पुरानोनैकाप काठमाण्डौ ५०) —————<•>————— चिन्ता हो सलाइ जीउँदै मार्न सक्छ यसले भित्रभित्रै जलाई ! -दीपा समभाव दुबेकोल खोटाङ्ग ५१) —————<•>————— १. गुम्स्याएर राखेको कुरो चिन्ता बन्न पुग्छ राख्न हुँदैन अधुरो ! २. त्याग चिन्ता पीर सकिन्छ आँट गर्दा मन हुन्छ स्थिर ! -अच्युत घिमिरे सर्पाङ, भुटान🇧🇹 ५२) —————<•>————— १. व्याख्या गरौँ यसको नेतृत्वमा बस्नेहरूले नै चिन्ता गर्दैनन् देशको । २. खुसीको रङ्ग छरौँ सहजै जिउन जिन्दगी चिन्ता कम गरौँ ! -भोज विवश मगर गैंडाकोट -३ नवलपरासी पूर्व ५३) —————<•>————— चिन्ताले चितामा पुर्याउँछ नसोच्नू अरू केही झन् जीवन तुर्याउँछ । -अनुग्रह राना मगर ‘पुष्प’ पाँचखपन न. पा. ६ संखुवासभा । ५४) —————<•>————— १. चिन्ताले जिन्दगी बन्दैन समस्या बुझे पनि कसैले बिचरा भन्दैन ! २ जब चिन्तामा पर्छ मानसिक सन्तुलन गुमाई देहत्याग नै गर्छ । -राज कुमार राजभण्डारी खाेटाङे मध्यपुर ठिमी ५ संगम काेलाेनी राधे राधे भक्तपुर । ५५) —————<•>————— १. चिन्ता गरेरै मर्यो नगर भन्दा मानेन बिचरा ठहरै पर्यो । २. भन्छन् चिन्ता रोग कतिलाई बुझाउनु यहाँ बरू भगवान् ढोग ! -राजेशराज गड्तौला कॅाडाघारी, काठमाण्डौ ५६) —————<•>————— १. चिन्ताले जीवन जान्छ नलिनू तनाव व्यर्थै अकालै कालले लान्छ । २. चिन्ताले मन जलाउँछ सुन्दर जीवन पनि जलाएर खरानी बनाउँछ । -कृष्ण बजगाई, भक्तपुर ५७) —————<•>————— १. आएको समस्या झेल्नुपर्छ हिम्मत जुटाऔँ सबैले जीवनको गाडी ठेल्नुपर्छ । २. बगर बनाएर दामी दु:खद परिस्थिति छिचोल्दै अघिअघि जाऔँ हामी ! -पृथक प्रकृति ,झापा ५८) —————<•>————— १. देशको चिन्ता छैन भ्रष्ट हुनाले नेता खोसियो जनताको चैन ! २. राज्यकोष बाँडेर खाए जनताको मौलिक हकमा पुरै अङ्कुस लगाए । -बाबुराम गौतम, गुल्मी ५९) —————<•>————— १. चिन्ता राेगकाे बीउ आफैँ उब्जिएर मनमा सारै गलाउँछ जीउ । २. भाेक निद्रा भगाउन खप्पिस हुन्छ चिन्ता शरीरमा राेग लगाउन ! -काेपिला अधिकारी गाेरखा ,सिरानचाेक ६०) —————<•>————— १. हुनेहार दैव नतार भन्ने उखान सुन्छु नलिउँ चिन्ता धुवाधार ! २. नियति सकाराैँ सबै भागेर कहाँ जानु नलिउँ चिन्ता कबै ! -हरिगाेपाल न्हुच्छेँप्रधान काभ्रे, साँगाबजार बनेपा १४ ६१) —————<•>————— १. अराजकताको बीउ जाग्याे चिन्ता देशको भविष्यको सुनिन्छ नेताहरू भाग्याे । २. सम्झिन्छु जनयुद्धको तर्क गतिविधिले लाग्छ चिन्ता पुरानै बाटोमा फर्क । -रामप्रसाद पुरी, बादेल, खाेटाङ ६२) —————<•>————— १. गल्तीले शिर झुकाउँछ सोचेर बोलौँ सधैँ चिन्ताले शरीर सुकाउँछ । २. रोग चिन्ताले भेटायो खुसी आएन मेरो ईश्वरले लेख्दै मेटायो । -अन्मोल मुस्कान तकदाह छाउनी, दार्जिलिङ ६३) —————<•>————— बगिरहोस् जीवनको धारा सकारात्मक सोच ल्याऊँ सकिनेछ दु:ख सारा ! -नन्दलाल आचार्य सिद्धार्थटोल, उदयपुर ६४) —————<•>————— चिन्ता गरौँ बाआमाको भगवान् हुन् हाम्रा नगर तीर्थ धामाको ! -सविता, भट्टराई, जनकपुरधाम ६५) —————<•>————— चिन्ताले ग्रसित भयो उपचारमै उठ्यो बास सारा खेतबारी गयो । -बिरेन्द्र कुमार चौधरी इटहरी, सुनसरी ६६) —————<•>————— पागल हुन्छ मन चिन्तालाई स्थान दिए गल्दै जान्छ तन ! -नन्दा धामी नौगाड दार्चुला ६७) —————<•>————— खाइरहन्छ भित्र कुटुकुटु जतिबेला हुन्छौ टाढा चल्दैन तिमिबिना मुटु ! -सुनगाभा पोखरेल कपिलवस्तु १ बैरिया ६८) —————<•>————— १. चिन्ताले चिता ल्याउँछ पीरमर्का दिएर सधैँ ज्यान गलाएर सताउँछ । २. सधैँ सताउने गर्छौ अमिट्य चोट दिई फेरि आफैँ डर्छौ । -सञ्जीवराज जोशी विवस, कञ्चनपुर ६९) —————<•>————— चिन्ता लिई नथाक्नू हुने भएरै छोड़छ मनको चोट ढाक्नू ! -बिबा तामाङ लाटपञ्चर सिटोङ खरसाङ ७०) —————<•>————— १. चिन्ताले पुर्याउँछ चितामा मुक्ति पाउन समस्याबाट समर्पित हुनू गीतामा ! २. चिन्तनले अध्यात्मतर्फ डोहोर्याउँछ व्यर्थको चिन्ताले व्यक्तिलाई सिधैँ चितामा सुताउँछ । -शान्ता पौडेल भट्टराई टङ्कीसिनवारी, मोरङ ७१) —————<•>————— १. महिला हिंसा बढेछ नजर यता लगाऔँ समाज कता ढलेछ ? २. रूप छन् धेरै समाजमा महिला हिंसाका बसेका छन सहेरै ! -देव मगर तिनाउ-१,,कचल,पाल्ला ७२) —————<•>————— १. विचारबाट मनमा पसेर दुःख दिन्छ चिन्ताले हरेक पलपलमा डसेर ! २. बेलैमा नगरे निदान भित्रभित्रै खोक्रो बनाई लिन्छ चिन्ताले ज्यान ! -पुष्पा सुवेदी नेपालगन्ज,बॅाके ७३) —————<•>————— १. चिन्ता भएमा मनमा पिरोल्छ भित्रभित्रै हरदम लाग्दैन घाम तनमा ! २. समस्या समाधान हुँदैन बोकेर चिन्ताको भारी बाहिरी वातावरणले छुँदैन । -घनश्याम पन्त, हरिवन सर्लाही ७४) —————<•>————— १. चिन्ताले पिरोलेको मन सुखले बस्दैन कहिले दुख्दछ भित्रसम्म तन ! २. चिन्ता विषकाे भाँडो कतिले जानेर पिउँछन् लगाई घाँटी ठाडो ! -विनोद खाती, मिरिक ७५) —————<•>————— १. मनमा भयो पिर छैन लहर खुसीको फुट्न खोज्छ शिर ! २. चिन्ताले बाधा टर्दैन दुःख लाग्छ खाली आफैँलाई मन पर्दैन ! -श्रीकृष्ण धामी – बझाङ —————<•>—————
झिल्का लेखन अभियानको ३७ औँ शृङ्खला (ठन्डी मौसम विषयक) सम्पन्न भएको छ । झिल्का साहित्य समाज नेपालको आयोजनामा उक्त झिल्का लेखन कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको थियोे ।
झिल्का कविता लेखनको यस विशेष अभियानमा पनि विगतका शृङ्खलाहरूमाझैँ सर्जकहरूको निकै उत्साहप्रद सहभागीता रहेकोे थियो । जसमा नेपाल, भारत, भुटान लगायत विश्वका विभिन्न देशमा छरिएर रहनुभएका नेपाली भाषा, साहित्यलाई निरन्तर माया गर्नुहुने ६७ जना झिल्काकारहरूको सहभागीता रहेकोे थियोे ।
झिल्का कविताको उन्नयन, विकास र प्रवर्द्धन गर्नका लागि समाजले विभिन्न क्रियाकलापहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ । त्यसमध्ये झिल्का लेखन अभियान पनि एक भएको र नेपाली समुदायका चाडपर्व, उत्सव लगायत विभिन्न विशेष अवसरहरूमा निरन्तर सञ्चालन गरिने यसका परिकल्पनाकार/प्रवर्तक/प्रशिक्षक वसन्त अनुभवले बताउनुभयो ।
झिल्का कविता, नेपाली माटोमा उम्रिएको एक नवीनतम, लघुतम, प्रयोगवादी काव्य विधा हो । जसमा विम्ब, प्रतीक, अलङ्कारको प्रयोग गर्दै चोटिलो पाराले तीन हरफमा लेख्ने गरिन्छ । जसको पहिलो हरफले विषयवस्तुको उठान, दोस्रो हरफले विषयवस्तुको बिस्तार र तेस्रो अर्थात् अन्तिम हरफले भावलाई उत्कर्षमा पुर्याई समापन गर्ने गर्दछ । यसका प्रत्येक हरफमा तीन/तीन शब्दहरू हुने गर्दछन् । जम्माजम्मी नौ वटा शब्दमा एउटा झिल्का कविता पूरा हुने भएकोले यसलाई नौ शब्दको कविता पनि भन्ने गरिन्छ ।
झिल्का कविताका तीन हरफ मध्ये पहिलो र तेस्रो हरफमा अन्त्यानुप्रास हुनुपर्ने विधान छ भने दोस्रो हरफ स्वतन्त्र हुन्छ तर सकभर समध्वनीक नभएमा उत्तम मानिन्छ ।
सहभागी झिल्काकारहरूका ठन्डी मौसम विशेष उत्कृष्ट झिल्का कविताहरू-
१) समय नआकौँ कम पर्नसक्छ स्वास्थ्य समस्या ठन्डीको छ मौसम ! -वसन्त अनुभव, दाङ —————<•>————— २) बढ्यो ठन्डीको मौसम काप्दैछ थरथर शरीर आगोले भएन कम ! -हरिनारायण चौधरी —————<•>————— ३) १) लगाइदिनु तेल तताएर बालक अनि वृद्धलाई नमरुन् ठन्डीले सताएर ! २) गाँस अनि बासमा उचित ध्यान पुर्याउनु अबको चार मासमा ! -हिरामाया श्रेष्ठ गजुरी १ धादिङ —————<•>————— ४) बढ्दैछ ठन्डीकाे याम स्वास्थमा पर्छ असर ताप्नु बिहानको घाम ! -भाेलामान बर्देवा (बैरागि माईलाे) धरान ८ सुनसरी —————<•>————— ५) १) ठन्डी बढेकाे याम ख्याल गरेर बस्नु ताप्दै रापिलो घाम ! -जी.वि. चिन्तन घाेराही,दाङ —————<•>————— ६) ठन्डी मौसमको बेला झोलिलो तातो खानु नगर्नु स्वास्थ्यसँग रेला । -अरुण कुमार भुजेल दार्जीलिङ्ग,भारत —————<•>————— ७) १) तात्तातो सुप खाऊँ न्यानो कपडा लगाएर आफूलाई चिसोबाट जोगाऊँ ! २) व्यथाले हामीलाई सताउँछ बेलैमा बुद्धि नपुराए चिसोले शरीर गलाउँछ । -सीमा कार्की समर्पण मेलचोक पर्सा —————<•>————— ८) १) तराईमा चल्छ शीतलहर हिमालमा पर्छ हिउँ जीवन जिउन कहर । २) गाउँ वा सहर आयो ठन्डी मौसम गरीबलाई तातोको रहर ! -सतीश पण्डित भानु६ चुँदी तनहुँ हाल चनपा ६ मातातीर्थ —————<•>————— ९) चिसो चिसो रातमा तातो तातो हुन चाहिन्छ कोही साथमा । -डम्बर थामी ‘अनुपम’ कालिन्चोक गा.पा. -६ , दोलखा । —————<•>————— १०) चिसो ठन्डीको याम अब हुन्छ प्यारो न्यानो तातो घाम । -सरिता सेढाई धादिङ —————<•>————— ११) १) मौसम बदलिएर आयो सबै बनौँ होसियार चिसोले साह्रै सतायो । २) अब ठन्डी जाग्छ न्यानो लुगा लगाऔँ आफैँ चिसो भाग्छ । -बेदु न्यौपाने —————<•>————— १२) १) चिसोमा न्यानो लगाऊँ यसबाट बँच्नका लागि तातो झोझिलो खाऊँ । २) ठण्डी मौसमको बेला न्यानो कपडा लगाउनुपर्छ नगरौँ स्वास्थ्यमा खेला ! -भोज विवश मगर गैंडाकोट -३ नवलपरासी पूर्व —————<•>————— १३) १) तात्ताताे खाना खाऔँ चिसाे माैसमबाट हामीले आफ्नो शरीर बचाऔँ । २) बचौँ ठन्डीकाे बेला हाेइन भने हामीलाई राेगकाे हुन्छ झमेला ! -नाम केसर बाेहरा ( सङ्घर्ष ) सुदूरपश्चिम अछाम हाल भारतबाट —————<•>————— १४) १) बुढापाकालाई बढ्छ दम ख्याल गरौँ सबैले आयो चिसो मौसम । २) तात्तातो खानेकुरा खाऊँ न्यानो लुगा लगाउँदै स्वस्थ भएर रमाऊँ ! -अनिता भण्डारी ताप्लेजुङ —————<•>————— १५) ठन्डी मौसम आयो स्वयम् ख्याल गरौँ कुहिरो चारैतिर छायो । -कार्की डिबी माकुम सुनवल-४, नवलपरासी —————<•>————— १६) १) जाडो मौसम आयो जोगिएर बस्नु सबैले चिसोले ज्यान खायो । २) तातोपानी खाना खाऊँ घाम तापौँ आँगनीमा न्यानो लुगाफाटो लगाऊँ ! -दुर्गा आचार्य मोरङ —————<•>————— १७) पटुकीले कम्मर कस्नु मौसम छ ठन्डी तातो खाई बस्नु । -अनुग्रह राना मगर ‘पुष्प’ पाँचखपन न. पा. ६ संखुवासभा —————<•>————— १८) जाडो बिस्तारै बढ्दैछ ख्याल गर्नु सबैले कपडाको मोल चढ्दैछ ! -धनमाया चौधरी, कैलाली —————<•>————— १९) १) ठन्डी यो मौसमभरि न्यानो लुगा लगाऔँ शरीरको सुरक्षा गरी ! -लक्ष्मण देउवा डोटी —————<•>————— २०) १) शीतल छ सहर चिसोले गलेको हुँदा तातोको छ रहर ! २) जाडोको फैलियो लहर काँप्दै गरीबको जीवनले घामको गर्यो रहर ! -लक्ष्मी रिजाल कञ्चनरूप-१२, प्रगतिटोल, रूपनगर, सप्तरी —————<•>————— २१) बिस्तारै बढ्दैछ ठन्डी खोज्दैछ शरीरले पनि तातो न्यानो मन्डी ! -शंकर कार्की, मकवानपुर —————<•>————— २२) ठन्डी बढेछ धेरै कसो गर्ने होला फाट्यो चोली मेरै ! -सञ्जना शर्मा लुम्बिनी प्रदेश नेपाल लमही दाङ —————<•>————— २३) चिसो मौसमबाट बचौँ सबैमा सौहार्दता बाँडेर झिल्का कविता रचौँ ! -प्रेम थापा “मन”बागलुङ —————<•>————— २४) पुसको महिना फुस्स बालक बुढाबुढीलाई चिसो जाडोले बनायो झुस्स ! -चुडामणी देबकोटा पुरानोनैकाप काठमाण्डौ —————<•>————— २५) १) चिसो मौसम आयो धेरैजसो बाआमा केटाकेटीलाई साह्रै नै सतायो ! २) न्यानो कपडा लगाऊँ चिसोबाट बँच्न हेर झोलिलो तातो खाऊँ । -कला ढकाल, झापा —————<•>————— २६) १) टल्किन्छ शीतको थोपा प्रतिविम्ब ठन्डी मौसमको आहा ! न्यानो कनछोपा । २) न्यानो राख्नु जीउलाई ठन्डी मौसमले सताउला बरफिलो सिरेटो आई ! -कृष्णकुमार वैद्य बनेपा ९, काभ्रे —————<•>————— २७) १) ठन्डी मौसम आयो गाउँ, सहर जताततै आफ्नो आधिपत्य जमायो । २) आफ्नो ख्याल गर्नुहोला आवालवृद्ध ती सबैजनालाई चिसोले पार्ला कोलाकोला ! -बाबुराम गौतम, गुल्मी —————<•>————— २८) १) जाडोमा चिया लिनु कुरा भन्नेहरूको पनि सोचेर तिमी भनिदिनु । २) तातो कुरो खाऊँ यो जाडोको मौसममा छिट्टै घर जाऊँ । -नीमा छिरिङ भोटिया जलढका कालेबुङ भारत —————<•>————— २९) १) आकाश खुलेको रात बिहानीपख हुँदा सधैँ धर्तीभरि हुन्छ तुषारापात ! २) जाडोले शरीर कमाउने न्यानो लुगा छैन ज्यान कसरी बचाउने ? -राज कुमार राजभण्डारी खाेटाङे मध्यपुर ठिमी ५ संगम काेलाेनी राधे राधे भक्तपुर । —————<•>————— ३०) १) तातो कपडा लगायो चिसो मौसममा चट्ट तात्तातो कुरा खायो । २) तातो खाना खाऊँ चिसो शुरू भयो दिनमा घुम्न जाऊँ । -प्रेम शर्मा ” एकान्त प्रेमी “ कालेबुङ —————<•>————— ३१) १) आउँदैछ ठन्डी मौसम मिलाउनु छ चाँजोपाँजो बढ्दछ खोकी, दम । २) हुनेले लुगाफाटा लगाउँला नहुनेले घाम आगो तापेर जाडो भगाउँला ! -मोती योन्जन सुब्बा दार्जिलिङ। —————<•>————— ३२) १) ठन्डी माैसम आयो परिवर्तन भयो समय शीतलहरको कहर छायो । २) न्यानो घाम ताप्नु ठन्डी मौसमको बेला शरीरको तापक्रम नाप्नु ! -कृष्ण बजगाई, भक्तपुर —————<•>————— ३३) १) चिसो हुँदैछ भयानक दीर्घ रोगीले विशेष ध्यान राखौँ एकपटक ! २) बाक्लो कपडा लगाऔँ ताजा खानेकुरा खाई सजिलै जाडो भगाऔँ । -खडक आर सि मिलन छेडागाड नगरपा२ साल्मा जाजरकोट —————<•>————— ३४) १) ठन्डी मौसमको आगमन जोगिऔँ हामी सबै स्वस्थ राखौँ तन ! २) पानी पर्याप्त पिउनु व्यायाम गर्नु दिनहुँ न्यानो लुगा सिउनु । -सुस्मिता अधिकारी ,काठमाडौँ —————<•>————— ३५) ठन्डी मौसमको जाडो फर्केर आई हेर पातलो लुगा घाँडो ! -अम्बिका अधिकारी झापा बिर्तामोड —————<•>————— ३६) जीवनले दुःख पायो सबै सतर्क बनौँ जाडोको मौसम आयो । -दीप गोले तामाङ 🏠️चन्द्रपुर -१, पौराई, रौतहट —————<•>————— ३७) १) ठन्डी बढ्न थाल्यो राखौँ स्वास्थ्यमा ख्याल रोगले कदम चाल्यो । २) मौसम अँध्यारो कालो धान काटेर खेतैभरि झ्यार् पानीको पालो । -भगवती दवाडी ,झापा —————<•>————— ३८) १) ताताे खानेकुरा खाऊँ चिसाे बढ्दै गयाे न्यानाे लुगा लगाऊँ । २) बाक्ला लुगा लगाऊँ शरीर न्यानाे राखी चिसाे सबै भगाऊँ । -सानु जाेशी सुदुर पश्चिम दार्चुला —————<•>————— ३९) हिँड्नु पर्छ खोजी ठन्डीले जीउ कठ्याङ्ग्रिदा बस्नुपर्छ घाम रोजी ! -राज बहादुर बडुवाल कनकासुन्दरी-५,जुम्ला —————<•>————— ४०) १) रुघामार्कीले नाक छोयो तुषारापात परेको मन उनलाई सम्झेर रोयो । २) डाँडापारी घाम झर्ला मायालु बिर्सियौ भने चिसोले कठ्याङ्ग्रिनु पर्ला ! -होमप्रसाद नेउपाने धरान, सुनसरी । —————<•>————— ४१) १) मौसम आयो चिसो होसियार रुघाखोकी लाग्छ फेरि हुनसक्छ लिसो । २) सर्दीमा जोगिएर जिउनु जिरा, अदुवा उमालेर चिया जस्तो पिउनु । -पृथक प्रकृति ,झापा —————<•>————— ४२) गर्मीलाई विदा गरी चिसो ल्यायो मौसमले सेताम्मे हिउँ परी ! -नन्दा धामी नौगाड, दार्चुला —————<•>————— ४३) मौसम आयो ठन्डीको पीडा सधैँ गरीबलाई अभाव खड्किन्छ मन्डीको ! -बाल कृष्ण श्रेष्ठ, सोलुखुम्बु —————<•>————— ४४) माैसम छ ठन्डा नेता छन् मस्त जनतालाई देखाउँदै डन्डा । -जयनारायण नेपाल बालकोट ,भक्तपुर । —————<•>————— ४५) १) चिसो बढेको बेला रुघाखोकीले सताउन सक्छ नठानौँ कसैले रेला । २) चिसोले धेरै सताउँछ शीतलहर चल्दा तराईमा सब कोहीलाई अत्याउँछ । -शान्ता पौडेल भट्टराई टङ्कीसिनवारी, मोरङ —————<•>————— ४६) १) ठन्डी मौसमको बेला तातो घाम प्यारो गर्मीमा त्यही हेला ! २) चिसोमा हिउँ पर्छ तात्तातो कपडा किन्नु ज्यानमा गर्मी भर्छ । -राजेश्वरी राजोपाध्याय ललितपुर —————<•>————— ४७) १) न्यानो लुगा लगाऔँ चिसो लाग्न सक्छ खोकी, ज्वरो भगाऔँ । २) न्यानो लुगाको बजार जसरी पनि किन्नुपर्ने लाइनमा मान्छे हजार ! -शशी श्री आचार्य बौद्ध कुमारीगाल काठमाडौं —————<•>————— ४८) १) मौसम फेरिने मौका रुघाखोकीले सताउँछ निकै हान्छ यसले चौका । २) उठ्नै नसकिने कस्तो ? ज्वरो निरन्तर आएर यसैले लैजान्छ जस्तो । -मनोहरी पौडेल गैडाकोट १ —————<•>————— ४९) १) आयाे माैसम ठन्डी सुरक्षित रहनुपर्छ सबैले ओढ्नु हजुर मन्डी । २) बेलाकाे हाेसियारी राम्राे माैसमअनुकूल पहिरनले धर्नु ज्यान सुरक्षित हाम्राे । -प्रद्युम्न चालिसे भक्तपुर कटुञ्जे —————<•>————— ५०) चिसो मौसमको बेला न्यानो कपडा लगाउनु नगर्नु स्वास्थ्यमा खेला । -बुद्धिमान दनुवार ( सुरुङ्गेली कान्छो ) कनकाई ४ झापा —————<•>————— ५१) १) ताताे चियाकाे प्याला फाइदा गर्छ त्यसले फुटाउँदै ठन्डीको ताला ! २) ऊनी लुगा लगाऊँ ठन्डी मौसम बुझेर चिसाे तह लगाऊँ । -हरिगाेपाल न्हुच्छेँप्रधान काभ्रे, साँगाबजार बनेपा १४ —————<•>————— ५२) घुमेर आयाे फेरि ठन्डीको माैसम हेर आकाश जमिन घेरी ! -काेपिला अधिकारी गाेरखा —————<•>————— ५३) १) गर्मीको समय गयो चिसो बल्झेर अझै जाडो जवान भयो । २) बाँचौँ बचाउँ नेपालीपन प्रकृतिको नियम गतिलो सबै हामी सज्जन । -घनश्याम पन्त, हरिवन सर्लाही —————<•>————— ५४) १) चिसो माैसम आयो चाहियो तातो लुगा कपडाले भाउ पायो । २) धनाढ्य अकुत पैसावाला जस्तो होइन गरीब लाउन नपाउँदै जाला ! -रामप्रसाद पुरी, बादेल, खाेटाङ। —————<•>————— ५५) १) कतै छ हिउँ कतै पर्छ शीतलहर न्यानो कपडा दिउँ । २) छ चिसाे लहर देशैभरि अहिले पनि सबैलाई छ कहर । -रबि पाैडेल दक्षिण भारत पाण्डेचरी —————<•>————— ५६) १) जाडोको जवानी चढ्यो गाउँघरदेखि सहरसम्म नै धुमधामले अघि बढ्यो । २) मनतातो पानी खाऔँ बाक्लो लुगा लगाएर मात्र बाहिर जाऔँ । -अर्जुन प्रसाद चौलागाई हालः-अमेरिका,बोस्टन —————<•>————— ५७) ठन्डी मौसम आयो दिन भए घमाइला रात्रिमा चिसो छायो । -पुष्पा सुवेदी नेपालगन्ज,बॅाके —————<•>————— ५८) १) लाग्यो मौसम ठन्डीको बजारमा न्यानो लुगाहरू बिक्न थाले मन्डीको । २) भन्छन् जाँडो माघमा गरीबलाई ठन्डीले सताउँछ छैन लुगा ताकमा । -दिल ठकुरी, दार्जिलिङ —————<•>————— ५९) १) जाडोमा चिसो पिउनु गर्मीमा तातो चाहिन्छ स्वस्थ भएर जिउनु । २) चिसोबाट तात्ने हुन्छ सेलाएर जान्छ तातो अनि जाडोले छुन्छ । -गुणनिधि घिमिरे, अमेरिका —————<•>————— ६०) १) मौसम जाडोको आयो थेग्न नसक्ने शरीर पीडाले झन् छ्ट्पटायो । २) नसक्ने जाडो थाम्न आएछ समय अचेल शरीर थाल्यो काम्न ! -राजेशराज गड्तौला कॅाडाघारी, काठमाण्डौ —————<•>————— ६१) १) ठन्डी मौसम आयो शरीरले न्यानोपन खोज्न तातो कपडा पायो । २) चारैतिर शीतको लहर सबेरै उठ्न सकिँदैन पर्खिनु घामको प्रहर ! -विकास क्षेत्री अञ्जान कैजले, बिजनबारी, दार्जिलिङ —————<•>————— ६२) ठन्डी गोजीमा हात पकाउ आमा तातो खाइहाल्छु म भात ! -बिबा तामाङ दार्जिलिङ —————<•>————— ६३) तात्तातो जहाँ पाइन्छ ठन्डी मौसमको बेला पौष्टिक आहार खाइन्छ । -मोती सुब्बा —————<•>————— ६४) गुणकाे मूल तुलसी अक्सिजनकाे राम्राे स्राेत प्रयोग गरौँ रोपी ! -हरिगाेपाल न्हुच्छेँपणरधान काभ्रे, साँगाबजार बनेपा १४ । —————<•>————— ६५) न्यानो लुगा लगाऊँ लौ यसपालिको जाडो सबै मिली भगाऊँ ! -दीप गोले तामाङ, रौतहट —————<•>————— ६६) न्यानो भएर बस्नुपर्छ बड्दैछ ठन्डी मौसम हातखुट्टामा तेल घस्नुपर्छ । -सुनगाभा पोखरेल कपिलवस्तु १ बैरिया —————<•>————— ६७) स्विटर लगाएर जिउनु चिसो माैसम आएपछि तातोपानी सधैँ पिउनु । -श्रीकृष्ण धामी, बझाङ —————<•>—————
झिल्का लेखन अभियानको ३४ औँ शृङ्खला (बाढी पहिरो विषयक) सम्पन्न भएको छ । झिल्का साहित्य समाज नेपालको आयोजनामा उक्त झिल्का लेखन कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको थियोे ।
झिल्का कविता लेखनको यस विशेष अभियानमा पनि विगतका शृङ्खलाहरूमाझैँ सर्जकहरूको निकै उत्साहप्रद सहभागीता रहेकोे थियो । जसमा नेपाल, भारत, भुटान लगायत विश्वका विभिन्न देशमा छरिएर रहनुभएका नेपाली भाषा, साहित्यलाई निरन्तर माया गर्नुहुने ७४ जना झिल्काकारहरूको सहभागीता रहेकोे थियोे ।
झिल्का कविताको उन्नयन, विकास र प्रवर्द्धन गर्नका लागि समाजले विभिन्न क्रियाकलापहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ । त्यसमध्ये झिल्का लेखन अभियान पनि एक भएको र नेपाली समुदायका चाडपर्व, उत्सव लगायत विभिन्न विशेष अवसरहरूमा निरन्तर सञ्चालन गरिने यसका परिकल्पनाकार/प्रवर्तक/प्रशिक्षक वसन्त अनुभवले बताउनुभयो ।
झिल्का कविता, नेपाली माटोमा उम्रिएको एक नवीनतम, लघुतम, प्रयोगवादी काव्य विधा हो । जसमा विम्ब, प्रतीक, अलङ्कारको प्रयोग गर्दै चोटिलो पाराले तीन हरफमा लेख्ने गरिन्छ । जसको पहिलो हरफले विषयवस्तुको उठान, दोस्रो हरफले विषयवस्तुको बिस्तार र तेस्रो अर्थात् अन्तिम हरफले भावलाई उत्कर्षमा पुर्याई समापन गर्ने गर्दछ । यसका प्रत्येक हरफमा तीन/तीन शब्दहरू हुने गर्दछन् । जम्माजम्मी नौ वटा शब्दमा एउटा झिल्का कविता पूरा हुने भएकोले यसलाई नौ शब्दको कविता पनि भन्ने गरिन्छ ।
झिल्का कविताका तीन हरफ मध्ये पहिलो र तेस्रो हरफमा अन्त्यानुप्रास हुनुपर्ने विधान छ भने दोस्रो हरफ स्वतन्त्र हुन्छ तर सकभर समध्वनीक नभएमा उत्तम मानिन्छ ।
सहभागी झिल्काकारहरूका उत्कृष्ट झिल्का कविताहरू-
//१// —————<•>————– १) वर्षा भइदिदा अति बहुलायो बाढी पहिरो गर्दै जनधनको क्षति ! २) बसौँ सुरक्षीत ठाउँमा जताततै छ प्रकोप सहर अनि गाउँमा ! -वसन्त अनुभव घोराही, दाङ //२// —————<•>————– बनायौँ प्रकृतिप्रकोपको बाटो रमायौँ सुविधा भनेर क्षणभरमा बन्यो माटो । -म्यामराज राई, भोजपुर //३// —————<•>————– समाज बनाऔँ राम्रो अखण्ड बनाउ देश कर्तव्य बुझेर हाम्रो ! -सुरेशकुमार पाण्डे दाङ घोराही १८ //४// —————<•>————– १) प्रकृतिले पुर्यायो हानी बाढीले बगाएर अचेल सकियो धेरैको जिन्दगानी ! २) जनताको भयो नोक्सानी भिषण वर्षाको कारण दुखेको छ राजधानी ! -पृथक प्रकृति ,झापा //५// —————<•>————– बर्सात सारै भयो भेल बाढीले जनजीवन सरकार कहाँ गयो ? -जनक बिसी दक्षिण भारत कोचिन //६// —————<•>————– १) गरीबको सपना बग्यो डुबानमा पर्यो तराई पहाड पहिरोले लग्यो । २) शरदमा बाढी पहिरो कसरी मनाउने दसैँ मनमा चोट गहिरो ! -मन्दिरा सेढाई मलेखु, धादिङ //७// —————<•>————– १) बाढीले गर्यो क्षति उद्धारमा सक्षम भएनन् देखाए नेताले गति । २) सबै सतर्कता बनौँ बाढीले वितण्डा मच्चायो खतरापूर्ण सूचना भनौँ । -बेदु न्यौपाने //८// —————<•>————– धर्मको विनास भैरह्यो प्रकृतीको दोहनले होला बाढी पहिरो गैरह्यो ! -रिता खराल, रुपन्देही //९// —————<•>————– १) छोडिदिऔँ नदीको बाटो मन लगाऔँ वृक्षारोपणमा जोगाऔँ आफ्नो माटो ! २) नहोस् कतै क्षति पुर्याऔँ होस् बेलैमा रोकौँ सम्भावित खति । -सुस्मिता अधिकारी ,काठमाडौं //१०// —————<•>————– १) पहिरो गयो अति जनधनको विनाश भयो डुब्यो राजधानी जति । २) झरी वर्षाले गर्दा देशको हालत यस्तो प्राकृति प्रकोप पर्दा । -एवाइ प्रभात सहिदभुमि धनकुटा //११// —————<•>————– १) देशभरि बाढी पहिरो सडक, घरहरू डुबानमा पिडितमा चिन्ता गहिरो । २) सुनकोशीको पुल झर्यो रामेछाप, सिन्धुली जोडिने जनतालाई आपत पर्यो । -चुडामणी देबकोटा पुरानोनैकाप काठमाण्डौ //१२// —————<•>————– १) खतरा उकालो लाग्यो अझै रोकिएन पानी पीडितले न्याय माग्यो । २) ज्यानको जोखिम भयो संसारमा आधी हुरी दिनप्रतिदिन बढ्दै गयो । -अम्बिका अधिकारी झापा बिर्तामोड //१३// —————<•>————– १) बाढी पहिरो आयो प्रकृति निष्ठुरी हुँदा धेरैको ज्यान खायो । २) पहाडमा मूल फुट्यो बाढी पहिरो जाँदा धेरैको बास लुट्यो । -मन थापा पोखरा २१ बक्रेक //१४// —————<•>————– १) सामर्थ्यभन्दा बाहिरको कुरा बाढीले पुर्यायो क्षति प्रकृतिले हान्यो छुरा । २) देश डुब्यो शोकमा घरखेत बगायो सबै बस्नुपर्ने भयो भोकमा । -सतीश पण्डित भानु६ चुँदी तनहूँ हाल चनपा६ मातातीर्थ //१५// —————<•>————– १) समय समयको खेला हुनेगर्छ प्रकृति प्रकोप आउनसक्छ जुनसुकै बेला । २) बर्सातमा भेलबाढी आउँछ बन्द हुन्छ बाटोघाटो मान्छेले दु:ख पाउँछ । -होमप्रसाद नेउपाने धरान,सुनसरी । //१६// —————<•>————– १) देश दुखेको बेला चिन्ता छैन नेतालाई गर्दैछन् भ्रमण मेला l २) बाढी अनि पहिरो हुन् प्राकृतिक विपत्ति चोट दिन्छन् गहिरो l -बाबुराम गौतम, गुल्मी //१७// —————<•>————– १) पानी आइरह्यो किन पीडितले मागे गुहार कोही आएनन् दिन ! २) डुबायो किन जनतालाई टुलुटुलु हेरी बसेर नेपालीले धोका पाई । -रक्षा कालि रे //१८// —————<•>————– १) वितन्डाले दुर्दशा निम्त्यायो रुवाबासी कोलाहल चारैतिर धनसम्पत्ति सबैको खायो ! २) बादलुको कारण जलमग्न हाहाकार भयो पृथ्वीमा लाभा थाल्यो बग्न । -घनश्याम पन्त, हरिवन सर्लाही //१९// —————<•>————– १) नचिताएको ठाउँमा पहिरो चिनारुको क्षती भएछ मुटुमा चोट गहिरो । २) ढुङ्गालाई माटोको भर विश्वास अनि नाताको मान्नुपर्दैन कुनै डर ! -मोती योन्जन सुब्बा, दार्जिलिङ। //२०// —————<•>————– १) अहाेरात्र बर्सियाे झरी धनजनकाे क्षति भयाे बचाउ लाैन हरि ! २) दु:ख निम्छरोले पाउने गाँसबासकाे भयाे समस्या अब कता धाउने ? -प्रद्युम्न चालिसे //२१// —————<•>————– १) शहर भयो बेहाल रोकिदेऊ अब तिमी मर्ने भो हाल ! -नीमा छिरिङ भोटिया जलढका कालेबुङ //२२// —————<•>————– साँघुरो पार्यौ निकास दुश्मन आफैँ बन्यौ आफ्नै गर्यौ विनाश । -कपिल किशोर घिमिरे //२३// —————<•>————– बाढी पहिरो आयो नसोचेको आज देशमा गाउँ सहर डुबायो । -बाबुराम पाण्डे अर्घाखाँची //२४// —————<•>————– १) बाढी आइरहन्छ दिनदिन सतर्कता अपनाउनुपर्छ हामीले अप्ठ्यारोमा पार्नसक्छ छिनछिन ! २) लियो धेरैजनाको सास बाँचुन्जेल कस्लाई लाग्दैन धेरै बाँच्ने आस ! -सुनगाभा पोखरेल हाल: नेपालगन्ज //२५// —————<•>————– १) जायजात, जनधन, कृष्यमा क्षति ल्यायो प्रकोपको भावुक बनाई दृश्यमा ! २) दुःखदायी समय आयो निर्दयी प्रकोपले गर्दा जनजातिले दुःख पायो ! -अच्युत घिमिरे, सर्पाङ, भुटान🇧🇹 //२६// —————<•>————– १) सुरुङ मार्ग बनाऊँ बाढी पहिरोले रुवायो वैकल्पिक बाटो खनाऊँ । २) अब भयो अति मुकदर्शक छ सरकार सहने हामीले कति ? -पुष्पा सुवेदी नेपालगन्ज,बॅाके //२७// —————<•>————– १) प्रकृतिलाई खेल्न देऊ सत्य छ प्रकृति हामीले बुझ्नुछ भेऊ ! २) दैवी विपत्तिले आहात मानवताको परीक्षा हुँदैछ मिलेर दिलाउनुछ राहात ! -ऋजु दिल्पाली ईटहरी १ सुनसरी //२८// —————<•>————– १) पानीको प्रकोपले सताउँदा पहिरोको डर भयो यसरी झरी पलाउँदा ! २) पहाडमा पहिरो जाँदा मन रुन्छ मधेशमा बाढीले घर लाँदा ! -अन्मोल मुस्कान तकदाह, छाउनी, दार्जिलिङ //२९// —————<•>————– फरक पर्दैन गहिरोले देशभर ठूलो क्षति आज बाढी पहिरोले ! -दीप गोले तामाङ //३०// —————<•>————– १) चोट लाग्यो गहिरो देशभर विपत्ति आज बाढी र पहिरो ! २) कतिको भयो उठिबास पहिरो र डुबानमा हराएको भेटिएन लास । -सङ्गीता खरेल काठमाडौँ //३१// —————<•>————– १) निर्दय दैव भएर दुःख पाए जनताले बाढी पहिरो गएर ! २) मर्दै गयो आस बाढी पहिरो प्रकोपमा भयो सबै नास ! -सृष्टि एरी, तनहुँ //३२// —————<•>————– आयो बाढी पहिरो छाक कसरी टार्नु नेता सबै बहिरो । -गंगाराम यादव औरावनी २ सुनसरी //३३// —————<•>————– बेमौसमी झरी परेको बाढी पहिरो गएर प्रकृतिले अन्याय गरेको ! -कला ढकाल //३४// —————<•>————– कस्तो विडम्बनाको वर्ष सर्वत्र बाढी पहिरो लुट्यो जनको हर्ष ! -तोया नाथ चापागाईं दमक,झापा,नेपाल //३५// —————<•>————– १) समयले दिएको चोट निको पार्नेछ समयले समयकै हो अठोट ! २) कारण बनियो बाढी गन्तव्य उहि सबैको जानैपर्छ सन्सार छाडी ! -कमला पौडेल //३६// —————<•>————– १) वर्षाको गति अति बाढी पहिराले गर्दा देशमा जनधनको क्षति ! २. वर्षाले बगायाे घर बाँच्ने जिउने पनि छैन अब भर । -श्रीकृष्ण धामी – बझाङ //३७// —————<•>————– १) बाढी पहिरो गएछ यी लत्ताकपडा जोगाउँदा ज्यानमा खतरा भएछ । २) बाढीपीडीत रुँदै आए सरकार छ मुकदर्शक जनताले हार खाए ! -साहित्य प्रेमी सुशील धनगढी //३८// —————<•>————– १) बाढी बगायो घरबारी धनजनको क्षति न्यूनीकरणमा कमजोर भयो पूर्वतयारी ! २) सजगतामा खेलाँची नगरौँ राजधानीकै अवस्था देखियो शासकको आसमा नपरौँ ! -कृष्णकुमार वैद्य बनेपा ९, काभ्रे //३९// —————<•>————– १) पहाडमा पहिरो गयो भारी वर्षा नेपालभरि तराई जलमग्न भयो ! २) घरभित्र बाढी पस्यो कति भयावह प्रकोप आँखाबाट आँसु खस्यो ! -रमेश धामी, बझाङ //४०// —————<•>————– थामिएन अहिलेको झरी धेरैले ज्यान गुमाए बाढी पहिरोमा परी ! -अरुण कुमार भुजेल गोरूबथान, कालेबुङ, भारत //४१// —————<•>————– १) बाढी पहिराे आयाे भयाे जनजीवन अस्तब्यस्त धेरैकाे ज्यान खायाे ! २) सडकमा आयो पहिराे सवार अबरुद्ध छन् पिर पर्याे गहिराे । -रबि पाैडेल, दक्षिण भारत पाण्डेचरी //४२// —————<•>————– विपत्तिलाई सम्पत्ति बनाए केही बुझक्कडहरूले हामीलाई ऋणको थुप्रै लगाए ! -नन्दलाल आचार्य बेलका-२, उदयपुर //४३// —————<•>————— १) आए बाढी पहिराे विपद छायाे अति पर्याे चाेट गहिराे । २) गाँसबास जम्मै बगायाे सहारा कता खाेज्ने जिन्दगी आँसुमा डुबायाे ? -हरिगाेपाल न्हुच्छेँप्रधान काभ्रे, बनेपा १४ साँगाबजार //४४// —————<•>————– आयो बाढी पहिरो भयो क्षति धेरै मनमा दुःख गहिरो । -कार्की डिबी माकुम सुनवल -४, नवलपरासी //४५// —————<•>————– १) मापदण्ड मिचेका घर उर्लिएर आएको खोलाले बनायो सबै बगर ! २) मानवता बाँकी रहेन छानोबाट गुहार माग्दा कसैको सहयोग भएन । -शान्ता पौडेल भट्टराई टङ्कीसिनवारी, मोरङ //४६// —————<•>————– १) बगेकाे जिन्दगी पहिराेमा बाधी पहिराेकाे जाेखिम सरकार निद्रा गहिराेमा । २) छतमा गरीब कराउँछ गर्ल्याम्म ढल्छ वासस्थान बालबच्चा सदा हराउँछ । -हिरालाल न्याैपाने बानपा ८ काेटमाैला, सल्यान //४७// —————<•>————– १) विपत्तिमा मलम लगाऔँ कसैलाई काखापाखा नगरी सबैका समस्या भगाऔँ ! २) प्रकृतिको हो खेल देखेको हुँदैन प्रकोप उर्लिदै आउँछ भेल ! -धनमाया चौधरी कैलाली //४८// —————<•>————– मातियो बाढी पहिरो धनजनको क्षति उस्तै पीडा झन् गहिरो ! -प्रेम थापा “मन”बागलुङ //४९// —————<•>————– १) पहिराेले बेहाल बनायो दुःख पीडा दिएर दैव पनि रमायो । २) देशमै विपद् गयाे कस्ताे रहेछ जिन्दगी भगवान् नसाेचेकाे भयाे । -सानु जाेशी सुदुर पश्चिम दार्चुला //५०// —————<•>————– १) उर्लिएर आयो छाल हेर्दाहेर्दै डुबायो घर बनायो हेर बेहाल ! २) पहिल्यै पुर्याई विचार सुरक्षीत ठाउँमा बसौँ नरोजी नदीको किनार ! -अनुग्रह राना मगर ‘पुष्प’ पाँचखपन न.पा. ६ सङ्खुवासभा। //५१// —————<•>————– १) प्रकृतिको चेतावनी हामीलाई जानिएन सचेत हुुन सुझाव सबै अग्रगामीलाई ! २) सजिलोसँग जीवन पाइँदैन जानेहरू अब बितिसके उनीहरूलाई केही चाहिँदैन । -रामप्रसाद पुरी, बादेल, खाेटाङ //५२// —————<•>————– १) बर्सियो एकनास झरी गरायो धनजनको नास शोकाकुल छ कठैबरी ! २) अटेरी गर्ने बानीले खोली किनार अतिक्रमण विध्वंस गर्यो पानीले ! -बिमल पोखरेल धरान -१७,पटनाली //५३// —————<•>————– १) जताततै बाढी पहिरो जनधनको हानी देखेर लाग्यो चोट गहिरो ! २) मिचेर बनायौँ प्रकृतिलाई सुविधा भनेर रमायौँ अहिले लग्यो बगाई ! -अर्जुन प्रसाद चौलागाई रामेछापः-सुनापति-१ हालः-क्यानडा,क्यालगरी //५४// —————<•>————– बाढी पहिरो जान्छ भिरपाखा र खोलामा घरखेत सबै लान्छ । -बुद्धिमान दनुवार ( सुरुङ्गेली कान्छो ) कनकाई ४ झापा //५५// —————<•>————– १) बाढी पहिरो आएर धनको भयो क्षति जीवन गयो बगाएर ! २) बाढी पहिरोको डर धेरैको मृत्यु भयो जीवनको छैन भर ! -कृष्ण बजगाई भक्तपुर //५६// —————<•>————– प्रकृति रुष्ट भयो अविरल वर्षा मुलुकमा धेरैको ज्यान गयो । -मनोहरी पौडेल गैडाकोट १ //५७// —————<•>————– कतै बाढी गयो पहिरोले कैयौँ ठाउँमा पीडितको उठिबास भयो । -सरिता सेढाई, धादिङ //५८// —————<•>————– १) नसोचेको क्षति भयो थाहा छैन आजसम्म कतिको ज्यान गयो । २) सरकारको नजाँदा ध्यान अकालमै गुमाउनु पर्यो गरीबले आफ्नो ज्यान । ✍️ लक्ष्मण देउवा डोटी //५९// —————<•>————– पानीको काल जाग्यो सारा धानबाली नासेर वर्षा टाढा भाग्यो । -भगवती दवाडी //६०// —————<•>————– १) गरीबकै हुने क्षति ध्यान जाओस् सरकार दुःख सहनु कति ! २) गरीब रहरले हुँदैन जति हामी रुन्छौँ सरकार त्यति रुँदैन । ✍️ ललिता गिरी सिन्धुली //६१// —————<•>————– १) अविरल झरीले सतायो बाढी पहिराेकाे डर प्राकृतिक प्रकोपले अत्यायो । २) जताततै बाढी पहिरो धनजनको धेरै क्षतिले मनमा चिन्ता गहिरो । -दुर्गा भट्टराई माेरङ //६२// —————<•>————– १) आएर बाढी पहिरो मानव क्षति अति चोट लाग्यो गहिरो । २) हरेक सालको कथा सरकारमा छैन चिन्ता बढ्दैछ सबको व्यथा । -सरस्वती श्रेष्ठ, रुपन्देही बुटवल //६३// —————<•>————– १) विध्वंसकारी बाढी पहिरो बित्यास पार्यो जनधन सरकार कस्तो बहिरो ! २) प्रकोप बनेर आयो बाढी पहिरो देशभर क्षतिले मन खायो । -राज बहादुर बडुवाल कनकासुन्दरी -५,जुम्ला //६४// —————<•>————– १) आएर बाढी पहिरो गरायो धनजनको क्षति मुटुमा चोट गहिरो । २) धनको गरायो नास प्रकृति रिसाएर होला गरायो हाम्रो उठिबास ! -सीमा कार्की समर्पण मेलचोक पर्सा //६५// —————<•>———– १) कस्तो बाढी पहिरो चाडबाडको मुखैमा यसले ल्यायो समस्या गहिरो ! २) निर्दयी दैव पनि गरीबकै कुटी रुचाउने किन हो अनि ? -दीपा समभाव दुबेकोल खोटाङ्ग //६६// —————<•>————– १) तारन्तार पानी आयो उब्जाउ हुने जमिन सबै बाढीले बगायो ! २) वर्षा भइरह्यो चुरिएर कति टुहुरा भए बाआमा पहिरोमा पुरिएर ! -हिरामाया श्रेष्ठ गजुरी १ धादिङ //६७// —————<•>————– १) बाढी पहिरो भेल प्रकृतिको लिला कस्तो ? अचम्म लाग्यो खेल । २) प्रकृतिको लिला कस्तो ? कसलाई दोष दिने सहनु पर्ने यस्तो । -देव मगर तिनाउ-१,कचल,पाल्पा //६८// —————<•>————– १) नदी किनारामा घर नियमका कुरा हावा बाढीको छैन भर ! २) नदीको बाटो थुनेर अटेर भई आफैँ बस्यौ सपना बुनेर ! -राजेशराज गड्तौला कॅाडाघारी, काठमाण्डौ //६९// —————<•>————– १) छल्की आयो छाल बेहाल छन् मान्छेहरू बनेर आयो काल ! -कुसुम कुवँर ( बझाङ) //७०// —————<•>————– १) बाढी पहिरोले उठिबास क्षतिको सिमा छैन पीडितले पाएनन् गाँस ! २) घरबाहिर निस्कन डर हिँडदा होस पुर्याउनु प्रकृतिको छैन भर । -दुर्गा आचार्य मोरङ //७१// —————<•>————– बेमौसमी पानी आयो बाढी र पहिरोले जनधनको क्षति गरायो । -शोभा आचार्य गौतम काठमाडौँ //७२// —————<•>————– १) नसाेचेकाे मात्र हुन्छ हेर्दाहेर्दै क्षति भयो कस्ले चीत्कार सुन्छ ? २) जताततै आयो पहिरो भयो धनजनको क्षति मनमा पीडा गहिरो ! -दुर्गा भट्टराई मोरङ //७३// —————<•>————– १) गाउँमा गयाे पहिराे जाउँ बाटाे छैन पीर छ गहिरो । २) मान्छे डुबे भेलमा भाग्यले दुई बाँचे नेता राजनीति खेलमा ! -टङ्कबहादुर आलेमगर लिम्चुङबुङ- २, ताम्लिछा डाँडा गाउँ अहिले: त्रियुगा नगरपालिका, उदयपुर, काेशी प्रदेश //७४// —————<•>————– १) क्षति भयो ठूलो पसेर खोला बाढी बस्ती बनायो धुलो । २) सधैँ आपतविपत पर्दा सहयोगी हात बढाऔँ दैवको लाठी झर्दा ! -पद्मा काश्यप पाण्डे, मोरङ
झिल्का लेखन अभियानको ३५ औँ शृङ्खला (दसैँ पर्व विषयक) सम्पन्न भएको छ । झिल्का साहित्य समाज नेपालको आयोजनामा उक्त झिल्का लेखन कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको थियोे ।
झिल्का कविता लेखनको यस विशेष अभियानमा पनि विगतका शृङ्खलाहरूमाझैँ सर्जकहरूको निकै उत्साहप्रद सहभागीता रहेकोे थियो । जसमा नेपाल, भारत, भुटान लगायत विश्वका विभिन्न देशमा छरिएर रहनुभएका नेपाली भाषा, साहित्यलाई निरन्तर माया गर्नुहुने ९६ जना झिल्काकारहरूको सहभागीता रहेकोे थियोे ।
झिल्का कविताको उन्नयन, विकास र प्रवर्द्धन गर्नका लागि समाजले विभिन्न क्रियाकलापहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ । त्यसमध्ये झिल्का लेखन अभियान पनि एक भएको र नेपाली समुदायका चाडपर्व, उत्सव लगायत विभिन्न विशेष अवसरहरूमा निरन्तर सञ्चालन गरिने यसका परिकल्पनाकार/प्रवर्तक/प्रशिक्षक वसन्त अनुभवले बताउनुभयो ।
झिल्का कविता, नेपाली माटोमा उम्रिएको एक नवीनतम, लघुतम, प्रयोगवादी काव्य विधा हो । जसमा विम्ब, प्रतीक, अलङ्कारको प्रयोग गर्दै चोटिलो पाराले तीन हरफमा लेख्ने गरिन्छ । जसको पहिलो हरफले विषयवस्तुको उठान, दोस्रो हरफले विषयवस्तुको बिस्तार र तेस्रो अर्थात् अन्तिम हरफले भावलाई उत्कर्षमा पुर्याई समापन गर्ने गर्दछ । यसका प्रत्येक हरफमा तीन/तीन शब्दहरू हुने गर्दछन् । जम्माजम्मी नौ वटा शब्दमा एउटा झिल्का कविता पूरा हुने भएकोले यसलाई नौ शब्दको कविता पनि भन्ने गरिन्छ ।
झिल्का कविताका तीन हरफ मध्ये पहिलो र तेस्रो हरफमा अन्त्यानुप्रास हुनुपर्ने विधान छ भने दोस्रो हरफ स्वतन्त्र हुन्छ तर सकभर समध्वनीक नभएमा उत्तम मानिन्छ ।
सहभागी झिल्काकारहरूका उत्कृष्ट झिल्का कविताहरू-
[१]
१)
बुझेर समयको माग
मनाऔँ चाड बडादसैँ
त्यागी आपसी रिसराग !
२)
देखासिकी, दबाबमा परेर
फजुल खर्च नगरौँ
अनावश्यक रिनधन गरेर !
✍️
वसन्त अनुभव
[२] १) खुसीले भरियोस् भावना सबैमा छाइरहोस् यस्तै बडादशैँको हार्दिक शुभकामना । २) दुर्गाको पूजा गरेर खुसीयाली भई मनाऔँ जीवनमा रङ्ग भरेर । ✍️ अर्जुन प्रसाद चौलागाईँ
[३]
१)
बडादसैँको दिन्छु शुभकामना
दुर्गामाताले रक्षा गरून्
गरौँ खुसीले सामना ।
✍️
शोभा आचार्य गौतम
काठमाडौँ
[४] उच्च रहोस् भावना मेलमिलाप सद्भाव सहित बडादसैँको हार्दिक शुभकामना ! ✍️ डम्बर थामी ‘अनुपम’ कालिन्चोक गा.पा. -६ , दोलखा ।
[५]
कसैलाई काँडा नबिजोस्
दसैँमा सबै रमाउँ
आँखा आँसुले नभिजोस् !
✍️
सविता भट्टराई, जनकपुरधाम
[६] उत्साहित रहोस् भावना भवानीले कल्याण गरुन् बडादशैँको हार्दिक शुभकामना ! ✍️ बाबुराम गौतम, गुल्मी
[१०] १) दशा नबनोस् यसपालि रक्षा गरे दसैँमा हे मङ्गला काली ! २) जनताको बिजोग कस्तो हरायो बडादसैँको रौनक मसानघाटको सुनसान जस्तो । ✍️ चुडामणी देबकोटा पुरानोनैकाप काठमाण्डौ
[१९]
१)
उत्साह र उमङ्ग
धेरै छ मनमा
यो दसैँको रङ्ग ।
२)
बढोस् सबैमा सद्भावना
नवदुर्गाले कल्याण गरून्
सम्पूर्णमा बडादसैँको शुभकामना !
✍️
सतीश पण्डित
भानु६ चुँदी तनहूँ । हाल चनपा ६ मातातीर्थ
[२०] मनाऔँ स्तर हेरेर तडकभडक ज्यादा देखाउँदा बस्लान् साहुले घेरेर ! ✍️ सरिता सेढाई धादिङ
[२१]
१)
दसैँमा रमाउने चाहना
लिई आशिर्वाद मान्यजनबाट
आशिष र शुभभावना !
२)
आयो दसैँ पर्व
दु:ख पिर बिर्सी
मानौँ सबैले गर्व !
✍️
मन थापा
पोखरा २१ बक्रेक
[२२] १) बाढीले बगाउँदा घर यसपालीको दसैँ मनाउने मरिसक्याे सबै रहर । ✍️ सानु जाेशी सुदुर पश्चिम दार्चुला
[२४] १) बनाऔँ शुद्ध भावना बडादसैँ सुखद् बनाेस् यही छ शुभकामना ! २) शान्ति छाओस् मनमा दसैँ दशा नहाेस् कान्ति छाओस् तनमा ! ✍️ केशवप्रसाद ढकाल ‘प्रीतबीज’ सिरान्चाेक-७, उपल्लो गाेहाेरे, गाेरखा।
[२५]
रहिरहनुपर्छ सकारात्मक भावना
आपतविपतमा नहुनू विचलित
बडादसैँको मङ्गलमय शुभकामना !
✍️
कृष्णकुमार वैद्य
बनेपा ९, काभ्रे
[२६] १) सुखशान्ति खुसीको चाहना फलोस् फूलोस् जीवनभरि बडादसैँको मङ्गलमय शुभकामना ! २) निधारमा टीका जमरा दुर्गा माताको आशिषले जीवन बनोस् हराभरा ! ✍️ कृष्ण बजगाई, भक्तपुर
[२७]
१)
नेपालीमा उमङ्ग छाओस्
आशिष आपासमा साटेर
रम्न समृद्धि आओस् !
२)
गच्छेले चाडबाड मनाऔँ
देखासिकी गरेर होइन
सभ्य सुसंस्कृत बनाऔँ !
✍️
राज बहादुर बडुवाल
कनकासुन्दरी -५,जुम्ला
[२८] १) होस् सकारात्मक भावना नवदुर्गाले रक्षा गरुन् बडादसैँको सबैमा शुभकामना ! २) विपत्ति नपरोस् देशमा सबै हाँसीखुसी रहुन् नेपाली आफ्नै भेषमा ! ✍️ बेदु न्यौपाने
[२९]
मिलन गराउने चाडपर्व
परिवार एउटै आँगनमा
संस्कृतिमा गरौँ गर्व !
✍️
कार्की डिबी माकुम
सुनवल-४, नवलपरासी
[३०] १) विजयादशमीको पावन अवसरमा दुर्गाभगवतीले बास गरून् सबै मानिसको घरघरमा ! २) रङ्ग र रसैमा नराम्रो सुन्न नपरोस् यो साल दसैँमा ! ✍️ हिरामाया श्रेष्ठ गजुरी १ धादिङ
[३२] १) सुखशान्ति सर्वत्र छाओस् कामना छ बडादसैँ खुसी बाेकेर आओस् ! २) विकृति नभित्र्याऊँ कसैले संस्कार, संस्कृति जाेगाउँदै सद्भाव बाडाैँ सबैले ! ✍️ सुन्दरी घिमिरे खतिवडा सङ्खुवासभा
[३३]
१)
फेरि दसैँ आयो
उत्साह र उमङ्गसँगै
जनजनमा खुसी छायो ।
२)
गरिबलाई हुन्छ पीर
चाडबाड आएको बेला
अवश्य हुन्छ फिकिर ।
✍️
बिरेन्द्र कुमार चौधरी
इटहरी सुनसरी
[३४] १) लिएर शुद्ध भावना माता दुर्गाको आशिर्वाद बडादसैँ पर्वको शुभकामना ! २) बडादसैँ आइपुग्यो आँगन हाँसीखुसी उमङ्ग लिई चोखो सद्भाव राखन । ✍️ मोती योन्जन सुब्बा, दार्जिलिङ
[३५]
स्वच्छ रहोस् भावना
दुख कसैमा नपरोस्
सबैमा छ शुभकामना !
✍️
बुद्धिमान दनुवार ( सुरुङ्गेली कान्छो )
कनकाई ४ झापा
[३६] आयो महान् चाडपर्व एकसाथ मिलेर मनाऔँ गर्दै देशको गर्व ! ✍️ अनुग्रह राना मगर ‘पुष्प’ पाँचखपन न . पा. ६ संखुवासभा
[४१]
समृद्धि, प्रगतिको कामना
परिवारमा खुसी छाओस्
दसैँको मङ्गलमय शुभकामना !
✍️
रुना कर्माचार्य दाहाल
चितवन
[४२] १) टिका जमरा लगाएर पिङ खेल्न जानुपर्छ दुःख पीडा भगाएर ! २) नेपालीको महान पर्व मनाउनु पर्छ मिलीजुली लिएर सधैँ गर्व । ✍️ कला ढकाल झापा
[४३]
१)
आउँछ प्रत्येक वर्ष
घुम्दै विजयादशमी यहाँ
ल्याएर उमङ्ग हर्ष !
✍️
बाबुराम पाण्डे
अर्घाखाँची
[४४] उच्च रहोस् भावना शुभ होस् बडादसैँको हार्दिक मङ्गलमय शुभकामना ! ✍️ वेल थोकर तामाङ मकवानपुर
[४५]
१)
देवीको पूजा आराधना
शुभ मङगल होस्
सबैमा दसैँको शुभकामना !
२)
पशुपंक्षीको रातो रगतमा
नाम लिएर धर्मको
पाप गर्छन् जगतमा ।
✍️
शान्ता पौडेल भट्टराई
टङ्कीसिनवारी, मोरङ
[४६] १) हर्ष उल्लास छायो हरेक नेपालीको आँगनमा राष्टिय पर्व आयो । २) पीडा भुलेर खुसीमा मन आनन्द बनाऔं मुस्कान भरी झुसीमा ! ✍️ शशीश्री आचार्य बौद्ध कुमारीगाल काठमाडौं
[४७]
आइरहाेस् उदारताकाे भावना
सम्पूर्ण नेपालीमा बडादसैँकाे
हार्दिक मङ्गलमय शुभकामना !
✍️
रामप्रसाद पुरी
बादेल, खाेटाङ ।
[४८] १) दसैँमा टीका लगाउँ देवीको पूजा गरेर दुःखकष्ट सबै भगाउँ । २) दसैँमा घरको रहर आशिर्वाद थाप्न जाने खतरा गाउँ सहर ! ✍️ अम्बिका अधिकारी झापा बिर्तामोड
[५०] १) सबैको पुगोस् मनोकामना धनी या गरिबलाई यही बडादसैँको शुभकामना । २) स-साना कुरामा रमाउँ देखासिकी गर्नु हुन्न खुसीले दसैँ मनाउँ । ✍️ धनमाया चौधरी, कैलाली
[५१]
१)
नलागोस् ऋण कसैलाई
फजुल खर्चलाई घटाएर
उत्सव बनाऔँ दसैँलाई ।
२)
सद्भाव हाम्रो चाहना
खुसीयाली सबैमा ल्याएर
पूर्ण होओस् कामना !
✍️
पद्मा काश्यप पाण्डे, मोरङ
[५२] दसैँको पर्व आयाे पिरव्यथा सबै भुलेर सर्वत्र खुसी छायो । ✍️ अरुण कुमार भुजेल गोरूबथान, कालेबुङ, भारत
[५३]
दसैँमा जमरा टीका
शिरमा ठूलाबडाको हात
नहोस् आर्शिवाद फिका !
✍️
साहित्य प्रेमी
सुशील धनगढी
[५४] गरौँ विपत्तिको सामना टरेर जाओस् दशाहरू बडादसैँको हार्दिक शुभकामना ! ✍️ पुष्पा राई बादेल, खाेटाङ
[५५]
रमाइलो चाडपर्व आयो
टिका, जमरा लगाउँदै
मनमा उमङ्ग छायो ।
✍️
धनुष न्यौपाने
जुम्ला।
[५६] हासेर दसैँ मनाउँ आशिष लिन हामीले ठूलाको घरमा जाउँ । ✍️ सीमा कार्की समर्पण मेलचोक पर्सा
[५७]
१)
चाडपर्व संस्कृति हाम्रो
फजुल खर्च नगरी
दसैँ मनाऔँ राम्रो !
२)
दसैँ बनोस् खास
दसैँको सबैलाई शुभकामना
नहाेस् कसैको उठिबास !
✍️
राज कुमार राजभण्डारी खोटाङ्गे
मध्यपुर ठिमी ५ संगम काेलाेनी राधे राधे भक्तपुर ।
[५८] खुसीको दिन आयो मनभरी आनन्द छ दशैँको रमझम छायो । ✍️ नीमा छिरिङ भोटिया जलढका कालेबुङ
[६६] दर्शन गरेँ भवानी दसैँको हार्दिक शुभकामना रमाउँदै बितोस् जिन्दगानी ! ✍️ भगवती दवाडी, दमक, झापा
[६७]
१)
दसैँ खुसीको पर्व
मान्यजनको आशीर्वाद लिई
गर्नुपर्छ हामीले गर्व ।
२)
हुनेछ सत्यको विजय
दुर्गा भवानीको कृपाले
शत्रुमा जागोस् भय ।
✍️
जयनारायण नेपाल
इलाम
हाल सूर्यविनायक २ बालकोट,भक्तपुर
[८०] सुन्दर हाेस् भावना दसैँ अनि तिहारकाे सबैमा हार्दिक शुभकामना ! ✍️ श्रीकृष्ण धामी, बझाङ
[८१]
माैलाउन् मनका भावना
हजुरहरू तमाम सबैलाई
बडादसैँकाे हार्दिक शुभकामना !
✍️
नाम केसर बाेहरा ( सङ्घर्ष )
सुदूरपश्चिम अछाम
हाल भारतबाट
[८२] १) दशैँ आयो भन्छन् सर्वत्र छ रमाइलो केटाकेटी दक्षिणा गन्छन् । २) वर्ष दिनको चाड रमाइलो हुने भयो दु:ख मान्न छाड । ३) मेरो सधैँ चाहना सबैको भलो होस् दशैँको यही शुभकामना ! ✍️ राजेशराज गड्तौला कॅाडाघारी, काठमाण्डौ
[८३]
बाध्यता छ मनाउन
नभए पनि शान्ति
सन्तान खुसी बनाउन !
✍️
मन्दिरा सेढाई
[८४] दसैँ आयो हजुर सबै अब रमाउनुपर्छ गरेर आ-आफ्नो सुर ! ✍️ मोहन आचार्य पाँचथर
[८५]
आयाे दसैँ आँगनी
आफन्त, साथीभाइसँगै रम्दैछु
खुसीले म पनि ।
✍️
भिक्षु ईश्वर
अछाम
[८६] दसैँ आयो गाउँमा तर खुसी आएन अल्झियो बिरानो ठाउँमा ! ✍️ चिरञ्जीवी ढकाल नेपालगन्ज =२० राँझा एयरपोर्ट बाँके
[८७]
टुप्लुक्क दसैँ आयाे
खानु कि लाउनु
मलाई दाेधार बनायाे ।
✍️
दीपक दाहाल
[८९]
१)
कसरी बसौँ हेरी
ऋणको भारी बोकाउन
दसैँ आयो फेरि ।
२)
हुँदैछ यहाँ अस्तव्यस्त
होसियार परमाणुको होडबाजीले
बनाउँदैछ संसारलाई ध्वस्त ।
✍️
दीप गोले तामाङ
[९०] १) घर जानेको लर्को नमनाउनू कसैले पनि ओढेर ऋणको बर्को । २) चर्केर आउँछ छाती भोका, नाङ्गा देख्दा दसैँ नआएकै जाती । ३) ल्याउँछन् खसी, बोका यो विपत्तिमा होलान् कतिका बालबच्चा भोका । ✍️ रुना कर्माचार्य दाहाल चितवन
[९१]
१)
गाउँ अनि सहर
चहलपहल निकै बढ्याे
दसैँकाे आयाे लहर ।
२)
गएका विदेश काममा
फर्किन्छन् चाड मनाउन
ती आफ्नै गामठाममा ।
✍️
भुपेन्द्र के.सी.
[९२] १) दुर्गा माताको शक्तिले हुन्छ सबैको कल्याण पूजा अनि भक्तिले । २) थाप्छौँ जमरा टीका लिन्छौँ मान्यजनको आशिर्वाद नबनोस् चाड फिका । ३) सबैमा खुसी आओस् नेपालीका घर आँगनमा चाडको माहोल छाओस् ! ✍️ सुस्मिता अधिकारी, काठमाडौँ
[९३]
१)
चाडपर्व दसैँ आयो
आदिशक्ति दुर्गा देवी
भवानीको चर्चा छायो ।
२)
परदेशी घर आए
टाढिएका ती परिवारसँगै
निर्धक्क मिल्न पाए ।
३)
भुलाएर व्यथा पीर
पिङ खेल्दै रमाउँदै
मनलाई राखे थिर !
✍️
विवश पारदर्शी
झापा
[९४] गर्दैछौँ दु:खको सामना विपत्तिमा कसरी दिउँ म दसैँको शुभकामना ? ✍️ चिरञ्जीवी श्रेष्ठ धनकुटा
[९५]
१)
राखेँ मेरो भावना
बडादसैँ सुखद् बनाेस्
यही छ शुभकामना !
२)
शान्ति छाओस् मनमा
दसैँ दशा नहाेस्
कान्ति छाओस् तनमा !
✍️
केशवप्रसाद ढकाल 'प्रीतबीज'
सिरान्चाेक-७, उपल्लो गाेहाेरे, गाेरखा
[९६] चाडपर्व दसैँ आयो सबै एकजुट भएर चारैतिर खुसियाली छायो । ✍️ नेत्रबहादुर श्रेष्ठ सिन्धुपाल्चोक -१३
साताका उत्कृष्ट झिल्का कविताको ३० औँ शृङ्खला सम्पन्न भएको छ । झिल्का साहित्य समाज नेपालको आयोजनामा उक्त शृङ्खला हरेक हप्ता सञ्चालन गर्ने गरिन्छ । झिल्का कविताको उन्नयन, विकास र प्रवर्द्धन गर्ने हेतुले यस शृङ्खलाको सुरुवात गरिएको यसका परिकल्पनाकार एवम् प्रवर्तक वसन्त अनुभवले बताउनुभयो ।
यस शृङ्खलाका लागि हरेक हप्ताको आइतवारदेखि शुक्रवार अपरान्हसम्म झिल्का कविता फेसबुक समूहको भित्तोमा प्रेषित गरिएका झिल्का कविताहरू मध्ये उत्कृष्ट तीन जना झिल्काकारहरूका ३/३ झिल्काहरू छ्नोट गरी प्रकाशन गर्ने गरिन्छ । जसको संयोजन झिल्काकार एवम् झिल्का कविता अभियन्ता धनुष न्यौपानेले गर्दै आउनुभएको छ ।
साताका उत्कृष्ट झिल्का कविता शृङ्खला- ३० का लागि झिल्काकारत्रय वसन्त अनुभव, शान्ता पौडेल भट्टराई र सन्दीप विश्वकर्माका उत्कृष्ट झिल्का कविताहरू छनोटमा परेको संयोजक न्यौपानेले बताउनुभयो ।
साताका उत्कृष्ट झिल्काहरू
~<•>~ [१] १) भाषण मिठा राम्रा लाग्छ छेपारा हुन् देशका नेता हाम्रा ! २) बसाले कस्तो थिति स्वार्थबाहेक केही नसोच्ने घिनलाग्दो भो राजनीति ! ३) पिट्छ्न् केही बोले अगाडि पछाडि हुन्छन् चम्चा र झोले ! ✍️ वसन्त अनुभव ~<•>~ [२] १) नराम्रो कसैले नभनोस् फजुल खर्चले दसैँ कसैको दशा नबनोस् ! २) ऋणले सेकिन्छ ढाड दु:ख पाउँछ घाँटीले नहेरी निल्दा हाड । ३) बसेपछि जुवाको खालमा उजाडिन्छ सुन्दर घर डुबिन्छ ऋणको आहालमा । ✍️ शान्ता पौडेल भट्टराई टङ्कीसिनवारी, मोरङ ~<•>~ [३] १) फूलजस्ताे मुस्कान छरी नजिक आउन खाेजिन् उनी मेराे वरिपरि । २) दुबाेले भुइँ छाेपेछ हरियाली वसन्त भन्दै मन भने उजाडिएछ । ३) दैलाेमा दसैँ आयाे बाेकेर आशीर्वाद पुर्खाकाे खुसीले मन रमायाे । ✍️ सन्दीप विश्वकर्मा ~<•>~
झिल्का लेखन अभियानको ३५ औँ शृङ्खला (दसैँ पर्व विषयक) सम्पन्न भएको छ । झिल्का साहित्य समाज नेपालको आयोजनामा उक्त झिल्का लेखन कार्यक्रम सञ्चालन गरिएको थियोे ।
झिल्का कविता लेखनको यस विशेष अभियानमा पनि विगतका शृङ्खलाहरूमाझैँ सर्जकहरूको निकै उत्साहप्रद सहभागीता रहेकोे थियो । जसमा नेपाल, भारत, भुटान लगायत विश्वका विभिन्न देशमा छरिएर रहनुभएका नेपाली भाषा, साहित्यलाई निरन्तर माया गर्नुहुने ९६ जना झिल्काकारहरूको सहभागीता रहेकोे थियोे ।
झिल्का कविताको उन्नयन, विकास र प्रवर्द्धन गर्नका लागि समाजले विभिन्न क्रियाकलापहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ । त्यसमध्ये झिल्का लेखन अभियान पनि एक भएको र नेपाली समुदायका चाडपर्व, उत्सव लगायत विभिन्न विशेष अवसरहरूमा निरन्तर सञ्चालन गरिने यसका परिकल्पनाकार/प्रवर्तक/प्रशिक्षक वसन्त अनुभवले बताउनुभयो ।
झिल्का कविता, नेपाली माटोमा उम्रिएको एक नवीनतम, लघुतम, प्रयोगवादी काव्य विधा हो । जसमा विम्ब, प्रतीक, अलङ्कारको प्रयोग गर्दै चोटिलो पाराले तीन हरफमा लेख्ने गरिन्छ । जसको पहिलो हरफले विषयवस्तुको उठान, दोस्रो हरफले विषयवस्तुको बिस्तार र तेस्रो अर्थात् अन्तिम हरफले भावलाई उत्कर्षमा पुर्याई समापन गर्ने गर्दछ । यसका प्रत्येक हरफमा तीन/तीन शब्दहरू हुने गर्दछन् । जम्माजम्मी नौ वटा शब्दमा एउटा झिल्का कविता पूरा हुने भएकोले यसलाई नौ शब्दको कविता पनि भन्ने गरिन्छ ।
झिल्का कविताका तीन हरफ मध्ये पहिलो र तेस्रो हरफमा अन्त्यानुप्रास हुनुपर्ने विधान छ भने दोस्रो हरफ स्वतन्त्र हुन्छ तर सकभर समध्वनीक नभएमा उत्तम मानिन्छ ।
सहभागी झिल्काकारहरूका उत्कृष्ट झिल्का कविताहरू-
[१]
१)
बुझेर समयको माग
मनाऔँ चाड बडादसैँ
त्यागी आपसी रिसराग !
२)
देखासिकी, दबाबमा परेर
फजुल खर्च नगरौँ
अनावश्यक रिनधन गरेर !
✍️
वसन्त अनुभव
[२] १) खुसीले भरियोस् भावना सबैमा छाइरहोस् यस्तै बडादशैँको हार्दिक शुभकामना । २) दुर्गाको पूजा गरेर खुसीयाली भई मनाऔँ जीवनमा रङ्ग भरेर । ✍️ अर्जुन प्रसाद चौलागाईँ
[३]
१)
बडादसैँको दिन्छु शुभकामना
दुर्गामाताले रक्षा गरून्
गरौँ खुसीले सामना ।
✍️
शोभा आचार्य गौतम
काठमाडौँ
[४] उच्च रहोस् भावना मेलमिलाप सद्भाव सहित बडादसैँको हार्दिक शुभकामना ! ✍️ डम्बर थामी ‘अनुपम’ कालिन्चोक गा.पा. -६ , दोलखा ।
[५]
कसैलाई काँडा नबिजोस्
दसैँमा सबै रमाउँ
आँखा आँसुले नभिजोस् !
✍️
सविता भट्टराई, जनकपुरधाम
[६] उत्साहित रहोस् भावना भवानीले कल्याण गरुन् बडादशैँको हार्दिक शुभकामना ! ✍️ बाबुराम गौतम, गुल्मी
[१०] १) दशा नबनोस् यसपालि रक्षा गरे दसैँमा हे मङ्गला काली ! २) जनताको बिजोग कस्तो हरायो बडादसैँको रौनक मसानघाटको सुनसान जस्तो । ✍️ चुडामणी देबकोटा पुरानोनैकाप काठमाण्डौ
[१९]
१)
उत्साह र उमङ्ग
धेरै छ मनमा
यो दसैँको रङ्ग ।
२)
बढोस् सबैमा सद्भावना
नवदुर्गाले कल्याण गरून्
सम्पूर्णमा बडादसैँको शुभकामना !
✍️
सतीश पण्डित
भानु६ चुँदी तनहूँ । हाल चनपा ६ मातातीर्थ
[२०] मनाऔँ स्तर हेरेर तडकभडक ज्यादा देखाउँदा बस्लान् साहुले घेरेर ! ✍️ सरिता सेढाई धादिङ
[२१]
१)
दसैँमा रमाउने चाहना
लिई आशिर्वाद मान्यजनबाट
आशिष र शुभभावना !
२)
आयो दसैँ पर्व
दु:ख पिर बिर्सी
मानौँ सबैले गर्व !
✍️
मन थापा
पोखरा २१ बक्रेक
[२२] १) बाढीले बगाउँदा घर यसपालीको दसैँ मनाउने मरिसक्याे सबै रहर । ✍️ सानु जाेशी सुदुर पश्चिम दार्चुला
[२४] १) बनाऔँ शुद्ध भावना बडादसैँ सुखद् बनाेस् यही छ शुभकामना ! २) शान्ति छाओस् मनमा दसैँ दशा नहाेस् कान्ति छाओस् तनमा ! ✍️ केशवप्रसाद ढकाल ‘प्रीतबीज’ सिरान्चाेक-७, उपल्लो गाेहाेरे, गाेरखा।
[२५]
रहिरहनुपर्छ सकारात्मक भावना
आपतविपतमा नहुनू विचलित
बडादसैँको मङ्गलमय शुभकामना !
✍️
कृष्णकुमार वैद्य
बनेपा ९, काभ्रे
[२६] १) सुखशान्ति खुसीको चाहना फलोस् फूलोस् जीवनभरि बडादसैँको मङ्गलमय शुभकामना ! २) निधारमा टीका जमरा दुर्गा माताको आशिषले जीवन बनोस् हराभरा ! ✍️ कृष्ण बजगाई, भक्तपुर
[२७]
१)
नेपालीमा उमङ्ग छाओस्
आशिष आपासमा साटेर
रम्न समृद्धि आओस् !
२)
गच्छेले चाडबाड मनाऔँ
देखासिकी गरेर होइन
सभ्य सुसंस्कृत बनाऔँ !
✍️
राज बहादुर बडुवाल
कनकासुन्दरी -५,जुम्ला
[२८] १) होस् सकारात्मक भावना नवदुर्गाले रक्षा गरुन् बडादसैँको सबैमा शुभकामना ! २) विपत्ति नपरोस् देशमा सबै हाँसीखुसी रहुन् नेपाली आफ्नै भेषमा ! ✍️ बेदु न्यौपाने
[२९]
मिलन गराउने चाडपर्व
परिवार एउटै आँगनमा
संस्कृतिमा गरौँ गर्व !
✍️
कार्की डिबी माकुम
सुनवल-४, नवलपरासी
[३०] १) विजयादशमीको पावन अवसरमा दुर्गाभगवतीले बास गरून् सबै मानिसको घरघरमा ! २) रङ्ग र रसैमा नराम्रो सुन्न नपरोस् यो साल दसैँमा ! ✍️ हिरामाया श्रेष्ठ गजुरी १ धादिङ
[३२] १) सुखशान्ति सर्वत्र छाओस् कामना छ बडादसैँ खुसी बाेकेर आओस् ! २) विकृति नभित्र्याऊँ कसैले संस्कार, संस्कृति जाेगाउँदै सद्भाव बाडाैँ सबैले ! ✍️ सुन्दरी घिमिरे खतिवडा सङ्खुवासभा
[३३]
१)
फेरि दसैँ आयो
उत्साह र उमङ्गसँगै
जनजनमा खुसी छायो ।
२)
गरिबलाई हुन्छ पीर
चाडबाड आएको बेला
अवश्य हुन्छ फिकिर ।
✍️
बिरेन्द्र कुमार चौधरी
इटहरी सुनसरी
[३४] १) लिएर शुद्ध भावना माता दुर्गाको आशिर्वाद बडादसैँ पर्वको शुभकामना ! २) बडादसैँ आइपुग्यो आँगन हाँसीखुसी उमङ्ग लिई चोखो सद्भाव राखन । ✍️ मोती योन्जन सुब्बा, दार्जिलिङ
[३५]
स्वच्छ रहोस् भावना
दुख कसैमा नपरोस्
सबैमा छ शुभकामना !
✍️
बुद्धिमान दनुवार ( सुरुङ्गेली कान्छो )
कनकाई ४ झापा
[३६] आयो महान् चाडपर्व एकसाथ मिलेर मनाऔँ गर्दै देशको गर्व ! ✍️ अनुग्रह राना मगर ‘पुष्प’ पाँचखपन न . पा. ६ संखुवासभा
[४१]
समृद्धि, प्रगतिको कामना
परिवारमा खुसी छाओस्
दसैँको मङ्गलमय शुभकामना !
✍️
रुना कर्माचार्य दाहाल
चितवन
[४२] १) टिका जमरा लगाएर पिङ खेल्न जानुपर्छ दुःख पीडा भगाएर ! २) नेपालीको महान पर्व मनाउनु पर्छ मिलीजुली लिएर सधैँ गर्व । ✍️ कला ढकाल झापा
[४३]
१)
आउँछ प्रत्येक वर्ष
घुम्दै विजयादशमी यहाँ
ल्याएर उमङ्ग हर्ष !
✍️
बाबुराम पाण्डे
अर्घाखाँची
[४४] उच्च रहोस् भावना शुभ होस् बडादसैँको हार्दिक मङ्गलमय शुभकामना ! ✍️ वेल थोकर तामाङ मकवानपुर
[४५]
१)
देवीको पूजा आराधना
शुभ मङगल होस्
सबैमा दसैँको शुभकामना !
२)
पशुपंक्षीको रातो रगतमा
नाम लिएर धर्मको
पाप गर्छन् जगतमा ।
✍️
शान्ता पौडेल भट्टराई
टङ्कीसिनवारी, मोरङ
[४६] १) हर्ष उल्लास छायो हरेक नेपालीको आँगनमा राष्टिय पर्व आयो । २) पीडा भुलेर खुसीमा मन आनन्द बनाऔं मुस्कान भरी झुसीमा ! ✍️ शशीश्री आचार्य बौद्ध कुमारीगाल काठमाडौं
[४७]
आइरहाेस् उदारताकाे भावना
सम्पूर्ण नेपालीमा बडादसैँकाे
हार्दिक मङ्गलमय शुभकामना !
✍️
रामप्रसाद पुरी
बादेल, खाेटाङ ।
[४८] १) दसैँमा टीका लगाउँ देवीको पूजा गरेर दुःखकष्ट सबै भगाउँ । २) दसैँमा घरको रहर आशिर्वाद थाप्न जाने खतरा गाउँ सहर ! ✍️ अम्बिका अधिकारी झापा बिर्तामोड
[५०] १) सबैको पुगोस् मनोकामना धनी या गरिबलाई यही बडादसैँको शुभकामना । २) स-साना कुरामा रमाउँ देखासिकी गर्नु हुन्न खुसीले दसैँ मनाउँ । ✍️ धनमाया चौधरी, कैलाली
[५१]
१)
नलागोस् ऋण कसैलाई
फजुल खर्चलाई घटाएर
उत्सव बनाऔँ दसैँलाई ।
२)
सद्भाव हाम्रो चाहना
खुसीयाली सबैमा ल्याएर
पूर्ण होओस् कामना !
✍️
पद्मा काश्यप पाण्डे, मोरङ
[५२] दसैँको पर्व आयाे पिरव्यथा सबै भुलेर सर्वत्र खुसी छायो । ✍️ अरुण कुमार भुजेल गोरूबथान, कालेबुङ, भारत
[५३]
दसैँमा जमरा टीका
शिरमा ठूलाबडाको हात
नहोस् आर्शिवाद फिका !
✍️
साहित्य प्रेमी
सुशील धनगढी
[५४] गरौँ विपत्तिको सामना टरेर जाओस् दशाहरू बडादसैँको हार्दिक शुभकामना ! ✍️ पुष्पा राई बादेल, खाेटाङ
[५५]
रमाइलो चाडपर्व आयो
टिका, जमरा लगाउँदै
मनमा उमङ्ग छायो ।
✍️
धनुष न्यौपाने
जुम्ला।
[५६] हासेर दसैँ मनाउँ आशिष लिन हामीले ठूलाको घरमा जाउँ । ✍️ सीमा कार्की समर्पण मेलचोक पर्सा
[५७]
१)
चाडपर्व संस्कृति हाम्रो
फजुल खर्च नगरी
दसैँ मनाऔँ राम्रो !
२)
दसैँ बनोस् खास
दसैँको सबैलाई शुभकामना
नहाेस् कसैको उठिबास !
✍️
राज कुमार राजभण्डारी खोटाङ्गे
मध्यपुर ठिमी ५ संगम काेलाेनी राधे राधे भक्तपुर ।
[५८] खुसीको दिन आयो मनभरी आनन्द छ दशैँको रमझम छायो । ✍️ नीमा छिरिङ भोटिया जलढका कालेबुङ
[६६] दर्शन गरेँ भवानी दसैँको हार्दिक शुभकामना रमाउँदै बितोस् जिन्दगानी ! ✍️ भगवती दवाडी, दमक, झापा
[६७]
१)
दसैँ खुसीको पर्व
मान्यजनको आशीर्वाद लिई
गर्नुपर्छ हामीले गर्व ।
२)
हुनेछ सत्यको विजय
दुर्गा भवानीको कृपाले
शत्रुमा जागोस् भय ।
✍️
जयनारायण नेपाल
इलाम
हाल सूर्यविनायक २ बालकोट,भक्तपुर
[८०] सुन्दर हाेस् भावना दसैँ अनि तिहारकाे सबैमा हार्दिक शुभकामना ! ✍️ श्रीकृष्ण धामी, बझाङ
[८१]
माैलाउन् मनका भावना
हजुरहरू तमाम सबैलाई
बडादसैँकाे हार्दिक शुभकामना !
✍️
नाम केसर बाेहरा ( सङ्घर्ष )
सुदूरपश्चिम अछाम
हाल भारतबाट
[८२] १) दशैँ आयो भन्छन् सर्वत्र छ रमाइलो केटाकेटी दक्षिणा गन्छन् । २) वर्ष दिनको चाड रमाइलो हुने भयो दु:ख मान्न छाड । ३) मेरो सधैँ चाहना सबैको भलो होस् दशैँको यही शुभकामना ! ✍️ राजेशराज गड्तौला कॅाडाघारी, काठमाण्डौ
[८३]
बाध्यता छ मनाउन
नभए पनि शान्ति
सन्तान खुसी बनाउन !
✍️
मन्दिरा सेढाई
[८४] दसैँ आयो हजुर सबै अब रमाउनुपर्छ गरेर आ-आफ्नो सुर ! ✍️ मोहन आचार्य पाँचथर
[८५]
आयाे दसैँ आँगनी
आफन्त, साथीभाइसँगै रम्दैछु
खुसीले म पनि ।
✍️
भिक्षु ईश्वर
अछाम
[८६] दसैँ आयो गाउँमा तर खुसी आएन अल्झियो बिरानो ठाउँमा ! ✍️ चिरञ्जीवी ढकाल नेपालगन्ज =२० राँझा एयरपोर्ट बाँके
[८७]
टुप्लुक्क दसैँ आयाे
खानु कि लाउनु
मलाई दाेधार बनायाे ।
✍️
दीपक दाहाल
[८९]
१)
कसरी बसौँ हेरी
ऋणको भारी बोकाउन
दसैँ आयो फेरि ।
२)
हुँदैछ यहाँ अस्तव्यस्त
होसियार परमाणुको होडबाजीले
बनाउँदैछ संसारलाई ध्वस्त ।
✍️
दीप गोले तामाङ
[९०] १) घर जानेको लर्को नमनाउनू कसैले पनि ओढेर ऋणको बर्को । २) चर्केर आउँछ छाती भोका, नाङ्गा देख्दा दसैँ नआएकै जाती । ३) ल्याउँछन् खसी, बोका यो विपत्तिमा होलान् कतिका बालबच्चा भोका । ✍️ रुना कर्माचार्य दाहाल चितवन
[९१]
१)
गाउँ अनि सहर
चहलपहल निकै बढ्याे
दसैँकाे आयाे लहर ।
२)
गएका विदेश काममा
फर्किन्छन् चाड मनाउन
ती आफ्नै गामठाममा ।
✍️
भुपेन्द्र के.सी.
[९२] १) दुर्गा माताको शक्तिले हुन्छ सबैको कल्याण पूजा अनि भक्तिले । २) थाप्छौँ जमरा टीका लिन्छौँ मान्यजनको आशिर्वाद नबनोस् चाड फिका । ३) सबैमा खुसी आओस् नेपालीका घर आँगनमा चाडको माहोल छाओस् ! ✍️ सुस्मिता अधिकारी, काठमाडौँ
[९३]
१)
चाडपर्व दसैँ आयो
आदिशक्ति दुर्गा देवी
भवानीको चर्चा छायो ।
२)
परदेशी घर आए
टाढिएका ती परिवारसँगै
निर्धक्क मिल्न पाए ।
३)
भुलाएर व्यथा पीर
पिङ खेल्दै रमाउँदै
मनलाई राखे थिर !
✍️
विवश पारदर्शी
झापा
[९४] गर्दैछौँ दु:खको सामना विपत्तिमा कसरी दिउँ म दसैँको शुभकामना ? ✍️ चिरञ्जीवी श्रेष्ठ धनकुटा
[९५]
१)
राखेँ मेरो भावना
बडादसैँ सुखद् बनाेस्
यही छ शुभकामना !
२)
शान्ति छाओस् मनमा
दसैँ दशा नहाेस्
कान्ति छाओस् तनमा !
✍️
केशवप्रसाद ढकाल 'प्रीतबीज'
सिरान्चाेक-७, उपल्लो गाेहाेरे, गाेरखा
~~~~~~~~~~ [९६] चाडपर्व दसैँ आयो सबै एकजुट भएर चारैतिर खुसियाली छायो । ✍️ नेत्रबहादुर श्रेष्ठ सिन्धुपाल्चोक -१३ ~~~~~~~~~~
