साप्ताहिक झिल्का लेखन अभ्यास शृङ्खला- ४३ सम्पन्न

साप्ताहिक झिल्का लेखन अभ्यासको ४३ औँ शृङ्खला आइतवार अपरान्ह सम्पन्न भएको छ । झिल्का साहित्य समाज नेपालको आयोजनामा यो अभ्यास शृङ्खला निरन्तर हरेक हप्ता सञ्चालन हुँदै आएको छ ।
साप्ताहिक झिल्का कविता लेखन अभ्यासका विगतका शृङ्खलामाझैँ यसपटक पनि सहभागीहरूको निकै उत्साहप्रद सहभागीता रहेकोे थियो । जसमा नेपाल, भारत, भुटान लगायत विश्वका विभिन्न देशमा रहेर नेपाली भाषा, साहित्यलाई निरन्तर माया गर्नुहुने ८० जना झिल्काकारहरूको सहभागीता रहेकोे थियोे । यो उत्साहपूर्वक सहभागिताका लागि सम्पूर्ण सहभागीहरूमा संयोजक म्यामराज राईले हार्दिक धन्यवाद ज्ञापन गर्नुभएको थियोे ।

झिल्का कविताको उन्नयन, विकास र प्रवर्द्धन गर्नका लागि समाजले विभिन्न क्रियाकलापहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ । त्यसमध्ये साप्ताहिक झिल्का लेखन अभ्यास शृङ्खला पनि एक भएको र साप्ताहिक रूपमा निरन्तर सञ्चालन गरिने यसका परिकल्पनाकार एवम् झिल्का कविताका प्रवर्तक वसन्त अनुभवले बताउनुभयो ।

शृङ्खलाबारे प्रष्ट पार्दै शृङ्खला संयोजक/प्रशिक्षक म्यामराज राईले हरेक हप्ताको शुक्रवार राति १२ बजे अभ्यासको सूचना झिल्का कविता फेसबुक समूहमा राखिने र उक्त सूचनाको कमेन्टमा इच्छुक झिल्काकारज्यूहरूले स्वत:स्फूर्त आफ्ना उत्कृष्ट झिल्काहरू राखेर सहभागीता जनाउन सकिने बताउनुभयो ।

झिल्का कविता, नेपाली माटोमा उम्रिएको एक नवीनतम एवम् लघुतम प्रयोगवादी काव्य विधा हो । जसमा विम्ब, प्रतीक र अलङ्कारको प्रयोग गर्दै चोटिलो पाराले तीन हरफमा लेख्ने गरिन्छ । जसको पहिलो हरफले विषयवस्तुको उठान, दोस्रो हरफले विषयवस्तुको बिस्तार र तेस्रो अर्थात् अन्तिम हरफले भावलाई उत्कर्षमा पुर्‍याई समापन गर्ने गर्दछ । यसका प्रत्येक हरफमा तीन/तीन शब्दहरू हुने गर्दछन् । जम्माजम्मी नौ वटा शब्दमा एउटा झिल्का कविता पूरा हुने भएकोले यसलाई नौ शब्दको कविता पनि भन्ने गरिन्छ ।

झिल्का कविताका तीन हरफ मध्ये पहिलो र तेस्रो हरफमा अन्त्यानुप्रास हुनुपर्ने विधान छ भने दोस्रो हरफ स्वतन्त्र हुने गर्दछ । अर्थात् दोस्रो हरफको अन्त्यमा पहिलो र तेस्रो हरफको अन्त्यानुप्राससॅंग मिल्ने समध्वनिक अक्षर नभएमा उत्तम मानिन्छ ।

साप्ताहिक झिल्का लेखन अभ्यास शृङ्खला- ४३ मा सहभागी झिल्काकारहरूका सुन्दर झिल्काहरू-

…
१,
जीवनजगत् छ फराकिलो
तिमीले आकारमा सोचेकोभन्दा
कदापि नहोला दुखजिलो ।
२,
देखिएका कतिपय दु:खहरू
पर्दामा सुन्दरतामा सजिन्छन्
सायदै होलान् अरू ।
३,
नहिॅंडेको डोबको यात्राले
बेग्लै आनन्द दिन्छ
बिसाउॅंछ चिनीको मात्राले ।

• म्यामराज राई, भोजपुर
  …
  १,
  बालेनको गर्छु सम्मान
  देशको भलाईको लागि ,
  लाउँछन् सधैँभरि दिलोज्यान ।
  २,
  बालेन शासक हाम्रो
  हराभरा बनाए देशलाई ,
  हेर्दा कति राम्रो ।
  ३,
  बालेन जनताको सहारा
  स्वाभिमानी जनता बनाउन,
  देशको उठाए अभिभारा ।
• सीमा कार्की समर्पण
  मेलचोक पर्सा
  …
  १,
  उठाउ खुकुरी अब
  बचाउ पहिचान देशको
  लुटिँदैछ अस्तित्व सब।
• ताराप्रसाद चापागाईँ
  धुनिबेसी, धादिङ
  …
  १,
  ढिला नगरी जागौँ
  हाम्रो अस्तित्व बचाउन ,
  एकजुट भई लागौँ ।
  २,
  सगरमाथा नेपालको सान
  यस्तै प्रकृतिको खानीले,
  सधैँ पाइन्छ सम्मान।
  ३,
  न्यायको ढोका उघारेर
  देश बनाउन उठौँ
  राजनीतिक संस्कार सुधारेर।
• भोज विवश मगर
  गैंडाकोट -३ नवलपरासी पूर्व
  …
  १,
  स्वार्थ मनमा बोकेर
  कति मरिहत्ते गर्नु
  झुटो मायालाई ढोकेर।
  २,
  स्वार्थीपनको लगाव हुँदैछ
  झुटको लहरमा परेर
  आँसुको थोपाले छुँदैछ।
  ३,
  फूल जस्तै लाग्छ
  जवानीको मात चढेपछि
  पीडा सबै भाग्छ।
• विकास क्षेत्री अञ्जान
  कैजले, बिजनबारी, दार्जिलिङ
  …
  १,
  गल्ती आफैले गरियो
  चिन्तै चिन्ता मनभरी
  बाँच्नलाई दोधारमा परियो ।
  २,
  तरकारी बाँसको तामाको
  हर्‍याउॅंले टोकेको भागबाट
  विष निकालियोस् आमाको ।
  ३,
  एउटा नुनको ढिक्का
  तिमिबिना मेरो जिन्दगी
  लाग्छ आमा फिक्का ।
• हिरामाया श्रेष्ठ
  गजुरी १ धादिङ
  …
  १,
  आफ्नैले खुट्टा तान्छन्
  कसरी हुन्छ प्रगति?
  पीठमा छुरा हान्छन्।
  २,
  दुःख पनि कस्तो!
  बारबार मसॅंगै आउँछ
  आफ्नै पाहुना जस्तो।
  ३,
  सुख पाउन गाह्रो
  नियति पनि कठोर
  फलामभन्दा समेत साह्रो ।
• शशीश्री आचार्य
  बौद्ध कुमारीगाल काठमाडौं
  …
  १,
  सुन्दर लाग्छन् मलाई
  तिम्रो साथको रात ,
  भयौ एक्कासी सलाई ।
  २,
  सपनीमा सधैँ भेटिॅंदैछ।
  सारङ्गीले या यादले ,
  मन मेरो रेटिॅंदैछ।
  ३,
  चक्र हो संसार
  यताउता गरी हिॅंड्दैछु
  पाएर मैले आकार ।
• दीपा समभाव
  दुबेकोल खोटाङ्ग
  …
  १,
  सहेर बस हेरेर
  देशको अस्तित्व मेटिएला
  सीमा मायाले बेरेर।
  २,
  कर्ममा अघि बढ्न
  हात बाँधेर नबस्नु
  उन्नतिको शिखर चढ्न ।
  ३,
  आफ्नो स्वार्थ त्यागेर
  देशको विकासमा जुट्नुपर्छ
  अब जनहितमा लागेर ।
• भगवती दवाडी
  झापा
  …
  १,
  हिँड्दैछु नदीको किनारामा
  रामराज्यको खोजी गर्दै
  साथ पाइएन आमा ।
  २,
  भौँतारिँदै शान्तिको चाहनामा
  दुनियाँ अल्मलिएको छ
  सम्भावना छैन आमा ।
  ३,
  सम्भावनाको पक्षमा सदैव
  लागीरहनु हाम्रा पक्षधरहरू
  विजयको आशा छँदैछ।
• गुणनिधि घिमिरे अमेरिका
  …
  १,
  आलसीले हात मल्दछ
  फलबिना आफ्ना कर्मको
  आशामै बेला ढल्दछ ।
  २,
  अन्तिम समयमा हामी
  पुगिन्छ पक्कै घाट
  राजा वा ज्यामी ।
  ३,
  सजग समयले छल्दछ
  लक्ष्य पूर्ण गर्नलाई
  कर्मठ आफै चल्दछ ।
• कार्की डिबी माकुम
  सुनवल-४, नवलपरासी
  …
  १,
  भ्रममा म परिनॅं
  खोक्रो झूटो आडम्बरको
  प्रशंसा कहिल्यै गरिनॅं !
  २,
  फूलभरि विष काँडाको
  नम्र हाँस्यो सहनशीलता
  सौन्दर्य बनेर डाँडाको ।
  ३,
  सास एक मुट्ठी
  सपना कर्तव्य कर्म
  कहिले हो छुट्टी ।
• शारदा स्टेफी
  …
  १,
  वीरहरूको पहिचान खुकुरी
  गोरखालीसँग बल छ
  कसैले नदेखाऊ चुरिफुरी।
  २,
  दुष्टहरूको नाश गर्‍यो
  जब मैदानमा नेपाली
  खुकुरी लिएर झर्‍यो ।
• सुरेशकुमार पाण्डे
  दाङ घोराही १८
  …
  १,
  हेर ! सोझिॅंदैनन् कहिल्यै
  हाम्रा कुकुरका पुच्छरहरू
  हामी चेत्नुपर्थ्यो पहिल्यै ।
• शम्भु गजुरेल
  सिन्धुली
  …
  १,
  दिनभरि हात गोजीमा
  बराली बस बरालसिङ
  साँझ खानु खोजीमा ।
• बिबा तामाङ
  दार्जिलिङ
  …
  १,
  वीरताको हाम्रो पहिचान
  गोर्खालीको यो खुकुरी
  भेंडाहरूले गर्दैछन् अपमान ।
• नागेन्द्रप्रसाद यादव
  …
  १,
  असल गरेर काम
  ठुलो पसिनाको खेती
  राखौँ सबैले नाम !
• आर्त अकुलीन
  …
  १,
  खिया लाग्यो खुकुरीमा
  हेर्दाहेर्दै हामी नेपालीको
  धुलिया लाग्यो बहादुरीमा।
• डा. देवी पन्थी
  …
  १,
  चाडपर्व मेला जात्रामा
  खुलेर मनाउन सकिॅंदैन
  अड्कलेको पैसाको मात्रामा।
• पुष्पा सुवेदी
  नेपालगन्ज, बॅाके।
  …
  १,
  गरेर देखाउनु काम
  पसिना बगाएर खेती
  राख्नु आफ्नो नाम ।
  २,
  सुन्दर लाग्छ मलाई
  तिम्रो मिठो मुस्कान
  तर भयौ सलाई ।
  ३,
  जीवनमा खेपेका दुखहरू
  याद आउने गर्छ
  बिर्सन कसो गरूँ ?
• राज कुमार राजभण्डारी खोटाङ्गे
  मध्यपुर ठिमी ५ संगम कोलोनी राधे राधे भक्तपुर
  …
  १,
  मुर्दासरि अब नबाँच
  के हो मान्छे ?
  कसीमा घोटेर जाँच ।
  २,
  मात्र सास फेर्नु
  बाँच्नु होईन कदापि
  एकपटक गहिरिएर हेर्नु ।
  ३,
  उज्यालो हुँदैमा रात
  दिन नसोच कहिले
  विश्वासमा हुन्छ घात ।
• ध्रुव श्रेष्ठ
  खोटाङ ।
  …
  १,
  पोखरीमा कमल फुल्यो
  पानीभित्र माछाको चाल
  जिन्दगी त्यसरी भुल्यो।
  २,
  बगरसँग माया लाउँछे
  चौतारीमा बस्ने चरी
  दु:खको गीत गाउँछे।
• होमप्रसाद नेउपाने
  धरान,सुनसरी ।
  …
  १,
  भ्रष्टाचारी जति भुट्न
  हामी सबै जनता
  लागौँ अब जुट्न |
• सरिता सेढाई
  धादिङ
  …
  १,
  सुनमा घुन लाग्यो
  हृदयमा भ्रम फैलाउँदा
  बाँच्ने रहर भाग्यो !
  २,
  मरेर जाने चोला
  नाचौँ गाउँ रमाऔॅं
  अजम्बरी को होला?
  ३,
  निम्न प्रकारको कुरो
  हेर गर्न नपाइकन
  रहने भयो अधुरो?
• अच्युत घिमिरे,
  सर्पाङ, भुटान
  …
  १,
  सुन्दर लाग्छ मलाई
  आफैमा हराउँछु म
  मन मुटु जलाई ।
  २,
  अमर रहून् चेली
  ताराझैँ सधैँ चम्किरहून्
  नाम राखून् खेली ।
  ३,
  देशको नाम राख्नेलाई
  खेलाडी सबैलाई सम्मान
  घामपानी सुखदुःख चाख्नेलाई ।
• धनमाया चौधरी
  कैलाली
  …
  १,
  सृष्टिले दिएको नासो
  नहोस् है कहिल्यै
  देशभक्तलाई गलाको पासो ।
  २,
  सगरमाथा शिरको ताज
  गरेको छ यसले
  विश्वमा नै राज ।
  ३,
  सगरमाथासित गाँसेर पिर्ती
  आर‍ोहण गरेर मानिसले
  राख्न चाहन्छन् कीर्ति ।
• सतीश पण्डित
  भानु -६, चुँदी तनहूँ (हाल चनपा ६ मातातीर्थ )
  …
  १,
  जिन्दगी फूलको माला
  गोजी रित्तो हुनासाथ
  हुन्छ फोहोरको नाला।
  २,
  भोक लागेपछि मिठो
  नत्र कसैले पुछ्दैन
  गुन्द्रुक कोदोको पिठो।
• चुडामणी देबकोटा पुरानोनैकाप काठमाण्डौ
  …
  १,
  नेपाल आउ बाबु
  बचाउ मलाई चाँडै
  नत्र पार्छन् काबु ।
  २,
  नेपाल आमा रुन्छिन्
  शान्ति भएन कहिल्यै
  अत्यन्तै दुखी हुन्छिन् ।
• सविता भट्टराई
  जनकपुरधाम
  …
  १,
  झिल्का काव्य भरौँ
  मानव सोचाइमा सबैले
  आत्मा सन्तुष्टि गरौँ ।
  २,
  रिसले भलो हुन्न
  सबैको राम्रो गर
  डाहाले मन छुन्न ।
  ३,
  अगाडि बढ्दै लेखाऊ
  झिल्का कविता लेखिएको
  इतिहासमा छाप देखाऊ ।
• बेदु न्यौपाने
  …
  १,
  असिमित छन् चाहाना
  औकात सानो हुनाले
  गर्नुपर्ने अनेक बहाना।
  २,
  सुखदुःख जीवनको साथी
  सङ्घर्षरत रहे सधैँ
  उत्रेला जीवन माथि !
• कोपिला अधिकारी
  गोरखा
  …
  १,
  यही चक्रमै घुमिरहन्छु
  खोज्छु जान यताउता
  तैपनि लेखनमा झुमिरहन्छु।
  २,
  देखिन्छन् वरिपरि दु:खहरू
  सबै बिर्सनु पर्दोरहेछ
  सम्झेर हुन्न अरू।
  ३,
  उघारौँ न्यायको ढोका
  भर पर्दा यिनैको
  पाइन्छ अझै धोका।
• अर्जुन प्रसाद चौलागाई
  अमेरिका, बोस्टन
  …
  १,
  सोचेको छैन यहाँ
  ए! मुर्ख मनुष्य
  बन्छ देश कहाँ ।
  २,
  भोक्दैछु म यहाँ
  सुखको खोजीमा आज
  भागेर जाऊॅं कहाँ ?
  ३,
  भ्रष्ट नेताहरूको हाल
  लुटेर नराख्नु सम्पत्ति
  आउँछ सबैलाई काल।
• दीप गोले तामाङ
  रौतहट
  …
  १,
  हुन्छ सधैँ अपमान
  गरिब दुखी जनतालाई
  भ्रष्टाचारीकै गाउॅंछन् गुणगान ।
• रिमा छन्त्याल
  …
  १,
  जीवन अनुभवको खानी
  जिउनु सिकाउँछ यसैले
  कठिनलाई सहज मानी ।
  २,
  यता हिँड्दाहिँड्दै कहिले ?
  काँडा बिझ्न सक्छ
  सचेत रहनु जहिले ।
  ३,
  भरोसाले जीवनलाई थकाउँछ
  झुटो कहिले टिक्दैन
  समयले यथार्थ बकाउँछ ।
• पुष्पा राई
  बादेल, खोटाङ ।
  …
  १,
  लहलह धान झुल्यो
  चाडबाडको मौसम सकियो
  वनभोजतिर मन डुल्यो ।
  २,
  मान्छेको मन बतासिन्छ
  मोजमस्ती गर्न नपाए
  ओइलाएर त्यसै हतासिन्छ ।
  ३,
  मङ्सिरको महिना आउँदैछ
  वनभोज, लगनको चटारो
  पुनः रमाइलो छाउॅंदैछ ।
• मोती योन्जन सुब्बा
  दार्जिलिङ
  …
  १,
  देशको अस्तित्व हराउँदै
  बढ्यो विदेशीको बिगबिगी
  जनताहरू छन् कराउँदै ।
• रबि पौडेल
  दक्षिण भारत पाण्डेचरी
  …
  १,
  घरी घरी दाम
  खोज्छौ स्वार्थका पोकोमा
  गरेनौ केही काम !
• प्रेम थापा “मन”बागलुङ
  …
  १,
  हुँदैन कसैको भला
  बिमार निको हुनासाथ
  डाक्टरलाई पारेपछि थला l
  २,
  देखाएर आफ्नो औकात
  ज्यान बचाउने ईश्वरलाई
  टक्राउॅंछन् विषको सौगात l
  ३,
  जमाना आयो उल्टो
  अर्तीउपदेश दिन खोज्दा
  उपहार मिल्छ अगुल्टो l
• बाबुराम गौतम
  गुल्मी
  …
  १,
  दु:ख कहाँ छैन ?
  मृत्युभन्दा ठुलो यहाँ
  जन्मेका सजिलै हैन ।
• लोक बहादुर छेत्री लामिछाने
  मोदी गा पा २ देउपुर, पर्वत
  …
  १,
  नहुने आडम्बरको सती
  नामको मात्र सम्बन्ध
  हुँदैन विश्वास अलिकति ।
  २,
  हिउँदको बेला आयो
  धेरैको अधरमा खुसी
  वनभोज खान पायो ।
  ३,
  धान काट्न धमाधम
  भन्न थाले किसानले
  फुर्सद छैन एकदम ।
• पृथक प्रकृति
  झापा
  …
  १,
  अनेकन् वीरताको गाथा
  बगैँचा रङ्गीबिरङ्गी फूलहरूको
  शिरमा छ सगरमाथा !
  २,
  मयुरहरू नाच्छन् छमछम
  मनै लोभ्याउँछ सबैको
  मनमोहक दृश्य अनुपम !
  ३,
  उच्च हिमशिखरको माला
  दिँदैनन आँखा झिम्क्याउन
  कलकल सुन्दर नदीनाला !
• वसन्त अनुभव
  घोराही, दाङ
  …
  १,
  चाडपर्व सकियो सब
  सुनसान लाग्छ हामीलाई
  वर्षभरिलाई सम्झना अब।
• सुनगाभा पोखरेल
  कपिलवस्तु १ बैरिया
  …
  १,
  साथ दिन्छन् सुखमा
  आफन्त नै यहाँ
  पराई बन्दारहेछन् दु:खमा ।
  २,
  हुन्छन् मान्छे विभिन्न
  फसाउन सक्छन् तिमीलाई
  बेलैमा पर्छ चिन्न।
  ३,
  तनाव लिन छोड्नुहोस्
  सफलता मिल्छ एकदिन
  गलत सङ्गत मोड्नुहोस्।
• अनिता भण्डारी
  ताप्लेजुङ
  …
  १,
  रातको अँध्यारोमा बसे
  जीवन जान्न नपाई
  बिहानीमा कता खसे ।
  २,
  बिर्सेर जानेलाई बिदा
  माया पाउँ भनेर
  माग्दैछु हेर सीधा ।
  ३,
  डराएर कराएर हुन्न
  सिधा मुद्दामा आउ
  समस्याले कहिल्यै छुन्न ।
• अम्बिका अधिकारी
  झापा बिर्तामोड
  …
  १,
  हतियार हैन तागतवर
  हुनुपर्छ मनोबल बलियो
  जितहार त्यसैमा भर ।
  २,
  संहार गर्‍यो जुधाएर
  भक्षक हुन् युद्धपिपासु
  रम्यो नरमांस खाएर ।
• कृष्णकुमार वैद्य
  बनेपा ९, काभ्रे
  …
  १,
  मनको बह कस्तो
  कति भनिरहने कहाँ
  हुरी चले जस्तो।
  २,
  माया प्रेममा जलेर
  सराप नलागोस् है
  मन गयो गलेर।
  ३,
  तिमीलाई पीडा भयो
  मनको कुराले कति
  जिन्दगीको मजा गयो।
• नीमा छिरिङ भोटिया
  जलढका कालेबुङ
  …
  १,
  नसुकौँ अब धेरै
  जागा होऊ जनता
  खोजौँ हक सबेरै ।
  २,
  सिमा मिचियो धेरै
  सबै नबोली बसेर
  आँगन चोइटियो मेरै ।
• हरिगोपाल न्हुच्छेँप्रधान
  काभ्रे , साँगाबजार बनेपा १४ ।
  …
  १,
  नगर्नु कहिल्यै रिसराग
  मेटिएलान् सबै सम्बन्ध
  कोरेर कालो दाग।
  २,
  गरौँ मिलेर कर्म
  पार्दै धरा उज्यालो
  बुझ्दै सबैको मर्म।
  ३,
  मन नहोस् हरोहर
  विचारमा धैर्यता रहोस्
  देखियोस् आत्मीयता मनोहर।
• तोया नाथ चापागाईं
  दमक, झापा
  …
  १,
  चाडपर्व सकियो अब
  कम्मर कसेर लागौं
  बाली उठाउन सब।
  २,
  नगरी आफ्नो काम
  खानै मात्र खोजे
  कहाँबाट पाइन्छ माम।
  ३,
  मुख हैन साथी
  पाखुरी चलाउनु पर्छ
  अनि उठिन्छ माथि।
• अरुण कुमार भुजेल
  दार्जिलिङ्ग, भारत।
  …
  १,
  तरकारी हाली नुन
  खाएपछि आउँछ तागत
  नबिर्सने मिठो गुन ।
  २,
  रोजेर असल बाटो
  हिॅंड्नु इमानदार भै
  बन्नेछ अनुसासनको पाटो ।
  ३,
  सुन्तला पाक्यो बोटमा
  देखेर मुख रसायो
  स्वादिलो रस ओठमा ।
• अनुग्रह राना मगर ‘पुष्प’
  पाँचखपन न. पा. ६ संखुवासभा ।
  …
  १,
  अनौठो जीवनको यात्रा
  दु:खमा हाँस्नै पर्ने
  लुकाएर पीडाको जात्रा ।
  २,
  खुसी कहिले हुनु
  पीडाले साथ नछोडेपछि
  पर्छ एकान्तमा रुनु ।
  ३,
  पीडाको वजन हॅुदैन
  जोख्न कतै नमिल्ने
  सुखले कहिल्यै छॅुदैन ।
• राजेशराज गड्तौला
  कॅाडाघारी, काठमाण्डौ
  …
  १,
  भ्रष्टलाई फाल्ने गर्नुपर्छ
  देशलाई माथि उठाउन
  हामी अघि सर्नुपर्छ।
• विष्णु पंगेनी(पाण्डे)
  वालिङ् स्याङ्जा
  …
  १,
  उमेरमै लौरी नटेक्नु
  अल्छी बनेर कमाउने
  दिवा सपनाले नछेक्नु ।
  २,
  सिकौँ कर्ममा रमाउन
  फालेर आलस्यको घुम्टो
  विवेक लगाउ कमाउन ।
  ३,
  मिहेनतले अघि बढ्नु
  लक्ष्य ठुलो लिएर
  अग्लो चुली चढ्नु ।
• भूपेन्द्र के.सी.
  …
  १,
  कठै ! बेइज्जत आज
  होस हराएका मान्छे
  देख्दा लजाउॅंछ लाज।
  २,
  दिउँसै रात पार्छ
  झुट्टो मुद्दा लगाई
  कति मार्छ टार्छ ?
  ३,
  सबै लाग्छ उस्तै
  यी साधु बिराला
  हेर्दा एकै दुरुस्तै !
• विवश पारदर्शी
  झापा
  …
  १,
  घामझैँ पूर्वबाट उदाउनु
  बाँडेर न्यानो माया
  आफ्नो मार्ग बनाउनु ।
  २,
  जीवनमा लक्ष्य होस्
  मिल्छ अवश्य सफलता
  परिश्रमी जोस जाओस् ।
  ३,
  गरेर नबस्नु आस
  हट्छ पौरख गरे
  बन्छ जीवन खास ।
• कृष्ण बजगाई
  भक्तपुर
  …
  १,
  दर्बिला पाखुरा चम्किसक्यो
  राष्ट्रका किराहरू मास्नलाई
  राष्ट्रवादी युवाहरू लम्किसक्यो।
  २,
  जागिसके जनता खुलेर
  अति भइसक्यो अब
  दानवहरू हिॅंड्दैछन् लुकेर।
  ३,
  कसैले छेकेर छेकिॅंदैन
  अन्याय, अत्याचार विरुद्ध
  उठेको आवाज फेँकिॅंदैन ।
• घनश्याम पन्त
  हरिवन सर्लाही
  …
  १,
  हावा, पनीको मिश्रित
  जिन्दगी यही हो
  सम्झेर बित्छ अतित ।
  २,
  उदाउछ झुल्के घाम
  रमाइलो हुने जीवनमा
  खोजिरहेछ फाइदामा इनाम ।
  ३,
  रमिते दुनियाँ रमाइरहेछ
  देखेर आफन्तीको झगडा
  आँखाले खुसियाली मनाइरहेछ ।
• ईश्वर साउद(भिक्षु)
  रामारोशन गाउँपालिका ६ सुदुरपश्चिम अछाम
  …
  १,
  पछ्यौरी उनकै ओढेर
  भन्थ्यो जीवन बिताउँछु
  गएछ हिजै छाडेर ।
  २,
  मुस्कानको लोभमा फसेर
  सोचेर भलाई उसैको
  गइछिन् मलाई डसेर ।
  ३,
  फूलको जस्तो जवानी
  देउराली भाकेर भनेको
  नबनोस् हाम्रो कहानी ।
• रामप्रसाद पुरी
  बादेल, खोटाङ
  …
  १,
  अरूलाई दुख दिएर
  खुसी हुन्छु नसोच
  बस्छौ आँसु पिएर !
• मन्दिरा सेढाई
  मलेखु, धादिङ
  …
  १,
  मक्कियोस् पुरानाहरू बरु
  नयाँ विचार जन्मॅंदा
  सकिएछन् अब पर्वहरू ।
• लक्ष्मी रिजाल
  रुपनगर, सप्तरी ।
  …
  १,
  स्वार्थ सबै बिर्सेर
  सधैँभरि कर्म गरौँ
  सेवाभाव मनमा राखेर ।
• समुन्द्रा शर्मा
  …
  १,
  जङ्गलमा डाँफे मुनाल
  प्वाँख फिँजाएर नाच्दा
  मुसुक्क हाँस्छ हिमाल ।
  २,
  हिमाल पहाड़ तराई
  एउटै आमाका सन्तान
  कोही छैनौँ पराई ।
  ३,
  सेतो हिमाल टलक्क
  पाइला राख्दा परदेशमा
  नेपाल सम्झिन्छु झलक्क ।
• शान्ता पौडेल भट्टराई
  टङ्कीसिनवारी, मोरङ
  …
  १,
  नेताको बोली सुनेर
  छक्क पर्छु आफै
  पठायौ कस्तो चुनेर ।
  २,
  जनता भए भेडा
  नेताको पछि लाग्ने
  बोली सधैँ टेडा ।
• बुद्धिमान दनुवार ( सुरुङ्गेली कान्छो )
  कनकाई ४ झापा
  …
  १,
  लेखेको भावीले सानोमा
  सुखको अनुभूति भएन
  बस्दैछु चुहिने छानोमा।
  २,
  नबुझिने कर्मको खेल
  दुखमा पाइँदैन साथ
  आफन्तले गर्दछन् जालझेल।
  ३,
  पर्दैछ मनमा पीडा
  आफन्तको कर्के नजर
  खेल्दछन् स्वार्थको क्रीडा।
• सरस्वती श्रेष्ठ
  रुपन्देही बुटवल
  …
  १,
  भन्छन् सतीको सराप
  लोभी पापी मिलेर
  पारे देश धराप ।
  २,
  अरूलाई गाली गर्ने
  चिल आयो भन्दै
  आफ्नै भुँडी भर्ने ।
  ३,
  रहेछन् कस्ता चण्डाल
  झुटको खेती गर्दै
  पारे देशलाई कङ्गाल ।
• जयनारायण नेपाल
  इलाम, (हाल – सूर्य विनायक – २, बालकोट ,भक्तपुर )
  …
  १,
  सबै चाडपर्वहरू सकिगए
  धेरैको घरमा बुझ्नु
  पर्वले ऋणी भए।
  २,
  महङ्गिले काट्दा सिमा
  उपचारमा लापरवाही भयो
  लगाएर सकारले बिमा ।
• दुर्गा आचार्य
  मोरङ
  …
  १,
  परिश्रमी हातहरू झुकेनन्
  असहज परिस्थितिमा पनि
  पाइला कहिल्यै रुकेनन् ।
  २,
  एउटा छुट्टै सान
  नेपाली र राष्ट्रियताको
  बेग्लै छ पहिचान ।
  ३,
  भ्रष्टाचार जताततै मौलायो
  जताततै मिसावट मात्रै
  व्यावसायि किन बौलायो।
• कला ढकाल
  झापा
  …
  १,
  खै के साथमा
  हुँदा मात्रै आफ्ना
  नहुदा टेक्ने माथमा।
  २,
  स्वार्थी सधैँ व्यर्थमा
  कति आफू मात्र
  मरिहत्ते गर्नु अनर्थमा ।
  ३,
  झिल्काले संसार भरौँ
  गरे जे हुन्छ
  परिश्रम गर्ने गरौँ ।
• दुर्गा भट्टराई
  मोरङ
  …
  १,
  मौसमी जाडो आयो
  चिसो बतास चलेर
  जताततै चिसो छायो ।
  २,
  ध्यान दिन्छौ दुनामा
  दयामाया जगाइदेउ न
  हृदयको एक कुनामा ।
  ३,
  जाग्न लागे जन
  भ्रष्टाचारमुक्त देश हाम्रो
  कहिले हुन्छ भन ।
• डम्बर थामी ‘अनुपम’
  कालिन्चोक गा.पा. -६ , दोलखा ।
  …
  १,
  जिउँदो लास जस्तो
  केही छैन मसॅंग
  भयो जीवन सस्तो।
  २,
  जिउनु सकिन रहरले
  धेरै सतायो यहाँ
  यो स्वार्थी शहरले।
• अन्मोल मुस्कान
  तकदाह छाउनी, दार्जिलिङ
  …
  १,
  मायाको हुन्न आकार
  बाँडेर अझै बढ्छ ,
  ईश्वरीय रूप निराकार।
  २,
  ज्ञानको अमूल्य शक्ति
  पाएर सदैव गुरुको
  गर्छौं मनैदेखि भक्ति।
  ३,
  मरुभूमिले पाएमा पानी
  उम्रनेछन् बोट विरुवा ,
  प्रकृतिको चक्र जानी।
• सुस्मिता अधिकारी
  काठमाडौँ
  …
  १,
  तिम्रो अभाव थियो
  खालि मलाई सधै
  रुनु नै भैदियो।
  २,
  नपार रुन बारम्बार
  सहन कठिन होला
  मलाई पनि लगातार ।
  ३,
  बोलिमा मिठास भर्नेको
  कहिल्यै भर नपर्नु
  पछि घात गर्नेको।
• खडक आर सि मिलन
  छेडागाड नगरपालिका २ साल्मा जाजरकोट
  …
  १,
  तारा झल्किन्छ,
  रातो गुलाब मुस्कुराउँदै,
  मन भित्र टल्किन्छ ।
  २,
  पानी पर्छ पक्का,
  पातमा बूँद टल्किन्छ,
  हिलोले अड्काउँछ चक्का ।
  ३,
  निलो आकाश राम्रो
  चराहरू उड्दै गएका,
  स्वतन्त्रताको गीत हाम्रो ।
• नन्दलाल आचार्य
  बेलका-२, सिद्धार्थटोल, उदयपुर (हाल- एनेलकुटी, सिरहा)
  …
  १,
  हावा चल्यो बेसरी
  बोकी ल्यायो अतीतलाई
  सम्हाल्नु पो कसरी ?
  २,
  महॅंगो खोज्यौ साथ
  किन्न सकिन मैले
  पैसाको रहेछ माथ ।
• नन्दा धामी
  नौगाड, दार्चुला
  …
  १,
  भविष्यले पढाउॅंछ लेखाउॅंछ
  राम्रोसँग मेहनत गरे
  सफलताको समय आउॅंछ ।
  २,
  आमाको हात शिरमा
  छोराको कुनै पनि,
  छैन चिन्ता पिरमा ।
  ३,
  सम्झनाको पर्‍यो साथी
  कोसिस गर्ने बेला ,
  कष्ट जति ममाथि ।
• श्रीकृष्ण धामी
  बझाङ
  …
  १,
  पैसामा जीवन चल्छ
  यो मानवजाति हाम्रो
  सबैकोमा आगो बल्छ ।
  २,
  फुल जस्तै राम्री
  घुम्दै छिन् शहर
  प्यारी छोरी हाम्री ।
• प्रेम शर्मा ” एकान्त प्रेमी “
  कालेबुङ
  …
  १,
  जीवनका हरेक रङ्ग
  आजभन्दा भोलि सबै
  हुँदै गए भङ्ग ।
  २,
  जीवन बन्दैछ नरक
  सोचे जस्तो नभई
  हुँदैछ फरक फरक ।
  ३,
  नगरेको गल्ती सहन
  गाह्रो भएको छ
  मलाई धर्तीमा रहन ।
• ललिता गिरी
  सिन्धुली
  …
  १,
  हुँदैन कुकर्म गरेर
  सच्चा बन्न सिक
  केही लगिन्न मरेर ।
  २,
  पीडाको भारी बोकेर
  बाँच्नु परेको छ
  मुट्ठी सास रोकेर ।
  ३,
  विष घोलेर पिउन
  पाए घोली पिउँथे
  गाह्रो भयो जिउन ।
• लक्ष्मण देउवा
  डोटी
  …
  १,
  जोगाऔॅं सस्कृति चलन
  बेथिति विकृति देख्दा
  मनै हुन्छ जलन ।
  २,
  स्वार्थमा रमाउँ तर
  सत्यको अन्त्य हुँदैन
  फर्किनु पर्छ घर ।
• मन थापा
  पोखरा २१ बक्रेक
  …
  १,
  हिजो आयो खायो
  गम्केर नहिॅंड्नु आज
  नराम्रो भाकाले गायो।
  २,
  लाज शरम नफाल्नु
  हामी नेपालीको समाजमा
  बेइज्जतको पाइला नचाल्नु।
  ३,
  कोपिला जतन गर
  फक्रन नपाइ झर्ला
  पुरानोको भर नपर।
• राजेश्वरी राजोपाध्याय
  ललितपुर

::::::::जय झिल्का साहित्य ! ::::::::::