
साप्ताहिक झिल्का लेखन अभ्यासको २१ औँ शृङ्खला आइतवार अपरान्ह सम्पन्न भएको छ । झिल्का साहित्य समाज नेपालको आयोजनामा यो अभ्यास शृङ्खला निरन्तर हरेक हप्ता सञ्चालन हुँदै आएको छ ।
साप्ताहिक झिल्का कविता लेखन अभ्यासका विगतका शृङ्खलामाझैँ यसपटक पनि सहभागीहरूको निकै उत्साहप्रद सहभागीता रहेकोे थियो । जसमा नेपाल, भारत, भुटान लगायत विश्वका विभिन्न देशमा रहेर नेपाली भाषा, साहित्यलाई निरन्तर माया गर्नुहुने ७३ जना झिल्काकारहरूको सहभागीता रहेकोे थियोे ।
झिल्का कविताको उन्नयन, विकास र प्रवर्द्धन गर्नका लागि समाजले विभिन्न क्रियाकलापहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ । त्यसमध्ये साप्ताहिक झिल्का लेखन अभ्यास शृङ्खला पनि एक भएको र साप्ताहिक रूपमा निरन्तर सञ्चालन गरिने यसका परिकल्पनाकार एवम् झिल्का कविताका प्रवर्तक वसन्त अनुभवले बताउनुभयो ।
शृङ्खलाबारे प्रष्ट पार्दै शृङ्खला संयोजक/प्रशिक्षक म्यामराज राईले हरेक हप्ताको शुक्रवार राति १२ बजे अभ्यासको सूचना झिल्का कविता फेसबुक समूहमा राखिने र उक्त सूचनाको कमेन्टमा इच्छुक झिल्काकारज्यूहरूले स्वत:स्फूर्त आफ्ना उत्कृष्ट झिल्काहरू राखेर सहभागीता जनाउन सकिने बताउनुभयो ।
झिल्का कविता, नेपाली माटोमा उम्रिएको एक नवीनतम एवम् लघुतम प्रयोगवादी काव्य विधा हो । जसमा विम्ब, प्रतीक र अलङ्कारको प्रयोग गर्दै चोटिलो पाराले तीन हरफमा लेख्ने गरिन्छ । जसको पहिलो हरफले विषयवस्तुको उठान, दोस्रो हरफले विषयवस्तुको बिस्तार र तेस्रो अर्थात् अन्तिम हरफले भावलाई उत्कर्षमा पुर्याई समापन गर्ने गर्दछ । यसका प्रत्येक हरफमा तीन/तीन शब्दहरू हुने गर्दछन् । जम्माजम्मी नौ वटा शब्दमा एउटा झिल्का कविता पूरा हुने भएकोले यसलाई नौ शब्दको कविता पनि भन्ने गरिन्छ ।
झिल्का कविताका तीन हरफ मध्ये पहिलो र तेस्रो हरफमा अन्त्यानुप्रास हुनुपर्ने विधान छ भने दोस्रो हरफ स्वतन्त्र हुने गर्दछ । अर्थात् दोस्रो हरफको अन्त्यमा पहिलो र तेस्रो हरफको अन्त्यानुप्राससॅंग मिल्ने समध्वनिक अक्षर समेत हुनुहुँदैन ।

साप्ताहिक झिल्का लेखन अभ्यास शृङ्खला- २१ मा सहभागी झिल्काकारहरूका सुन्दर झिल्काहरू-
—++—
१,
छु व्यस्त साधनामा
जसरी थियो वाल्मिकी
चाहे परूँ सामनामा ।
२,
रुख काटिन्छन् जब
पाखापखेरी रुन थाले
धरती डढ्यो तब ।
३,
तिमी हौ विश्वास
जिउने आधार माया
धड्किरहन्छ खुसीको सास ।
- म्यामराज राई, भोजपुर
…
१//
प्रचण्ड गर्मीको माहोल
द्रोह गर्दैछिन् प्रकृति
स्यालमाथि सिंहको खोल !
२//
बढ्दैछ गम्भीर औटो
गधा गाईको भेषमा
ब्वाँसोको मुखमा मुखौटो !
३//
अन्यायको बढ्दैछ हाबी
सिनोको रखवाला स्याल
चोरसँग ढुकुटीको चाबी ! - वसन्त अनुभव, घोराही, दाङ
…
१,
खुसीको बोकी हाँसो
हिॅंड्यौ भनेको सुनेँ
लिएर हाम्रो नासो ।
२,
रित्तियो मेरो खल्ती
एकचोटि भनिदेऊ न
कहाँ भयो गल्ती ?
३,
नछोपी दाउ चौका
दिएको भए हुन्थ्यो
एकचोटि सुधर्ने मौका । - अनुग्रह राना मगर ‘पुष्प’, पाँचखपन नपा – ६ संखुवासभा
…
१,
वातावरण दिवस मनाइयो
यसो खोस्रेर बिरुवा
रोप्न उपस्थिति जनाइयो ।
२
एउटा बिरुवा रोपियो
थोरै पानी तुर्क्याएर
औपचारिक देखाएर छोपियो।
३
हराभरा बनोस् जङ्गल
आगो नलगाऔॅं सुक्खामा
हुनेछ सबैलाई मङ्गल । - चुडामणी देबकोटा, पुरानो नैकाप काठमाडौँ
…
१,
सधैँ खुसियाली छाउँछ
मिलन भए परिवारमा
सुख, शान्ति आउँछ ।
२,
तराई, पहाड, हिमाल
लाग्छ सबैभन्दा राम्रो
मेरो प्यारो नेपाल ।
३,
जून अनि घाम
बुबाआमा हुन् मेरा
जिउँदो देवता चारधाम । - अनिता भण्डारी, ताप्लेजुङ
…
आनन्द मन घुमेर
लाउने खाने रमाउने
फर्की आउँदैन उमेर । - ताराप्रसाद चापागाई, धुनिबेसी
…
१,
दिलको माया दिएको
हरायौ तिमी कता
भुल्नको लागि पिएको।
२,
जलेर मन मेरो
तिमी पराई हुँदा
मर्यो मायाको फेरो।
३,
टनकपुर फेरि रुँदैछ
सुन्दैन बसेर कुर्सीमा
विदेशी मालिक हुँदैछ। - एवाइ प्रभात, सहिदभुमि धनकुटा
…
१
एकदिन जान्छ गुड्दै
नफर्किने समयको गति
हेर्दाहेर्दै सबै उड्दै।
२
नहुने भएछ पुरा
सोचेको कुरा कहिले
भएछ सबै अधुरा।
३
अन्तैतिर नाता जोडेछौ
नयाँ भेटेपछि तिमीले
पुरानो माया तोडेछौ। - कला ढकाल, झापा
…
१
सिर्जना गर्ने दिलासा
प्रचण्ड घामले ततायो
नवीन बनेन जिज्ञासा ।
२
नहुने साथमा सिरानी
एक्लियो जिन्दगी अचेल
यस्तै हजारौँ कहानी ।
३
बाटोमा बग्दैन सरिता
अध्ययनबिनाको त्यो साहित्य
भावमय बन्दैन कविता । - भगवती दवाडी ,झापा
…
१,
हामीले गर्नुपर्छ भर
जिउँदो भगवान् हुन्
भन्छन् सबैले डाक्टर।
२,
बिरामीको छेउमा आई
सधैँभरि दिन्छन् शीतल ,
आफ्नो पीडा लुकाई।
३,
सुख्खालाई बनाउँछन् हरियाली
जीवन हाम्रो बचाउँने,
डाक्टर हुन् शक्तिशाली । - सीमा कार्की समर्पण, मेलचोक पर्सा
…
१.
जनता थाङ्नामा सुताउँदै
झर्ला खाउॅंलाको आशा
बित्यो पोखेको उठाउँदै ।
२.
अर्काको धनमा दसैँ
किच्च हाँस्दै सहने
देखी डराउनुपर्छ सधैँ ।
३.
कहानी किन गर्नु
लाज पचेको देखेर
हेर्नेलाई लाजले मर्नु । - रामप्रसाद पुरी, बादेल, खोटाङ
…
१
मन रोयो धेरै
पुछी दिने छैन
आँसु गयो खेरै।
२
मानिसको असीमित चाहना
सहजै हुँदैनन् बुझ्ने
मनभित्रको सही भावना ।
३
मौसमले धोका दिॅंदा
देश शोकमा पर्यो
मानिसको ज्यान लिॅंदा। - राज कुमार राजभण्डारी खोटाङ्गे, मध्यपुर ठिमी ५ संगम कोलोनी राधे राधे भक्तपुर
…
१
भएन घुमन्ते जीवन
बनेर यात्रु सधैँलाई
घुमाउॅंदै हिॅंड्ने रनबन।
२
उल्झिन्छन् समस्यमा नाता
धुमिल हुँदै जान्छन्
सम्झना ऋणका खाता।
३
मानिस भएर जन्मिए
सैतानको व्यवहार गर्दै
निर्दोषको रगत पिए। - सुरेशकुमार पाण्डे, दाङ घोराही १८
…
१
रातमा आउने पानी
दिनको चर्को घाम
धेरैलाई पुर्याउने हानी ।
२
प्रकृतिले जाल बुनेछ
सतर्कता अपनाउनु सबैले
अत्यधिक वर्षा हुनेछ। - संगीता खरेल, चन्द्रागिरी 8 काठमाडौं
…
१,
ढुङ्गाको लगाई सिरानी
आकाश ओढेर सडकमा
गरिबले बिताउँछ जिन्दगानी। - बिके मुखिया, दार्जीलिङ,भारत
…
१.
कोही गल्ती गरेर
कहिले नमाग्ने माफी
हाँस्छन् दागा धरेर।
२.
भन्छन् बगरको बास
कुनै उपाय नभएपछि
साथमा रहेन आस ।
३.
हाडी जस्तो फुट्यो
सम्बन्ध पनि हजुर
पुनः चट्याङले कुट्यो। - पृथक प्रकृति
…
१,
किन हेरिन्छ माथि
भूलेको सम्झना कति
नभन ऐ साथी । - नीमा छिरिङ भोटिया, जलढका कालेबुङ
…
१,
ईर्ष्या हुँदैन साँच्नु
रुँदै मर्छ मानवता
दम्भले हुँदैन बाँच्नु !
~ऋजु दिल्पाली, ईटहरी १ सुनसरी
…
क/
छोड्दिन काव्य साधना
झेल्नु परे पनि
अनेक खाले सासना l
ख/
आएछ कि ह्रासकाल
सरकार फेर्दाफेर्दै बित्यो
सरकारको यो साल l
ग/
कतै छैनन् सक्षम
जता हेर्यो उतै
नेता देखिन्छन् अक्षम l - बाबुराम गौतम, गुल्मी
…
१,
लिखित कतिपय अलिखित
गाउॅंदै जाने यहाँ
जीवन सङ्घर्षको गीत।
२,
जीवन काँडेदार फूल
सुराक्षित कोही छैन
मन्दिरमा चढाइन्छ त्रिशूल।
३,
जीवनको अर्थ भेटियो
लेख्नुथ्यो रहरको कथा
बगरमा पुगेर मेटियो! - बि.कुलुङ, दार्जिलिङ रंगबुल
…
१.
म नयन खोल्छु
सही तथ्य कुरामा
अघि सरी बोल्छु ।
२.
जहाँ विश्वास हुन्छ
सदा परस्पर एकार्काको
मनले मन छुन्छ । - प्रेम थापा “मन”बागलुङ
…
(१)
बनाउॅंछ उसैले मूर्ख
जसको व्यवहार झुटा
हार्दछ सत्यवादी तुर्क ।
(२)
हुँदैन औषधी मूर्खको
हरायो पुर्खाको सत्य
बाहुल्यता छ उसको ।
(३)
घोर कलियुग आयो
आर्जनका झुटो व्यवहारले
मौलिक युग हरायो । - लोकबहादुर छेत्री लामिछाने, मोदी गा पा २ देउपुर ,पर्वत
…
१,
मनको दियो बालेर
जिउनु छ हाँसीखेली
दु:ख पीडा फालेर।
२,
राम्रो काम गरेर
जीवन फूलझैँ बनाउनु
ईश्वरको भर परेर । - वेल थोकर तामाङ, मकवानपुर ,बकैया – ८, बस्तिपुर
…
१,
आफैँले दु:ख पाउॅंछ
मान्छेको गलत कर्मले
प्राकृतिक विपत् आउॅंछ ।
२,
जीवजन्तु सबै भाग्दछ
मान्छेको कारणले गर्दा
जङ्गलमा डढेलो लाग्दछ ।
३,
सर्वश्रेष्ठ प्राणी लेखियो
धरती बिगार्ने कर्ममा
मान्छे अगाडि देखियो । - दिनेशकुमार शर्मा, हेटौडा, मकवानपुर
…
१)
बाहिर फुलबुट्टे झोला
नवीनता रहेनछ भित्र
आडम्बरी नबिताऔॅं चोला ।
२)
मात्तिएर जवानीको जोस
विगारी सकिएछ घरबार
खुल्यो बल्ल होस ।
३)
सबैलाई आफ्नै ठान्छु
भित्री रहस्य बुझिएन
बारम्बार धोखा खान्छु । - हिरालाल न्यौपाने, बानपा ८ कोटमौला, सल्यान
…
१,
सधैँभरि दिन्छु साथ
भन्ने गर्थ्यो तिमी
छोड्यौ आज हात । - गंगाराम यादव, औरावनी २ सुनसरी
…
१.
प्रचण्ड भैरहेछ गर्मी
देश द्रोहन गर्नेहरू
धेरै छन् अधर्मी।
२.
अन्याय कति गर्छौ ?
एकदिन पक्कै तिमी
कालै नआई मर्छौ ।
३.
नबढाऊ जनतासँग दूरी
पालो सधैँ नरहला
किन गर्छौँ चुरीफुरी? - अर्जुन प्रसाद चौलागाई, रामेछापः-सुनापति-१
हालः-अमेरिका,बोस्टन।
…
१.
सफलताले शिखर चुमेर
मेहनत गर्नुपर्छ खुसीले
नहिॅंडौँ अनावश्यक घुमेर।
२.
जिन्दगी आउँदैन फर्केर
त्यसै खेर नफालौँ
किन हिॅंड्छौ तर्केर ?
३.
मनमुटु जलाई नहिन्नु
पुर्याउॅंछ चिन्ताले चितामा
आफूले आफैँलाई नचिन्नु। - घनश्याम पन्त, हरिवन सर्लाही
…
१,
अनौठो समय साल
किन प्रत्येकको आँगनमा
घुमेर आउँछ काल ! - आर्त अकुलीन
…
१
छोड्दा राम्रो रिसराग
खानुपर्छ सधैँ हामीले
तितो करेला, साग ।
२
किन लाउनु दोष
हुनु थियो भयो
पोख्नु हुन्न रोष ।
३
खोज्दैछ यस्तो ठाउँ
जहाँ बुद्धत्व मात्रै
बास बसेको गाउँ । - दीपा गुरुङ्ग समभाव, खोटाङ्ग
…
(१)
भोकले मेहनत सिकाउँछ
मानिसको आचरण हो
भोगले विलासी बनाउँछ।
(२)
राखेर आपसमा भेदभाव
आफैँलाई महान् ठान्छौ
कस्तो मानसिक अभाव ?
(३)
छुवाछुतले आँखा छोपिन्छ
तर मतलबका कुरा
छोएर सुनपानी चोखिन्छ। - दिवाकर चाम्लिङ्ग राई, खर्साङ्ग, दार्जीलिङ
…
१,
विकासले बिनास गर्यो
आज सुख खोज्दा
ज्यान धरापमा पर्यो । - मन्दिरा सेढाई, मलेखु,धादिङ
…
१)
तिमी देशभक्ति कसरी
सीमा मिचिॅंदा हेर्छौ
तिमी राष्ट्रघाती यसरी ! - रवि पौडेल ,दक्षिण भारत पाण्डेचरि
…
१.
रित्तियो देशको ढुकुटी
बाँडीचुँडी सिध्याए सारा
थन्क्याए बनाई सुकुटी !
२.
गर्दैनन् कमाइ धन्दा
जोहो नगर्ने पशुपक्षी
सुखी छन् मान्छेभन्दा ! - कृष्णकुमार वैद्य, बनेपा ९, काभ्रे
…
१)
जीवन यात्राले थाकेर
मन छ बिसाउनु
उमेरले मात्रै पाकेर।
२)
भोलि खुसी आउनलाई
थुप्रै विकल्प थिए
आफैँभित्र स्वयं रमाउनलाई। - अन्मोल मुस्कान, तकदाह छाउनी, दार्जिलिङ
…
१.
हातमा बोकेर पारपत्र
डुल्दै त्यो मरुभूमिमा
नेपाली परे अलपत्र ।
२.
हेर्नुस् हाम्रो समाज
किन स्वार्थी दुनियाँ ?
दुःखीको सुन्दैन आवाज ।
३.
हाम्रो देशको शिक्षा
ठुलाबडाकै गर्छ चाकडी
कस्तो यो दीक्षा ? - दीप गोले तामाङ, चन्द्रपुर -१, पौराई, रौतहट
…
१.
सनातन हिन्दु धर्म
राम्रो धेरै दर्शन
बुझ्छ जनको मर्म ।
२.
धर्म छोड्ने बानी
बनायो मान्छे यस्तो
गर्ने सबै हानी ।
३.
प्रकृति हाम्रो सुर
हामी देव मान्छौ
हुँदैन कोही दूर । - डिल्लीराज (राजेन्द्र) भुसाल, सन्धिखर्क-२, कुर, अर्घाखाँची
…
१)
पाइॅंदैन मिलनसार मन
कलियुगको प्रभाव यस्तै
सर्वत्र भेटिन्छ दुर्जन।
२)
चल्दैन हिजोआज अर्मपर्म
गाउँघर सहर बन्यो
हरायो पुराना कर्म।
३)
संस्कृति अनि संस्कार
खोलाको गीत भयो
खाए नेपालीले मार। - अरुण कुमार भुजेल, गोरूबथान, कालेबुङ, भारत
…
१.
लथालिङ्ग बनाए देश
भ्रष्टाचारी ,जाली नेताले
हरायो रहनसहन भेष।
२.
खुबै फूर्ती लाउँछन्
भोट माग्ने बेला
नमस्कार गर्दै आउँछन्।
३.
आफ्नो लागि झुक्छन्
जनतालाई समस्या पर्दा
नेता दुलोभित्र लुक्छन्। - साबित्री प्याकुरेल, धादिङ
…
१.
उमेर पनि ढल्कियो
जवानीको रङ्ग सुकेर
बुढेसकालतिर अब सल्कियो।
२.
विश्वास नभएको मन
हुँदैन कहिले आफ्नो
अरूले कमाएको धन।
३.
जीवन बगेको खोली
खेरो नफालौँ व्यर्थैमा
आउॅंदैन फेरि भोलि। - बिकास छेत्री अञ्जान, कैजले, बिजनबारी दार्जिलिङ
…
१,
एकछिन सोचेर बोल
होसियार बनी सधैँ
मनको कुरा खोल । - बिरेन्द्र कुमार चौधरी, इटहरी – १६, सुनसरी
…
१
मायाविनाको त्यो पल
कसिएको कण्ठ जस्तो
बनाउँछ भाव विह्वल।
२
माया गर पवित्र
माकुराको जालोले जस्तो
अड्याई राख्छ भित्र। - कोपिला अधिकारी, सिरानचोक -७, गोरखा
…
१/
कविता भन्न खोज्दा
निबन्ध भयो रे
आफ्नै मन रोज्दा ।
२/
भोक लागेको बेलामा
ढुङ्गो स्वादिलो हुन्छ
काम गर्ने मेलामा ।
३/
पानीले खोज्दैन रानी
मात्र खोज्छ तीर्खा
जीवनको हो खानी । - नन्दलाल आचार्य, सिद्धार्थटोल, उदयपुर
…
१,
सृजना फुलाउने रहरहरू
काँडा बनी आएपछि
फैलिए रोगका जहरहरू ।
२,
हिजो आहा ! भयो
आज निर्बल हुँदा
जीवन निरासिॅंदै गयो । - दुर्गा भट्टराई, मोरङ
…
१)
मनमा शीतल ल्याऊ
गर्मी पर भगाएर
स्याउ सधैँ खाऊ ।
२)
जङ्गल सबै मासेर
आँसु लाग्यो पशुको
रुन्छौ हामी हाँसेर। - सविता भट्टराई, जनकपुर
…
१,
सत्य रहेछ सपना
नब्युउँझिदा सम्म मात्र
ब्युउँझेपछि भ्रमकै थपना । - सुरेश कार्की, काठ. – ७
…
१
जीवन सत्कर्मले सजाउनु
आखिर छाडिन्छ संसार
संस्कृति मिलेर बचाउनु ।
२
उदासीमा बज्दैन ताली
दुःख सहेमा सुख
प्रभुकै बनौँ माली ।
३
बेठिक मजाक उडाउनु ?
चिन्ता गर्नु व्यर्थ
बिन्ती सधैँ चढाउनु । - कार्की डिबी माकुम, सुनवल-४, नवलपरासी
…
१.
मिठा गफ गरी
चौतारीमा सॅंगसॅंगै बसौँ
अलि नजिक सरी।
२.
बगैँचामा सुटुक्क पस्छु
तिमी आऊ है!
म कुरी बस्छु।
३.
सुख पाउने रहर
भाग्य मेरो खोटो
देख्न पाइन सहर। - शशीश्री आचार्य, बौद्ध कुमारीगाल काठमाडौं
…
१,
झिल्काको तलतल कस्तो
सकस परिरह्यो बेस्सरी
बिहानीको चिया जस्तो।
२,
नलेखौँभन्दा पनि नहुने
अन्य केही लेख्दा
शब्दले मन नछुने।
३,
झिल्का लेख्दैछु रमेर
यथार्थ भावहरू खोज्दैछु
शब्दहरू धेरै गमेर । - मोती सुब्बा, दार्जिलिङ निमकी डाँडा
…
१.
पैसामा जोडिएको नाता
स्वार्थले भरिएको बोली
हुन्न अप्ठ्यारोमा छाता।
२.
खाइन्छन् झुटा कसम
बगाउँदै अश्रु धारा
बिर्सन्छन् आफ्नै खसम।
३.
ओझेल पारिन्छन् सपनाहरू
खोली घातका पानाहरू
निचोरिॅंदै मिठा सिर्जनाहरू। - तोया नाथ चापागाईं, दमक, झापा, नेपाल
…
१)
आयो ऋतु ग्रीष्म
आकाश धर्ती तातेर
बन्ने भयो भीष्म ।
२)
छैन शीतल कही
कोठा ओछ्यान तातै
आउँदा पानीमा रही।
३)
चिसो पानी परे
शीतल हुन्थ्यो होला
आकाश धरा भरे । - रसज्ञ छहरा, कावासोती-३ नवलपुर, नेपाल
…
१,
गणतान्त्रिक शासन व्यवस्था
मन्त्रीमण्डल गठन विघटन
जनताको उस्तै अवस्था ।
२,
जनताको बुझ्दैनन् चाहाना
पात्र प्रवृत्ति त्यस्तै
अनेक बनाउँछन बाहाना।
३,
लाग्न छाड्यो आस
गर्दैनन् काम कसैले
जनतालाई बनाए निराश । - सतीश पण्डित, भानु – ६, चुँदी तनहू (हाल चनपा ६ मातातीर्थ)
…
१,
सिमसिमे पानी आयो
साँझपख हेर त
तनमा सितल छायो ।
२,
दिनहरू बितेर जान्छन्
एकपछि अर्को गर्दै
मान्छेलाई बुढेसकालतिर लान्छन् । - बुद्धिमान दनुवार ( सुरुङ्गेली कान्छो ), कनकाइ ४ झापा
…
१.
मनलाई खुसी राखेर
गर्नुछ सङ्घर्ष सधैँ
पुग्नुछ लक्ष्य ताकेर।
२.
सोच्दै अगाडि बढेर
इज्जत पर्छ कमाउनु
अनगिन्ती अब पढेर।
३.
देशको माया गरेर
सधैँ अगाडि बढनु
छाती गौरवले भरेर। - दुर्गा आचार्य, मोरङ
…
१/
कतै आगो बलेको
कस्ले देख्छ यहाँ
भित्र मुटु जलेको । - शोभा आचार्य गौतम, काठमाडौँ
…
१.
सुन्दर शान्त देश
मेरो देशमा कसैलाई
पनि नलागोस् ठेस ।
२.
सफलता खोज्ने आस
चलेको छ घामपानीमा
मुटु धड्कनको सास ।
३.
सडकमा पानीको काम
छैन हजुर मजदुरलाई
काम गर्दा आराम । - श्रीकृष्ण धामी – बझाङ
…
१,
प्रेममा पागल बनेर
सहर, बजार घुमेछौ
बाबाआमा बारी खनेर ।
२,
बेरोजगार भए बसे
बिचल्ली परेमा गरिबी
साधुले खरानी घसे ।
३,
हुँदैन सोचेको कुरा
पर्खेर बसे परदेशी
भए लालाबाला टुहुरा । - अम्बिका अधिकारी, झापा बिर्तामोड
…
१
साथीसँग रमाउने मन
आज मोबाइलको गेममा,
समाजबाट टाढिॅंदै जन |
२
कस्तो माहोल बनायो
कोरोना पश्चातको समयले ,
प्रविधिले आधिपत्य जमायो।
३
बन्दैछ मोबाइल आज
झन् प्रिय पुस्तकभन्दा
एकलौटी गर्दैछ राज। - सुस्मिता अधिकारी ,काठमाडौँ
…
(१)
होइन प्रेमको भिखारी
स्वार्थमा सम्बन्ध राख्ने
सम्पतिको औकात निहारी ।
(२)
सम्वन्धमा धन हेरिॅंदैन
आत्मीयता चोखो हुनुपर्छ
कुनै पर्खालले छेकिॅंदैन ।
(३)
सम्झिनेहरूले माया तोडेपछि
खोजखबर लिनै छोडिदियो
अर्कैतिर सहयात्रा जोडेपछि । - दिल ठकुरी, टिस्टा भेल्ली दार्जिलिङ
…
१)
सिॅंढीले उक्लिनु सिकाउँछ
सागरमाथाको चुचुरा देखाउॅंदै
सङ्घर्षले सफलता पुराउँछ ।
२)
म रोज्छु फूल
उ रोज्छिन् काँडा
भँचियो प्रेमको पुल। - राजनारायण राई, राजदल बस्ती सोनादह
…
१.
धर्तीमै छ आनन्द
स्वर्गको कुरा नगरॅौ
प्रकृतिले दिन्छिन् परमानन्द ।
२.
नेता आए घरमा
आश्वासन दिएर गए
नबसॅौ यिनका भरमा ।
३.
जनता भोकै राखेर
आश्वासन मात्रै दिॅंदै
आए सत्ता चाखेर । - राजेशराज गड्तौला, कॅाडाघारी, काठमाण्डौ
…
१ ,
सृष्टि, स्थिति ,संहारको
मूल मानौँ झिल्का
सबै चराचर भवको ।
२ ,
बुझेर मात्र बालौँ
उसको गुण जानी
समयमै बुझी सम्हालौँ । - हरिगोपाल न्हुच्छेँप्रधान, काभ्रे, बनेपा – १४, साँगा बजार
…
१
सजाऔॅं नेपाल हाम्रो
सबै मिलेर जाऔॅं
बनाऔॅं सुन्दर राम्रो!
२
मेची गण्डकी काली
सलल पानी बग्छन्
हामी नेपाली माली।
३
हिमाल उच्च हेर
संसार पर्छ दङ्गै
सौन्दर्य अति धेर । - कमल प्रसाद बगाले रेग्मी, वालिङ बजार स्याङ्जा, गण्डकी प्रदेश
…
१)
खोल आफ्नो दृष्टि
बाली ज्ञानको दियो
पाउॅंछौ भिन्न सृष्टि ।
२)
नगर्नु कसैको हेला
हात्ती पनि पर्नसक्छ
हेर कमिलाको फेला ।
३)
फूलसरि बास्ना छर्नु
हजारौँ चोट सहेर
पनि परोपकार गर्नु । - रुना कर्माचार्य दाहाल ,चितवन
…
१.
बालबालिका भोलिका कर्णधार
उचित पालनपोषण दिऔँ
भविष्य बनाउॅंछन् यादगार ।
२.
विभेदको अन्त्य गरौँ
छोरा छोरी बराबरी,
समानताको शिक्षा भरौँ । - पुष्पा राई, बादेल, खोटाङ
…
१)
हेरेर घरि जूनलाई
याद आउॅंछ मायाका
साटेको मायाको गुनलाई ।
२)
मुछिएका यी हातहरू
रगत र पसिनामा
मिठा लाग्छन बातहरू ।
३)
आएपछि समस्याको थुप्रोमा
चाल्नुपर्ने हुन्छ पाउहरू
लुक्नु हुँदैन झुप्रोमा । - ईश्वर साउद, रामारोशन गाउँपालिका ६ सुदुरपश्चिम अछाम
…
१,
कर्ममा विश्वास गरौँ
समयको सदुपयोग गर्दै
जीवन सौन्दर्यले भरौँ ।
२,
समयको निरन्तर गति
पच्छ्याउन प्रयास नगरे
रोकिन्न कहिल्यै कति ?
३,
विगतको समीक्षा राम्रो
गर्न कोशिस गरेमा
भविष्य बन्छ हाम्रो । - जय नारायण नेपाल, इलाम (हाल सूर्यविनायक २ बालकोट भक्तपुर )
…
१.
जीवनमा धोका पाएर
अर्थ छैन बाँच्नुको
मर्छु पासो लाएर ।
२.
देखाउँदैनन् कसैले चासो
आफन्तविहीन आफैँ भएपछि
कसलाई पोखौँ गुनासो ।
३.
ज्यान बलिदान दिएर
मर्न बेस बाँच्नुभन्दा
अर्थ छैन जिएर । - ललिता गिरी, सिन्धुली (हाल काठमाडौं)
…
१.
कर्मको फल मिठो
सधैँ दुःखमा रमाउने
म गाउँले ठिटो ।
२.
सङ्घर्षको भारी बोकेर
पुग्न सकिन्न गन्तव्यमा
बीचमा पाईला रोकेर ।
३.
दुःखको जङ्घार तरेर
जिउनुको अर्थ सिकाई
एकदिन जान्छौँ मरेर । - लक्ष्मण देउवा, डोटी (हाल भारत चेन्नई)
…
१.
फूलको सुन्दरता देखेर
रमाउन सक्छ मान्छे
काँडामा पाइला टेकेर ।
२.
सङ्घर्षको यात्रा हाम्रो
यसरी बुझौँ सबैले
जीवन चल्छ राम्रो ।
३.
कर्मको खेती गरौँ
पौरखी हातहरू चलाउँदै
स्वदेशकै लागि मरौँ । - पद्मा काश्यप पाण्डे, मोरङ
…
१)
लाउने खाने उमेर
खुसीले मानव रमाऊ
फर्केर आउँदैन घुमेर ।
२)
हाम्रो जीवनको भर
राखेर भक्ति भावना
मनमा सम्झौँ ईश्वर । - बेदु न्यौपाने
…
१.
सकिए रुख ढलेर
यस्तै पारा भए
सकिन्छन् मान्छे जलेर।
२.
जङ्गल सबै मासियो
आधुनिकताको नाउँ लिएर
प्रदुषणसँग नाता गाँसियो।
३.
बचाउनु विश्वको धन
सचेत भए आजै
बाँच्छ हरेक जीवन। - विमल खतिवडा माइला, सिलगढी, भारत
…
१,
बाहिरबाट हुँदैछ गोल
चोक्टा उनैले खान्छन्
भित्रकाले खान्छन् झोल । - देवी पन्थी
::::::::जय झिल्का साहित्य ! ::::::::