साताका तीन लघुकथा हिमालयन दृष्टि र नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्च बिचको सहकार्यमा सञ्चालित साप्ताहिक स्तम्भ हो । यस स्तम्भमा नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्चको भित्तोमा साताभर प्रेषित लघुकथाहरू मध्ये मञ्चले छानेर पठाएका उत्कृष्ट तीन लघुकथाहरू प्रकाशन हुने गर्दछन् ।
यस साताको (५८औँ) शृङ्खलाका लागि लघुकथाकार वत्सराज कोइरालाको लघुकथा ‘भुलक्कड प्रोफेसरकी असली धर्मपत्नी’, लघुकथाकार चूडामणि नेपाल ‘अकिञ्चन’को लघुकथा ‘छुइछाइ’ र लघुकथाकार त्रिपूरा खरेलको लघुकथा ‘गणतन्त्र’ उत्कृष्ट तीनभित्र परेका छन् ।
~<•>~
[१]
लघुकथा: भुलक्कड प्रोफेसरकी असली धर्मपत्नी
✍️ वत्सराज कोइराला
निकै भुलक्कड थिए, प्रोफेसर खड्काजी । कलेजतिर हिँड्ने बेलामा कहिले पर्स बोक्न बिर्सन्थे, कहिले मोबाइल । हत्तपत्त उनकी पत्नीले ‘यो छुट्यो, त्यो छुट्यो’ भन्दै ती चीज ल्याएर उनलाई थमाइदिन्थिन् ।
बुढीले सधैँ आफूलाई बुद्धू र भुलक्कड भनेर गिज्याइरहेपछि एकदिन प्रोफेसर खड्काजीको दिमागमा एउटा आइडिया फुर्यो ।
भोलिपल्ट बिहान कलेज जानुअघि आफूले लैजानुपर्ने पेन, पर्स, मोबाइल, ब्याग, चस्मा, डायरी आदिको लिस्ट बनाए । त्यसपछि चिनो लगाउँदै ती सामान खल्तीमा, ब्यागमा राखे ।
त्यसपछि ढोकाबाट निस्केर आँगनमा रहेको मोटरसाइकल स्टार्ट गर्न लाग्दा ढोकामा बुढीलाई देखेपछि मुसुक्क हाँस्दै भने- “देख्यौ बुढी ! आजबाट म भुलक्कड होइन नि !”
अनि पत्नी नजिकै आइन् र बिस्तारै भनिन्- “मेरो प्यारो भुलक्कड पतिदेव ! हिँड्नुस् भित्र, आज शनिवार हो ।”
यो सुनेर खड्काजी लाजले पानी पानी हुँदै भने- “धन्यवाद बुढी ! आज बल्ल धर्मपत्नीको असली महत्त्व बुझेँ ।”
[२]
लघुकथा: छुइछाइ
✍️ चूडामणि नेपाल ‘अकिञ्चन’
“भनेको मान्दिनस् ? पर समालिएर बस है ।” बिहानैदेखि घरमा भ्याइ नभ्याइ थियो । हजुरआमालाई पूजामा बसेपछि एक घण्टा लाग्थ्यो । पेटको शल्यक्रिया गरेर आएकी आमा सकि नसकी काममा व्यस्त हुनुहुन्थ्यो ।
“भाउजूको छुइछाइ चारदिन भएको, अझै छुन हुँदैन रे ! लु फटाफट रोटी पकाउनुहोस् त भाउजू ! ओइ बुने तँ आइज तरकारी काट । दुईदिन होस् कि तीनदिन, म डयुटी बस्छु; कसले के गर्दो रैछ, के हुँदोरैछ हेर्छु । कसैलाई यता आउनै दिन्नँ । शरीरको नियमित एउटा प्राकृतिक कुरालाई अपराध बनाउन हुन्न । यो सामान्य कुरा हो । जानु आमा कुर्सीमा बसेर आरामा गर्नु ।” जेठी नातिनी सुधा बोेली ।
“हाम्रो परिवार र समाज कहिले बदलिन्छ दाइ ? तपाईँहरू पनि त बोल्नु पर्यो नि !”
“खै हजुरआमा, आमासँग कसले सक्ने बहिनी ? बुवा र मैले त बोलेकै छौँ । जबसम्म सम्पूर्ण महिलामा चेतना आउँदैन तबसम्म यस्तै होला बहिनी । हामी लोग्नेमान्छेभन्दा महिलाहरूमा नै परम्परा र धार्मिक कट्टरता बढी देखिन्छ बहिनी !”
हजुरआमा भटभटेभन्दा ठूलो स्वरमा भटभट्याउँदै पूजा सकेर भर्याङ ओर्लनुभयो । फेरि अवस्था परिवर्तन भयो । आमा आएर पिठोमा हात चोब्नुभयो । बहिनी उठेर अर्कैतिर लागी ।
पूजा सकिँदा तीन बज्यो । आमा एकपटक बेहोस हुनुभयो । हजुरआमा त्यसै रिङ्गटा लाग्यो भनेर ढल्नुभयो । हामीले जीवनजल खुवायौँ ।
“कुन चाहिँ मोरामोरीले छुइछाइको बेला के बिगार गरे, आज भगवान् रिसाउनुभयो । यस्तो मलाई कहिल्यै भएको थिएन ।”
“भगवान् होइन, नातिनी रिसाई हजुरआमा ! दक्षिणा कम भयो ।” कोठामा हजुरआमा बाहेक सबै हाँस्न थाल्यौँ । हामीले देखेका पूजा कोठाका र भित्तामा टाँगिएका भगवानहरू पनि हाँसीरहनु भएको थियो ।
विराटनगर १
[३]
लघुकथा: गणतन्त्र
✍️ त्रिपुरा खरेल
जङ्गलमा आमसभा बस्यो । सभालाई हात्ती र स्यालले सञ्चालन गरेका थिए । सभा राख्नुको उद्देश्य थियो, जङ्गलको राजालाई सिंहासनबाट हटाउनु ।
“हामीले सिंहलाई सत्ताच्युत गर्नुपर्छ । एउटै वंशले राजसत्ता चलाउनु प्रजाहरूका लागि घोर अन्याय होब।” स्यालले टेबल ठटायो ।
“हामी पनि कमजोर छैनौँ । आफूमात्र खाने अरूको भोकप्यासको वास्ता नगर्ने राजाका विरुद्धमा हामी सबै मिलेर विद्रोह गर्नुपर्छ।” हात्ती गर्जियो ।
“जङ्गलको राजालाई हटाउनै पर्छ । हामीलाई राजतन्त्र होइन गणतन्त्र चाहिन्छ।” सभामा उपस्थित सबैले नारा लगाए ।
“शान्त, शान्त ! पहिले हामीले सिंहलाई गद्दीबाट हटाउने उपायबारे सोच्नुपर्छ । त्यसपछि उसले अन्याय गरेर जेलमा थुनेका निर्दोष बाघहरूलाई जेलबाट निकाल्नुपर्छ । यसपछि मात्र हामी प्रजाहरूले सुशासन चलाउनुपर्छ ।” हात्तीले सबैलाई चुप गरायो ।
“हामीलाई आफ्नो पेट भरेर मस्त सुत्ने अविवेकी अल्छे राजा चाहिँदैन । गरीबलाई गाँस, बास, कपास दिने नेता चाहिन्छ ।” स्यालले पनि हात्तीले जस्तै प्रजातन्त्रको पक्षमा भाषण दियो ।
सबै मिलेर सिंहलाई जालमा पारेर सत्ताबाट हटाए । जेलको सजाय भोगेका बाघहरूलाई कैदबाट मुक्त गरिदिए । जङ्गली जानवरहरूले हात्तीलाई राजा र स्याललाई जम्बु मन्त्रीको पदभार सम्हाल्ने अनुमति दिए ।
हात्ती र स्याल खादा माला लगाएर आआफ्नो कुर्सीमा बस्न जाँदै थिए । जेलबाट मुक्त भएका बाघहरूले ती दुईलाई मारेर सत्ता हत्याए ।
मामरिङ्ग, दक्षिण सिक्किम
——————-<•>——————-