साप्ताहिक झिल्का लेखन अभ्यास शृङ्खला- १८ सम्पन्न

साप्ताहिक झिल्का लेखन अभ्यासको १८ औँ शृङ्खला आइतवार अपरान्ह सम्पन्न भएको छ । झिल्का साहित्य समाज नेपालको आयोजनामा यो अभ्यास शृङ्खला निरन्तर हरेक हप्ता सञ्चालन हुँदै आएको छ ।
साप्ताहिक झिल्का कविता लेखन अभ्यासका विगतका शृङ्खलामाझैँ यसपटक पनि सहभागीहरूको निकै उत्साहप्रद सहभागीता रहेकोे थियो । जसमा नेपाल, भारत, भुटान लगायत विश्वका विभिन्न देशमा रहेर नेपाली भाषा, साहित्यलाई निरन्तर माया गर्नुहुने ८२ जना झिल्काकारहरूको सहभागीता रहेकोे थियोे ।

झिल्का कविताको उन्नयन, विकास र प्रवर्द्धन गर्नका लागि समाजले विभिन्न क्रियाकलापहरू सञ्चालन गर्दै आएको छ । त्यसमध्ये साप्ताहिक झिल्का लेखन अभ्यास शृङ्खला पनि एक भएको र साप्ताहिक रूपमा निरन्तर सञ्चालन गरिने यसका परिकल्पनाकार एवम् झिल्का कविताका प्रवर्तक वसन्त अनुभवले बताउनुभयो ।

शृङ्खलाबारे प्रष्ट पार्दै शृङ्खला संयोजक/प्रशिक्षक म्यामराज राईले हरेक हप्ताको शुक्रवार राति १२ बजे अभ्यासको सूचना झिल्का कविता फेसबुक समूहमा राखिने र उक्त सूचनाको कमेन्टमा इच्छुक झिल्काकारज्यूहरूले स्वत:स्फूर्त आफ्ना उत्कृष्ट झिल्काहरू राखेर सहभागीता जनाउन सकिने बताउनुभयो ।

झिल्का कविता, नेपाली माटोमा उम्रिएको एक नवीनतम एवम् लघुतम प्रयोगवादी काव्य विधा हो । जसमा विम्ब, प्रतीक र अलङ्कारको प्रयोग गर्दै चोटिलो पाराले तीन हरफमा लेख्ने गरिन्छ । जसको पहिलो हरफले विषयवस्तुको उठान, दोस्रो हरफले विषयवस्तुको बिस्तार र तेस्रो अर्थात् अन्तिम हरफले भावलाई उत्कर्षमा पुर्‍याई समापन गर्ने गर्दछ । यसका प्रत्येक हरफमा तीन/तीन शब्दहरू हुने गर्दछन् । जम्माजम्मी नौ वटा शब्दमा एउटा झिल्का कविता पूरा हुने भएकोले यसलाई नौ शब्दको कविता पनि भन्ने गरिन्छ ।

झिल्का कविताका तीन हरफ मध्ये पहिलो र तेस्रो हरफमा अन्त्यानुप्रास हुनुपर्ने विधान छ भने दोस्रो हरफ स्वतन्त्र हुने गर्दछ । अर्थात् दोस्रो हरफको अन्त्यमा पहिलो र तेस्रो हरफको अन्त्यानुप्राससॅंग मिल्ने समध्वनिक अक्षर समेत हुनुहुँदैन ।

साप्ताहिक झिल्का लेखन अभ्यास शृङ्खला- १८ मा सहभागी झिल्काकारहरूका सुन्दर झिल्काहरू-

…
१,
कसैसॅंग हुँदैन पूर्णता
अभ्यासले अभ्यस्त बन्न
गुरुशिष्यको चाहिन्छ एकता ।
२,
आफ्नै तालमा कुदिरहन्छौ
महासागर पुग्ने योजनामा
विनालगाम किन खोजिरहन्छौ ?
३,
चरी खोज्छिन् चारो
कठै ! गुलेलीले ढलिन्
मानवको सोचाइ तगारो ।

• म्यामराज राई, भोजपुर
  …
  १,
  हमेसा चल्दछ जात्रा
  जन्मेदेखि हेर नमरुन्जेलसम्म
  जिन्दगी एक यात्रा !
  २,
  खेलाडीहरू छन् अनेक
  खेल सबैको उही
  पालैपालो खेल्छन् हरेक !
  ३,
  छोड्दैनौँ कदापि भेडोपन
  आफूलाई सम्झन्छौँ बुज्झकी
  धन्य ! जनता जनार्दन !
• वसन्त अनुभव, घोराही, दाङ
  …
  १,
  खुसी पाइन्न खोजेर
  बाँड्न सकिन्छ अरूलाई
  मिल्ने साथी रोजेर ।
  २,
  छुटिएको माया हाम्रो
  भेटिएर पनि बाँधिएन
  स्वाभिमानमा बाँच्न राम्रो ।
  ३,
  परिस्थितिले यसरी छुटायो
  यात्रामा बिचौली खेल्दाखेल्दै
  कताकता छातीभित्र दुखायो ।
• दिल ठकुरी
  …
  १,
  भाग्य आउँदैन रोजेर
  कर्म हामीले गर्नुपर्छ
  अनि पाइन्छ खोजेर ।
  २,
  सबैमा ज्ञान अधुरा
  गुरुशिष्यमा भए एकता
  बन्नेछ ज्ञान पूरा !
  ३,
  यात्रा हाम्रो हुँदैछ
  सजिलै रोकिन गाह्रो
  देशमा हाहाकारले छुँदैछ ।
• बेदु न्यौपाने
  …
  १,
  सके धेरै कमाऊ
  खुसी खोज्न अन्यत्र
  नगई आफैँभित्र रमाऊ ।
  २,
  सहरतिर सबै झरेका
  गाउँघर शून्य बनाई
  किन बसाइँ सरेका ?
  ३,
  सुन तस्करी गरेका
  ठगी, काण्डमा हेर
  प्रमुख नेता परेका ।
• कला ढकाल, झापा
  …
  १,
  नजिकभन्दा झन् टाढा
  राम्रो देखिन्छ हजुर
  बन्दैन दु:ख गाढा।
  २,
  नेताको जस्तो चरित्र
  छेपारो जस्तो प्रकृति
  लाग्न छाड्यो विचित्र।
  ३,
  कोही पुगेपछि माथि
  चढेको भर्‍याङ भुल्छन्
  कस्तो मानसिकताका साथी ?
• पृथक प्रकृति ,झापा
  …
  १,
  तिम्रा इज्जतका सहरहरू
  हराएका छैनन् कतै
  आत्मविश्वास बढाऊ अरू ।
  २,
  मान्छेहरूका इज्जतका कुरा
  परिवर्तित सामाजिक दृष्टिकोणले
  कहिल्यै हुँदैनन् पूरा ।
  ३,
  क्षमायाचनाको कुरै नगर
  अलिकति तल झरे
  उक्लनलाई भरै नपर ।
• गुणनिधि घिमिरे, अमेरिका
  …
  १,
  कुरो गरेको मैले
  संसार फाँड्छु भनेर
  बात मारेको तैँले ।
  २,
  भक्ते सोचेर आए
  पूर्ण नभए पनि
  रहलपहल पेटभरि खाए ।
  ३,
  भाइले उल्टो घुमायो
  गर्मी खाँदै गर्दा
  पङ्खाले लङ्का छुवायो ।
• नन्दलाल आचार्य, सिद्धार्थटोल, उदयपुर
  …
  १,
  कसैसँग हुन्न पूर्णता
  सिक्ने इच्छा जाग्दै
  सोचाइ आओस् समानता।
  २,
  बाँचौँ खुसीका साथ
  सत्कर्ममा मन लागोस्
  नहोस् अरूको तैनाथ।
  ३,
  जाऊन् अरू माथि
  आफ्नो प्रयासले नहुँदा
  सम्झौँ आफ्नै साथी।
• अर्जुन प्रसाद चौलागाई, रामेछापः-सुनापति-१, हालः-अमेरिका,बोस्टन।
  …
  १,
  आगोको झिल्का देखेँ
  पानीको देखेँ पोखरी
  दमकललाई चिठी लेखेँ ।
• देवी पन्थी
  …
  १,
  लुटमार नगरौँ भ्रष्टाचार
  देशमा हुन्छ रमाइलो
  गरौँ पौरखको व्यापार।
  २,
  पसिनाले सिॅंचेको राम्रो
  मलिलो माटो बन्छ
  फल्छ सुन हाम्रो।
  ३,
  बिस्तारै गरौँ सफर
  सुरक्षित पुगिन्छ सबै
  जिउन भने रहर।
• सुरेशकुमार पाण्डे दाङ घोराही १८
  …
  १,
  धेरै भए बेपत्ता
  अधिकांश युवा पलायन
  भारतको बङ्गाल कलकत्ता ।
  २,
  सरकार श्रमिकलाई हेर
  किन उफ्रिन्छौ संसदमा
  यिनका आवश्यकता फेर ।
  ३,
  गरौँ सत्कर्म सुकर्म
  उद्धार गर्नु भोकानाङ्गाको
  मानवको परम धर्म ।
• चुडामणी देबकोटा, चनपा१३काठमाण्डौ
  …
  १,
  मेरा खुसी लेऊ
  जीवनको अन्तिम क्षणसम्म
  मलाई साथ देऊ।
  २,
  फूल बनेर फुलिदिउँला
  पाए तिम्रो साथ
  सारा दुःख भुलिदिउँला।
  ३,
  तिमी जीवनको सार
  साथ नभए तिमी
  मेरो जीवन बेकार।
• विमल खतिवडा माइला, सिलगढी, भारत
  …
  १,
  अर्थतन्त्र सुकेर सुकुटी
  लुट्न पल्केका नेता
  कुम्लाएर देशको ढुकुटी।
  २,
  गाउँ अनि सहर
  होला हजुर कहिले
  समानताको छाउने लहर।
  ३,
  रहरलाई पोको पारी
  जानुपर्ने बाध्यता विदेश
  आँखाबाट आँसु झारी।
• संगीता खरेल, चन्द्रागिरी – ८, काठमाडौँ
  …
  १,
  ध्यान गयो कता
  थियौ बेपत्ता खोजैँ
  पाऊँ तिमी जतातता ।
• ताराप्रसाद चापागाईँ, धुनिबेसी
  …
  १,
  आहा! मन डुलेको
  चैत वैशाख महिना
  लालिगुराँस छ फुलेको।
  २,
  फुल फुल्यो वनभरि
  टिपी ल्याएँ साथमा
  छरियो सुगन्ध मनभरि।
  ३,
  शिर उच्च हाम्रो
  हेर प्रकृतिको सुन्दरता
  आहा! कति राम्रो ।
• अनुग्रह राना मगर ‘पुष्प’, पाँचखपन नपा – ६ संखुवासभा
  …
  १,
  बाहाना निदाएको गर्नेलाई
  को सक्छ उठाउन?
  हाम फाली मर्नेलाई ।
  २,
  अर्काको भलो चिताउनु
  नैतिक इमान्दार भएर
  जीवन मजाले बिताउनु ।
  ३,
  शरिरको एउटा अङ्गले
  मात्रै केही गर्दैन
  काटिन्न जीवन ढङ्गले ।
• हिरालाल न्यौपाने, बानपा – ८, कोटमौला, सल्यान
  …
  १,
  हिॅंड्नु कर्तव्य बुझेर
  मनमा पाप बोकी,
  हुन्न शिला पुजेर।
  २,
  सक्छौ गर राम्रो
  अरूको खुट्टा नतान
  अस्तित्व हुन्न हाम्रो।
  ३,
  इमानदार बनौँ अब
  जन्मपछि अवश्य मृत्यु ,
  जानुपर्छ एकदिन सब।
• शंकर कार्की, मकवानपुर
  …
  १,
  देखेर देशको गति
  अचम्म लाग्छ यहाँ
  बिग्रँदा नेताको मति ।
• बाबुराम पाण्डे, अर्घाखाँची
  …
  १,
  मानव चोला आखिर
  अनिश्चित छ यहाँ
  आध्यात्मिक बाटो छिर ।
  २,
  युवा गए विदेश
  देश खाली भो
  देशमै राखे बेस।
  ३,
  बारी बाँझो भयो
  घरमा हली छैन
  छोरो मुग्लान गयो।
• तेजप्रसाद खनाल,लमही दाङ
  …
  १,
  आमाबाबु मात्रै घरमा
  छोरा बुहारी परदेशी
  पैसा जति बगरमा ।
  २,
  सत्ताको मोह कति
  ज्यान जाओस् छोडिन्न
  विरोध गर जति।
  ३,
  नबन कसैको भक्ति
  देशको मुहार फेर्न
  युवाले देखाऊ शक्ति ।
• राज कुमार राजभण्डारी खोटाङ्गे
  मध्यपुर ठिमी ५ संगम कोलोनी राधे राधे भक्तपुर
  …
  १,
  गरेर राम्रो काम
  बढौँ सधैँ अगाडि
  कमाऔॅं आफ्नो नाम ।
  २,
  नपर अर्काको भर
  सफल हुन्छौ तिमी
  आफू परिश्रम गर ।
  ३,
  किन गर्नु आहा !
  मुखले चिप्लो घसेर
  सधैँ गर्छौ डाहा ।
• अनिता भण्डारी, ताप्लेजुङ
  …
  १,
  महॅंगीले आकाशै छोयो
  सुशासनको गफ नलगाऊ
  जनताको हृदय रोयो ।
  २,
  अन्धकार रातको कालीमा
  रमाउँछन् सार्‍है नेताहरू
  जनताको गडगडाहट तालीमा ।
• डम्बर थामी ‘अनुपम’, कालिन्चोक गा.पा. -६ , दोलखा
  …
  १,
  प्राणीमा श्रेष्ठ मानव
  भन्छन् सबैले तर
  मानव हुँदैछन् दानव ।
  २,
  सुध्रियोस् मानवको मति
  जिन्दगी कुमालेको चक्र
  हुन्छ आफ्नो दुर्गति ।
• मंगला उपाध्याय, कलैया उप. म.न.पा. – १, बारा
  …
  १,
  चरीको त्यो व्यथाले
  मन बनायो घायल
  बरा! निर्दोषको कथाले ।
• गंगा खड्का, बूढानीलकण्ठ ,काठमाडौँ
  …
  १,
  नाटक किन पटकपटक
  सरकार सदन कस्तो ?
  भैरहेछ धेरै चटक !
• नागेन्द्रप्रसाद यादव , दाङ
  …
  १,
  निधारमा चन्दन घसेर
  दुष्कर्म गर्दछ सधैँ
  ऊ मन्दिरभित्र बसेर ।
  २,
  सत्य, तथ्य स्पष्ट
  ओरालोतिर अर्थतन्त्र देशको
  महङ्गीले जनतामा कष्ट ।
  ३,
  समय एकनास घुमिरहने
  एकछिन विश्राम नलिई
  प्रकृतिले सबै सहने ।
• प्रद्युम्न चालिसे, भक्तपुर कठुञ्जे
  …
  १,
  देशमा ठुलाठालुको रजाइँ
  चर्काचर्की पोल खोलाखोल
  कसले राख्ने कजाइॅं ।
  २,
  दोषी जाली भ्रष्टाचारी
  रहेनछन् कोही अछुत
  झोलेहरू किन सदाचारी ?
  ३,
  देशको अस्तित्व हरायो
  सबै साखुल्ले छद्मभेषी
  अपराधी सदनमा करायो।
• घनश्याम पन्त, हरिवन सर्लाही
  …
  १,
  प्रमादी हो जीव
  ईश्वर चैँ अप्रमादी
  परमार्थमा दुवै शिव ।
• सुरेश कार्की, काठमाडौँ- ७, कुमारीगाल
  (हाल सिड्नी, अष्ट्रेलिया)
  …
  १,
  सुध्रिने कहिले अर्थतन्त्र ?
  जनता खुसीले रमाउने,
  भएर आर्थिक स्वतन्त्र।
  २,
  युवा निरास भए
  देशमा उपाय नदेखी,
  छोडेर विदेश गए ।
  ३,
  आफ्नो स्वार्थ छोडेर
  राष्ट्रको हितमा लागे,
  सधैँलाई अहम्ता तोडेर ।
• पुष्पा राई, बादेल, खोटाङ
  …
  १,
  ज्ञानका विधाता गुरु
  दिन्छन् मोक्षको गति
  दृष्टि उघारी खुरुखुरु।
  २,
  दिव्यचक्षु सबै खोलौँ
  पाई गुरु दर्शन
  बिकार चाहिॅं पोलौँ ।
  ३,
  अलौकिक कृष्ण एक
  मुक्तिका हुन् दाता
  देखाउॅंछन् रूप अनेक।
• तोया नाथ चापागाईं, दमक, झापा, नेपाल
  …
  १,
  भेट्न आएको थिएँ
  तर तिमी आएनौ
  त्यसैले आँसु पिएँ ।
  २,
  हिजो थियौ घर
  आज किन देखिएनौ
  किन हुन्छौ पर ?
  ३,
  नेपाल मेरो घर
  प्राणभन्दा छ प्यारो
  छाडी जान्न पर ।
• शशीश्री आचार्य, बौद्ध कुमारीगाल काठमाडौँ
  …
  १,
  जनताको मत मागेर
  लहर ल्याउॅंछु विकासको
  धोका हुँदैन मरेर।
  २,
  नजर दोषी देखाई
  महान् हुन खोज्छौ
  आफ्नो जाँगर सेलाई।
• एवाइ प्रभात, सहिदभूमि धनकुटा
  …
  १,
  युवा छैनन् देशमा
  खेतबारी बाँझो हेर
  आमाबाबु गेरु भेषमा।
  २,
  अर्थतन्त्र कता गयो
  नेता सबै आफ्ना
  तेरो मेरो भयो।
• दुर्गा आचार्य, मोरङ
  …
  १,
  घर बनाएको थिएँ
  शान्तिले सकून् भर्न
  पसिनाको मूल्याङ्कन लिएँ ।
  २,
  इज्जत पाउने सहर
  खोज्दैछु दुनियाँको भिडमा
  पाउॅंदैन छुटिएको रहर।
• बिकास छेत्री अञ्जान, कैहके, बिजनबारी, दार्जिलिङ
  …
  १,
  गरे के हुँदैन
  मेरो बेहाल हुँदा
  तिम्रो मुटुमा छुँदैन ।
  २,
  सबैले देखे लाचार
  तुलना जन्तुसँग गरे
  सकियो तिम्रो आचार ।
  ३,
  हेरौँ राजनीतिको बजार
  कुराको हुच्ची मच्चाउँदै
  जनताको उन्मुक्तिमा हतार ।
• रामप्रसाद पुरी, बादेल, खाेटाङ
  …
  १,
  बस्न मन थियो
  समय भयो दोषी
  मायाले पीडा दियो।
• दीपा तिम्सिना, ईलाम
  …
  १,
  रोकथाम गरेर बोली
  नयाँ स्विकृतिले दिएको
  निर्धालाई चल्यो गोली !
  २,
  शुभ झुल्किने घाम
  धर्ती तताएर गए
  नराखीकन कुनै डाम !
  ३,
  आयो आयो गयो
  थाहा नै नपाउँदै
  के भयो भयो !
• अच्युत घिमिरे, सर्पाङ, भुटान
  …
  १,
  कतै पाइन्न काम
  सहरमा बाँच्न गाह्रो
  फर्किनु बरु गाम !
  २,
  गर्छ कुकुर झगडा
  समृद्धिको पथमा देश
  छैन शासक तगडा !
• कृष्णकुमार वैद्य, बनेपा ९, काभ्रे
  …
  १,
  मैले तिमीलाई रोजे
  नेताको आँट छैन
  समयले मलाई खोजे।
  २,
  रङ्गीन मनले बोली
  किन होला गाह्रो
  मनमा माया खोली।
• नीमा छिरिङ भोटिया, जलढका कालेबुङ, भारत
  …
  १,
  गर्गीले तराईमा तातो
  युवा युवती सहन्छन्
  बच्चाको लियो सातो !
  २,
  पङ्खा हुनेको हावा
  नहुनेको कष्टकर जीवन
  दु:खीको कर्ममा धावा !
  ३,
  मौसम भयो उल्टा
  पानी नपर्ने कतिबेलै
  फल्दिन फर्सीको मुन्टा !
  भगवती लवाडी
  …
  १,
  जब यात्रा सुरु
  चुचुरोमा पुग्न सघाउने,
  एक महामानव गुरु।
  २,
  थरी थरीका सिकारी
  तिनले मच्चाउॅंछन् हाहाकार ,
  जबसम्म जलाइन्न चिङ्गारी !
  ३,
  सधैँ हुँदैनन् साथी
  घामपानी नभनी हिॅंड्नुपर्छ
  पुग्नलाई त धेरैमाथि।
• दीपा समभावा, खोटाङ्ग
  …
  १,
  जीवन सुखदु:खको खेल
  मिलन बिछोडको चक्र
  हाँसो आँसुको मेल।
  २,
  जीवन नफर्कने खोला
  लिएर जानु के ?
  मरिजाने हो चोला।
  ३,
  मन बनाउँदै अधीर
  सतहमा के खोज्दछौ ?
  धाउॅंदै ढुङ्गाको मन्दिर।
• सरस्वती श्रेष्ठ रुपन्देही बुटवल
  …
  १,
  नैतिक शिक्षा पाएमा
  जान्नेछन् आदर गर्न ,
  असल बन्न चाहेमा।
  २,
  गर्नु पर्छ कर्म
  फल पाउन मिठो
  सेवा ठुलो धर्म।
  ३,
  ज्ञान लिन सुरु
  निरन्तर प्रयास गरेमा
  खुसी हुनुहुन्छ गुरु।
• सुस्मिता अधिकारी ,काठमाडौँ
  …
  १,
  रुनु न हाँस्नु
  जस्तै परिस्थिति आवस
  सधैँ मितेरी गाँस्नु।
  २,
  चकनाचुर हुन्छ सिसा
  प्रहार भएमा ढुङ्गाको
  नरोज्नु घृणाको दिशा।
  ३,
  नम्र व्यवहार राम्रो
  क्रोधी स्वभाव देखाएर
  कहिल्यै नबन्नु चाम्रो ?
• अरुण कुमार भुजेल, गोरूबथान, कालिम्पोङ,भारत
  …
  १,
  नझुकाऊ, तिमी सिर
  पुग्न सफलताको शिखरमा
  नलिनु कहिल्यै पिर।
  २,
  गर्नु राम्रो काम
  परिश्रमले दिन्छ सफलता
  मिल्दछ हेर नाम।
• गंगाराम यादव, औरावनी – २, सुनसरी
  …
  १,
  तापेर आगोको राप
  किन जाँदैन जाडो
  सधैँ मानिसलाई ताप !
  २,
  खेल मैदानमा आऊ
  बाहिरबाट बोलेर हुन्न
  जितेर देखाएर जाऊ ।
  ३,
  हेर्न राम्रो हुनुपर्छ
  क्रिकेट टिम मिलेको
  खेलले दिल छुनुपर्छ !
• रबि पाैडेल ,दक्षिण भारत पाण्डेचरि
  …
  १,
  आफ्नै श्रममा रमाऊ
  निरन्तरता देउ कामलाई
  सके जति कमाऊ ।
  २,
  सके आफैँ कमाउनु
  ईर्ष्या नगर्नु अरूको
  आफ्नै कमाईमा रमाउनु ।
  ३,
  व्यावहारिक हुन सिक
  विश्वास गर श्रममा
  पैसामा कहिल्यै नबिक ।
• देव कृष्ण काफ्ले, पोखरा – १ ,कास्की
  …
  १,
  परिस्थिति प्रतिकूल हुँदा
  सङ्घर्ष जारी राख्नुपर्छ
  मातृभूमि कहालिएर रुँदा ।
• ऋजु दिल्पाली, इटहरी १ सुनसरी
  …
  १,
  नराम्रो काम नगरे
  हुँदैन दु:ख कहिल्यै
  ईश्वरको शरणमा परे।
  २,
  सम्झाउन जस्तो सजिलो
  सम्झिन हुँने भए
  मुटुमा बन्थेन किलो ।
• साबित्री प्याकुरेल, धादिङ्
  …
  १,
  केही बर्ष बाँचौला
  सबै टाडिए पनि
  झिल्का लेखी हाँसौला ।
  २,
  गाउँले नबुझे पनि
  हतोत्साहित किन हुनु?
  निरन्तर लेखौँ भनी ।
  ३,
  कलमको सहारा ठुलो
  चित्त नबुझेको बेला
  यसले गर्दछ औषधीमुलो ।
• मोती सुब्बा दार्जिलिङ निमकी डाँडा।
  …
  १,
  खोजेको पाएर हर्ष
  अक्कबक्क बोल्न नसकी
  साहस बटुली सङ्घर्ष ।
  २,
  सम्झाउनै गाह्रो परेछ
  कुरा नबुझेर सिधाले
  उफ्रिॅंदै ओरालो झरेछ ।
  ३,
  धारिलो हतियार बाङ्गो
  खान नपाएर भोकै
  लुगा नलाएर नाङ्गो ।
• अम्बिका अधिकारी, झापा बिर्तामोड
  …
  १,
  रुमाल छैन फाटेको
  भिडहरूमा देखे तापनि,
  छैन माया साटेको ।
  २,
  बाटो बिराएको नठान्नु
  गन्तव्यको दोष होइन,
  मनमा खोट नमान्नु ।
• हन्नाह छेत्री, दार्जिलिङ
  …
  १,
  खुसीले गरी काम
  सुन्दर कर्मको बाटो
  राखेर अनुपम नाम !
  २,
  सम्झेर अनेक भिर
  जिन्दगीको लामो यात्रा
  मनमा अथाह पिर !
  ३,
  सम्झेर तिम्रो मन
  उकाली ओराली गर्दा
  उराठ लाग्छ वन !
• आर्त अकुलीन
  …
  १,
  फूल मन पराए
  टिप्न खोज्दा हतारमा
  काँडा पो समाए ।
  २,
  तरकारी मिठो नुनले
  ठिक्क लाए सुहाउला
  घाँटी राम्रो सुनले ।
• ध्रुव श्रेष्ठ, खोटाङ,हाल काठमाडौ ।
  …
  १,
  नक्कल गर्नेदेखि सावधान
  बौद्धिक चोरी गर्नेहरूप्रति
  साइबर अपराधको प्रावधान ।
  २,
  चोरेको कसरी मेटिन्छ
  छोपुन्जेल लुक्छ डालाले
  फाटेपछि टुप्लुक्कै भेटिन्छ ।
  ३,
  अन्तस्करणबाट सिर्जना गर
  पूर्ण हुनेछ अपेक्षा
  अरूको भरमा नपर ।
• पारसमणि खतिवडा, सूर्योदय ३ इलाम, हाल सूर्यविनायक भक्तपुर
  …
  १,
  कहाँबाट सुरु गरौँ
  म अलमलमा परे
  कसको भर परौँ ।
  २,
  कसलाई मानौँ गुरु
  अब सबैले भन्नुहुन्छ
  आफैँ लेख खुरुखुरु।
  ३,
  सबैले खुट्टा तान्छन्
  अचेल सबैले मेरो
  रिस डाहा मान्छन्।
• ललिता गिरी, सिन्धुली
  …
  १,
  गुन्द्रुकलाई पर्दैन पकाउन
  किन होला भनेको
  पर्दैन सालीलाई फकाउन।
  २,
  मन परेकी साली
  छ हिस्सी परेकी
  जिस्किन पो थाली।
  ३,
  सालीको बोली रसिलो
  भनिदिन्छे उसले फेरि
  लाइहालूँ माया कसिलो।
• सतीश पण्डित, भानु ६चुँदी तनहूँ (हाल चनपा ६ मातातीर्थ)
  …
  १,
  झिल्का उडेर आयो
  मनमा थियो उमङ्ग
  मधुमास बिहानी छायो।
  २,
  देखाएँ हिमाल तराई,
  आफ्नै रहेछन् मायालु
  होइन रहेछन् पराई।
  ३,
  नजाउ भन्छिन् छोडेर
  रोएर नेपाल आमा
  असल बाटो मोडेर।
• होम प्रसाद नेउपाने, धरान,सुनसरी
  …
  १,
  खुशी सबै हर्छ
  यादको भेल उर्लिँदा,
  आँसु तपतप झर्छ ।
  २,
  गयौ बाटो फेरी
  आसाको डोरी बाट्दै,
  बसिरहेछु तिमीलाई हेरी ।
  ३,
  आशा खुसी रित्तियो
  मनका तृष्णा मरे,
  लाग्छ समय सिद्धियो ।
• सीमा कार्की समर्पण, मेलचोक पर्सा, नेपाल
  …
  १,
  जात सानो ठुलो
  जात बनाउने खुसी
  जातको अन्योलता मुलो ।
• भोलामान बर्देवा, धरान ८ सुनसरि
  …
  १,
  कर्मको भरोसा गर्नु
  आफूमा भएका दिव्य
  ज्ञान सबैमा छर्नु ।
  २,
  मनैमा हुन्छ भक्ति
  शुद्ध चरित्रले पाउने
  सदैव प्रभु शक्ति ।
  ३,
  आत्मालाई बसाई सर्नु
  प्रभु सँग आखिरीमा
  पर्नेछ भवसागर तर्नु ।
• कार्की डिबी माकुम, सुनवल-४, नवलपरासी
  …
  १,
  कतै देखिन्न समता
  कसरी हुन्छ विकास?
  नभएसम्म राष्ट्रिय एकता l
  २,
  बनाएर संयुक्त गठ
  रातदिन लड्छन आपसमा
  रहेछन् अबुझ शठ l
  ३,
  भएन मन शान्त
  दुष्टहरूको पारा देख्दा
  हुन्छ झन् आक्रान्त l
• बाबुराम गौतम, गुल्मी
  …
  १,
  स्वार्थ बाेकेर आए
  हाले छाराे आँखामा
  पुस्ता उनैका रमाए ।
  २,
  हिजाेभन्दा आज कडा
  दिनहरू बित्दै जाँदा
  समस्या भए खडा ।
  ३,
  लगन साइत जुर्नुपर्छ
  भन्दैमा बन्दैन कविता
  मस्तिष्कमा पनि फुर्नुपर्छ ।
• त्रिलाेचन भण्डारी, मेचीनगर,झापा
  …
  १,
  नखानु कसैले हरेस
  गरेर आऊँ हातेमालो
  बनाउँ नयाँ स्वदेश।
  २,
  स्वर्गभन्दा छ राम्रो
  नाँचेको डाँफे मुनाल
  हिमाली देश हाम्रो।
• बिके मुखिया, दार्जीलिङ, भारत
  …
  १,
  जिन्दगी रहर अप्ठ्यारो
  हारेर बाँचेको दुनियाँ
  यात्रीको जीवन फारो ।
  २,
  रमाउ भनेर नहुने
  आएछ निर्दयी जमना
  भावना कहिले नचुने।
• अन्मोल मुस्कान, तकदाह छाउनी, दार्जिलिङ
  …
  १,
  दौड थियो चर्को
  पछि आउनेले उछिने
  गुनासो छैन अर्को।
  २,
  मनले गरौँ भन्छ
  विविध अड्चन बाधा
  शरिरले कसरी सहन्छ?
• गोरखा सिरानचोक
  …
  १,
  खोजेर भाग्य भेटिँदैन
  नबगाएसम्म यहाँ पसिना
  भान्सामा धुँवा देखिँदैन।
  २,
  चुहिन्छ फूलको रगत
  जब चुँड़िन्छ ऊ
  बनेर दुष्टको सङ्गत।
  ३,
  तिमी हुनु आकाश
  तिम्रो मेरो प्रेमकथामा
  म बन्छु बतास।
• राजनारायण राई, राजदल बस्ती सोनादह
  …
  १,
  साहित्यमा नाम भरौँ
  इतिहासमा नाम कोरेर,
  हामी अघि सरौँ।
  २,
  पढाइमा अनेक काइदा
  गुरुबाट शिक्षा राम्रो
  लिए धेरै फाइदा ।
  ३,
  दुई तीन चार
  गएपछि त खेलमा
  मलाई भयो हार ।
• श्रीकृष्ण धामी – बझाङ
  …
  १,
  यो मेरो देश
  शिर हो विश्वको
  नहोस् है अशेष ।
  २,
  नेताको देखेर चालढाल
  बढ्दैछ निराशा युवामा
  विदेशतिर हाम फाल।
  ३,
  देवता ठूला किसान
  गर्दछन् कर्मको पूजा
  भविष्य गर्दै किटान।
• पद्मा काश्यप पाण्डे, मोरङ
  …
  १,
  विश्वास धेरै नगर
  धोका दिन्छ जसले
  उसकै भर नपर ।
  २,
  घाउमा मलम लगाऊ
  आफैँ डाक्टर नबन
  दलालहरू सबैलाई भगाऊ ।
• सनत रोकाय बिवश, कुशे – ८ जाजरकोट
  …
  १,
  मनमा शान्ति छाउँछ
  सन्तुष्ट हुनु सधैँ
  अनि आनन्द आउँछ।
  २,
  दुःख तिमी गर
  फलको आश नगरी
  सधैँ अघि सर ।
  ३,
  स्वास्थ्यको ख्याल गर्नु
  समय निरन्तर चल्छ
  आफैँमा भर पर्नु ।
• धनुष न्यौपाने”यात्री”, जुम्ला
  …
  १,
  चाहिन्न कालो धन
  हुनुपर्छ सुखका लागि
  उदार शुद्ध मन ।
  २,
  हुन्छ संसार हाम्रो
  खराब बानी छोड्नपर्छ
  हुन सबको राम्रो ।
  ३,
  अल्छी आलस्यता भगाई
  हामी कर्मठ बन्नुपर्छ
  जोश जाँगर जगाई ।
• जयनारायण नेपाल, इलाम ,हाल सूर्यविनायक २, भक्तपुर
  …
  १,
  लुरेले हाँक्छ राज्य
  भेष साधु जस्तो
  हुँदै आयो विभाज्य।
  २,
  उसको मन कालो
  चाला धेरै तुच्छ
  बुन्छ सधैँ जालो ।
• हरिगोपाल न्हुच्छेँप्रधान, काभ्रे, बनेपा १४ साँगा बजार
  …
  १,
  जेसुकै पनि पच्ने
  नेपाली माटो हाम्रो
  गोर्खालीले इतिहास रच्ने ।
  २,
  छैन आशा कसैमाथि
  यही माटो अब्बल
  नेपालीको माटो साथी ।
  ३,
  आोशा त्यही हुन्छ
  मिहिनेत हुन्छ जहाँ
  पोखिएर मन छुन्छ ।
• ईश्वर साउद, सुदुरपश्चिम रामारोसन – ६, अछाम
  …
  १.
  आफ्नै मनभित्र हल्लीचल्ली
  शान्ति खोज्दैछ मान्छे
  बाहिर गल्ली गल्ली ।
  २.
  अर्काकै राम्रो लाग्यो
  आफूलाई हेरेन कहिल्यै
  खुसू अन्तै भाग्यो।
  ३,
  भएकोमा सन्तुष्ट छैन
  हुँदै नभएको खोजेपछि
  कहाँ भेटिन्छ चैन।
  -पशपती राई, खोटाङ
  …
  १,
  डडेलो लाग्यो वनमा
  निभाउने कोही छैनन्
  विरह चल्यो मनमा ।
  २,
  चरिले गीत गाउॅंछे
  मन रुन्छ धुरुरु
  वन पाखा धाउॅंछे ।
• बुद्धिमान दनुवार ( सुरुङ्गेली कान्छो ), कनकाइ ४ झापा
  …
  १,
  मायामा सौदाबाजी भयो
  मेरो त्याग ,समर्पण
  डस्टबिनभित्र फालेर गयो।
  २,
  गर्‍यौ मुटुको चिरफार
  च्यातचुत पार्दै तिम्रो
  तस्बिरहरू फाल्दैछु बारम्बार ।
  ३,
  रोपेर प्रेमको बोट
  दियौ उपहार मलाई
  जीवनभर नभुल्ने चोट ।
• रुना कर्माचार्य दाहाल, चितवन
  …
  १,
  जीवन रङ्गीन बनाउन
  सुख, शान्ति भए
  पर्दैन उत्सर्ग मनाउन।
  २,
  पीडाले भरिएको मन
  बुझ्दैन रत्तिभर कुरा
  अरबौँ होस् धन ।
  ३,
  पीडाको आहुति दिएर
  लाग्छ मरौँ जस्तो
  अब जहर पिएर ।
• लक्ष्मण देउवा डोटी
  …
  १,
  आशाको दियो बाल्नलाई
  जुटौँ एक भएर
  नयाँ काम थाल्नलाई।
  २,
  नतिजा आफैँतिर पार्न
  मरिमेटी लाग्दैछ खेलाडी
  चाहॅंदैन कोही हार्न ।
• बाल कृष्ण श्रेष्ठ,सोलुखुम्बु
  …
  १,
  साहित्यका उर्जाहरू जगमगाऊन्
  गहनता उपयोगले लम्किरहौँ
  बढ्दै दर्जाहरू जाऊन् ।
  २,
  लेखिएका रचिएका कुराहरू
  ज्यादै हल्का लिएपछि,
  सकिँदैन समस्याका चुराहरू !
  ३,
  एकातिर दर्शन जति ,
  व्यवहार हेर्दा अर्कोतिर ,
  परिवर्तन भयो कति ?
• मनोहरी पौडेल, गैडाकोट १
  …
  १,
  आमाको आँसु पुछ्नु
  लायकको सन्तान बनेर
  रातो टीका मुछ्नु !
  २,
  भावना बुझ्ने गर
  पहिला घर परिवारको
  भकारीमा अन्न भर।
  ३,
  धनी मन होस्
  जहाँ गरिब दुखीप्रति
  तनमा जोस बढोस् !
• राजेश्वरी राजोपाध्याय, ललितपुर

::::::::जय झिल्का साहित्य ! ::::::::::