Tag: साताका तीन लघुकथा

साताका तीन लघुकथा हिमालयन दृष्टि र नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्च बिचको सहकार्यमा सञ्चालित साप्ताहिक स्तम्भ हो । यस स्तम्भमा नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्चको भित्तोमा साताभर प्रेषित लघुकथाहरू मध्ये मञ्चले छानेर पठाएका उत्कृष्ट तीन लघुकथाहरू प्रकाशन हुने गर्दछन् ।

यस साताको (६२औँ) शृङ्खलाका लागि लघुकथाकार बाबुकाजी सुवाल ‘विकेश निराशी’को लघुकथा ‘बुढो हड्डी’, लघुकथाकार सुरेशकुमार पाण्डेको लघुकथा ‘विवश’ र लघुकथाकार प्रतिज्ञा प्रतिज्ञाको लघुकथा ‘झोला’ उत्कृष्ट तीनभित्र परेका छन् ।

——————-<•>——————

[१]
लघुकथा: बुढो हड्डी

✍️ बाबुकाजी सुवाल ‘विकेश निराशी’
एक महिनाअघि विदेशबाट फर्केको नाति सहनीलाल चार पाँच जना मान्छे जम्मा पारेर आएको देखेर खरको छाप्रोबाहिर आँगनमा राखेको मेचमा घाम तापेर बसेकी नथुनी बज्यै अचम्ममा परिन् ।
-“बाबु माइला, किन मान्छे ल्याएको ? के गर्न लाग्यौ ?” नथुनीले नातिलाई सोधिन् ।
-“परको त्यो बारीको आँपका बोटहरू काट्न लागेको । अब त्यहाँ घर बनाउनु पर्छ, हजुरआमा ।” सँगै आएका मान्छेहरूलाई बन्चराहरू र डोरी सुम्पिँदै सहनीलालले भन्यो ।

-“त्यो आँपबारी हाम्रा बाआमा समान छन् बाबू ! नमास्नू, त्यसलाई । हाम्रा बाजेबराजुदेखि हामी सबैलाई पालेको छ, त्यसले । त्यही बारीको आँप तिमीहरूले खायौ, बढ्यौ, पढ्यौ र आज पुगिसरी भयौ । अब मास्यौ भने पाप लाग्छ, बा ! नमास ।”
नथुनी बज्यैले गहभरि आँसु पारेर गला अवरुद्ध गर्दै भनिन् ।
-“अब ती आँपका रुखहरू बुढा भइसके । फल पनि राम्रो दिँदैन, तिनको के काम, हजुरआमा ?” सहनीलालले बज्यैलाई सम्झायो ।
-“हो त नि है ! यो बुढो हड्डीको के काम ?” नथुनी बज्यैले आँखाबाट बर्र आँसु झारिन् र बर्बराउँदै मेचबाट भुइँमा ढलिन् अनि पर्लक्क आँखा पल्टाइन् ।

२०८१ भाद्र १० गते श्रीकृष्ण जन्माष्टमी
——————-<•>——————

२)
लघुकथा: विवश

✍️ सुरेशकुमार पाण्डे
-“साहुजी ! मेरो छोरी बिमार छिन् । कृपया मलाई पाँच हजार ऋण दिनुहोस्; मेरो तलबबाट चुक्ता गरुँला ।” सेरुले साहु मुरलीधरसँग बिन्ती बिसायो ।
-“हेर सेरु ! मसँग एउटा फुटेको कौडी छैन यो वेला । तँलाई कसरी दिउँ ? अरू यता सुन् तँ काम नसकिकन नजानू नि ।” मुरलीधरले सहयोग दिनुको सट्टा उल्टै रोक्यो ।
-“तर साहुजी मेरो छोरीको जिन्दगी दाउमा छ । उनलाई एक सय चार डिग्री जरो छ । अस्तिदेखि पैसा नभएर सदरमुकाम ठूलो अस्पतालमा लैजान सकेका छैनौँ । कृपया मलाई सके त थोरै रुपियाँ ऋण दिनु, नसके मलाई नरोक्नु । दुई दिनको बिदा दिनुहोस् ।” सेरुले फेरि दुवै हात जोड्यो ।

-“तीन दिनदेखि नमरेकी तेरी छोरी आजै मर्छे ? काम नसक्दै तँलाई म छुट्टी दिन सक्दैनँ । काम सकेर जा, अनि फेरि भोलि कामको बेला आइपुग नि । नत्र काममा नआए पनि हुन्छ बुझिस् ।” मुरलीले आफ्नो अडान छाडेन ।

उता सेरु अत्यन्तै चिन्तित थियो । पाँच वर्षकी छोरी बिरामी भएकोले ‘कहाँ लिएर जाने’ भन्ने चिन्ता थियो । साहुले पैसा दिन पनि मानेन ।
ऊ आँगनीमा व्याकुल अवस्थामा उभिएको थियो । साहु मुरलीधर कुर्सीमा विराजमान थियो ।
-“साहुजी नमस्ते !” प्रदिप टुप्लुक्कै आइपुग्यो ।
-“सेरु ! अर्को कुर्सी ले त भित्रबाट ।” साहुले आदेश गर्यो । सेरुले कुर्सी ल्याइदियो ।
-“पर्दन सर ! म बस्न लाग्दैन । बरु यो दशहजार रकम राख्नुस्, अरू पछि हिसाब गरौँला ।” प्रदिपले दशहजार रुपैयाँ मुरलीधरलाई थमायो र फर्कियो ।

सेरु मनैमन खुसी भयो । साहुसँग रुपैयाँ आयो । ‘अब मेरो छोरीको उपचार हुन्छ ।’
-“साहुजी ! पैसा आइहाल्यो । अब मलाई मेरो तलब दिनुहोस् ।” फेरि हात जोड्दै ऊ मुरलीधरको अगाडि उभियो ।
-“सेरु ! यो पैसा अर्कै कामको लागि हो, दिन मिल्दैन । अरू पैसा सुको छैन ।” मुरलीधरले फेरि पनि बहाना बनायो ।

सेरुको सहनशिलताको बाँध टुट्यो । उसले मुरलीधरको हात मरक्क मर्क्याइदियो र सबै पैसा खोस्यो । घरमा अरू कोही पनि थिएनन् । त्यसपछि सेरु फटाफट घर गयो र छोरीलाई अस्पताल लगेर भर्ना गर्यो । केहीबेरमै प्रहरी लिएर मुरलीधर अस्पताल पुग्यो ।
-“सर ! सेरुले मसँग एकपल्ट छोरी बिमार छ भनेको भए म आफैँ अस्पताल पुराइदिन्थेँ । तर यो डाँकाले मलाई मार्नै खोज्यो । यसलाई छोड्नु हुँदैन ।” मुरलीधरले छाती चौडा गराउँदै भन्यो । उता सेरुले प्रहरीलाई मोबाइलमा रिकार्ड गरेको सुनाउँदै थियोे ।

दाङ घोराही १८
२८-०८-२०२४(१२-०५-२०८१)
——————-<•>—————–

३)
लघुकथा: झोला

✍️ प्रतिज्ञा प्रतिज्ञा
-“जाने बेलामा हाँसेर बिदा गर्नु है ” उनले भने तर उनको आँखाहरू भरिएका थिए । आँसु खस्नलाई हतार गरिरहेका थिए ।

बुढी आमाले सकी नसकी छोराको निधारमा रातो टीका टाँस्दै आशिर्वाद दिइन् ।
-“भगवानले तेरो सधैँ रक्षा गरुन् !”
उनलेे श्रीमती र आमासँग बिदा मागेर जान आँटेका थिए, आमाले प्रश्न गरिन् ।
“बाबु ! झोला गरुङ्गो छ, कसरी लग्छस् ?”

उनले दुखी हुँदै भने ।
-“योभन्दा त पीरको झोला बोक्न गाह्राे हुँदोरहेछ, आमा !”

मेहेलकुना सुर्खेत
२०८१/५/१३
——————-<•>——————-

साताका तीन लघुकथा हिमालयन दृष्टि र नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्च बिचको सहकार्यमा सञ्चालित साप्ताहिक स्तम्भ हो । यस स्तम्भमा नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्चको भित्तोमा साताभर प्रेषित लघुकथाहरू मध्ये मञ्चले छानेर पठाएका उत्कृष्ट तीन लघुकथाहरू प्रकाशन हुने गर्दछन् ।

यस साताको (६१औँ) शृङ्खलाका लागि लघुकथाकार दीपक लोहनीको लघुकथा ‘युद्ध’, लघुकथाकार मित्र ‘उराठी’ गौतमको लघुकथा ‘दोष कस्को’ र लघुकथाकार आचार्य प्रभाको लघुकथा ‘हरियो मौसम’ उत्कृष्ट तीनभित्र परेका छन् ।

——————-<•>——————

[१]
लघुकथा: युद्घ

✍️ दीपक लोहनी

उनीसँग आँखा र मसँग मन थियो । अफसोच यी दुई बिच भीषण युद्घ थियो । उनी भन्थिन् ।
-“तिम्रो मन डरपोक छ ।”
म भन्थेँ ।
-“तिम्रा नयन नशालु छन् ।”

-“तिम्रो मनमा भावनाहरू छैनन् ।”
-“तिम्रो आँखामा सपनाहरू छैनन् ।”

-“तिम्रो मन कठोर र जड झैँ छ ।”
-“तिम्रो आँखा भोको र प्यासी छ ।”
हैरान भएर, मैले मेरो मनलाई ढुङ्गा बनाएँ र उनको हृदयमा जोडले हानिदिएँ ।
उनले त्यसलाई च्याप्प समाइन् र आँखाकै झ्यालखानामा थुनिदिइन् ।
हाम्रो युद्ध अझै जारी छ ।

कुरिलो घर, काठमाडौँ ।
——————-<•>——————

[२]
लघुकथाः दोष कस्को ?

✍️ मित्र ‘उराठी’ गौतम
“आफ्नो त यस्तै सानो छ । तैपनि जसोतसो निर्वाह चलाइएको छ ।” साथीसँग दुखेसो पोख्यो घनश्यामले ।
“तिमीले त यही भए पनि बनायौ । आफू त उपत्यका छिर्नै सकिएन । छोइनसक्नुको जग्गा कसरी किन्नु ? जेनतेन किने पनि घर कसरी बनाउनु ? ” ज्ञानहरिले विवशता प्रकट गर्यो ।

बिहानी हिँडाइमा गफ गर्दै उनीहरू उकालो चढिरहेका थिए ।
“त्यो बेला ऋणधन गरिवरि भर्खर प्लटिङ्ग गरेको एक टुक्रा लिइयो । पछि पहाडतिर भएको घरखेत बेचेर मुस्किलले त्यही सानो घर ठडाइयो । बाआमा त गाउँ छोड्न मान्दै मान्नुभएको थिएन । बल्लतल्ल फकाएर ल्याएको ।” घनश्यामले सङ्क्षेपमा विगतको कथा सुनायो ।
“बाआमाको कुरा ठिकै त हो नि ! बुढेसकालमा आफ्ना साथीसङ्गती, इष्टमित्र छोडेर आफूले पसिना बगाएर जोरेको श्रीसम्पत्ति छोडेर पराइ भूमिमा बसाइँ सर्न कहाँ मान्छ त मनले ? आफ्नो गाउँको प्राकृतिक हावापानीमा स्वतन्त्र भै खेली खाएका बुढाबुढीलाई सहरको बन्द कोठामा ल्याएर राख्नु त जेल हाल्नु जस्तै त हो नि !” मनमा लागेको कुरा सर्लक्क सुनायो ज्ञानहरिले
।
असिनपसिन भएका उनीहरू डाँडोमा पुगेर सुस्ताए ।
“हेर ! खत्तमै पारे नि, दलेहरूले ।भएको सबै उब्जाऊ भूमि प्लटिङ्ग गरेर कङ्क्रिटको जङ्गल बनाए । अलिकति पारिलो घाम ताप्नु र स्वच्छ हावा खानु पनि दुर्लभै भयो, यो सहरमा । कसरी टिक्ने हो अब ?” डाँडोबाट तलतिर नियाल्दै लाजै पचाएर दलेलाई सराप्यो घनश्यामले ।
अमरपुर, गुल्मी । हाल तिलोत्तमा-२,रुपन्देही
——————-<•>——————

[३]
लघुकथा: हरियो मौसम

✍️ आचार्य प्रभा
म कौँसीमा केही सब्जी, तरकारीहरूको बिरूवा रोप्दै थिएँ । अचानक पछाडिबाट आएको मायाको आवाजले झस्किएँ । ऊ भन्दै थिई ।
-“रिना बजार जाने होइन ? हरिया चुरा र मेहन्दी लाउँन ।”
मैले भने।
-“किन लाउँनु पर्यो, हरियो चुरा र मेहन्दी ?”
उसले भनी।
-“ए लाटी ! यो श्रावणको महिना होइन ? यो महिनामा हरियो पोते, चुरा र मेहन्दी लाउँदा श्रीमानको आयु बढ्छ रे ! फेरि यो त चाड पनि हो नि !”

जवाफमा मैले भनेँ ।
-“यस्तो फजुलको कुरा मसँग नगर । त्यो हरियो पोते, चुरा र मेहन्दी लाउँने पैसाले त घरमा हरियो सागसब्जी, फलफूल ल्याऊ र घरमा सबैलाई खुवाऊ न ! शरीर तन्दुरुस्त हुन्छ । दीर्घायु बन्नलाई त खानपानमा पो ध्यान दिनु पर्छ ।”
मेरो कुरा सुनेर उसले मुख बटार्दै भनी । -“खाकै छन् नि ! रेष्टुरेन्टबाट मगाउँदै म:म:, चाउमिनहरू । किन खाइराख्नुपर्यो फलफूल ? पेट भर्नु त हो ।”
मैले जवाफमा भनेँ ।
-“यस्तै हाम्रो कुबिचारले त ! हामी दिनप्रतिदिन कुपोषणको शिकार बन्दै जाँदैछौँ नि !”
फेरि उसले जिद्दी गरी।
-“हिँड न रिना जाऊँ । कमसेकम मेहन्दी त लाउँ ।”
मैले मेरो करेसाको मेहदीको बोट देखाउँदै भनेँ ।
-“मेरै बारीमा मेहन्दीको बोट छ । म किन पैसा फालूँ ? यही टिपेर लाउँछु नि !”

उसले झर्किंदै भनी।
-“तिमीसँग विचारै मिल्दैन र त ! तिमी एक्ली हुन्छौ । सबै साथीहरू गइसके । म पनि गएँ ।” भन्दै ऊ अगाडि बढी ।
मैले रोक्दै भनेँ ।
-“ल ! साँच्चै हरियै बस्तु लाउँने चाड हो भने यो हरियो साग लैजाऊ र परिवारलाई पकाएर खुवाऊ । तिमीहरूलाई साउन महिनाको यही कोसेलीसहित शुभकामना ।”
ऊ, साग बोकेर बाटो लागी ।
——————-<•>——————-

साताका तीन लघुकथा हिमालयन दृष्टि र नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्च बिचको सहकार्यमा सञ्चालित साप्ताहिक स्तम्भ हो । यस स्तम्भमा नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्चको भित्तोमा साताभर प्रेषित लघुकथाहरू मध्ये मञ्चले छानेर पठाएका उत्कृष्ट तीन लघुकथाहरू प्रकाशन हुने गर्दछन् ।

यस साताको (५९औँ) शृङ्खलाका लागि लघुकथाकार बासुदेव तिमल्सिनाको लघुकथा ‘सेता दारी’, लघुकथाकार श्रीप्रसाद पोखरेलको लघुकथा ‘छोइछिटो’ र लघुकथाकार सविता भट्टराईको लघुकथा ‘प्रतीक्षा’ उत्कृष्ट तीनभित्र परेका छन् ।
~<•>~
——————-<•>——————

[१]
लघुकथा: सेता दारी

✍️ बासुदेव तिमल्सिना
“ल ! अब यो सिक्री तानौँ र ऊ त्यो बुढालाई दोष लगाऔँ ।”
ट्रेनको एउटा कोचमा एउटा बुढो मानिस र केही उदण्ड केटाहरू यात्रा गरिरहेका बेला एउटा उदण्ड केटाले साथीहरूसँग प्रस्ताव राख्यो । सबै केटाहरू हाँसे र सही थापे ।

अर्को उदण्डले सावधान गरायो- “विनाकारण चेन तान्नेलाई रु.पाँचसय जरिवाना र ६ महिनाको कैद हुन्छ नि ।”
अर्कोले जुक्ती निकाल्यो- “हामी सबैजनाले पचास/पचास निकालौँ पाँचसय पुगिहाल्छ नि । त्यसमाथि पनि दोष त त्यो बुढालाई लाउने हो नि ! इनकेस तिर्नुपर्यो भने तिरौँला ।”
बुढाले हात जोडेर धेरै बिन्ती गर्यो तर कसैले एक सुनेनन् ।

सबैजनाले पचास/पचास उठाए, पाँचसय भयो । त्यसमध्येको एउटाले सबै रुपैयाँ जम्मा गरेर गोजीमा हाल्यो । चेन खिचियो । ट्रेन रोकियो । एकैछिनपछि टी.टी. र केही प्रहरी आएर सोधखोज गरे । ती बदमास केटाहरूले एकै स्वरमा बुढालाई देखाए ।
“ए बुढा ! तँलाई यो उमेरमा यस्तो हरकत गर्न लाज, डर केही लागेन ?” टी.टी. ले सोध्यो ।
“साहेब ! चेन खिँच्नु मेरो बाध्यता थियो । मसँग भएको सबै पाँचसय रुपैयाँ यिनीहरूले लुटेर लगे । त्यो पेैसा ऊ त्यो केटाको त्यो चैँ खल्तीमा राखेको छ । मेरा नोटहरू सबै पचासका छन् ।”

प्रहरीले खल्ती चेक गर्यो । नभन्दै बुढाले भनेझैँ नोटहरू भेटिए । अर्को स्टेसनमा सबै केटालाई कारबाहीको लागि पुलिसले ओराल्यो । ओर्लदै गर्दा सबै केटाले बुढालाई खाउँलाझैँ गरेर हेरे ।

उनीहरूको हेराइको जवाफमा बुढाले आफ्नो दारीमा हातले मुसार्दै भन्यो- “केटा हो ! मेरा यी दारी घामले डढेर मात्रै सेता भएका होइनन्, बुझ्यौ ?”
लालबन्दी, सर्लाही
——————-<•>——————

[२]
लघुकथा: छोइछिटो

✍ श्रीप्रसाद पोखरेल
आज आफ्नै हातले पकाएर मीठो पारेर खाने सोचेर म मसला पिस्न बाहिर निस्किएँ । सिलौटो दुखी मुद्रामा देखेर ठिङ्ग उभिएँ ।
“के भद्रो हेरेको ? मनमोजी दल ।” सिलौटोले भन्यो । मसला त पिस्नै थियो । छेउमा बसेँ ।
टिठलाग्दो हेराइले हेर्दै सिलौटोले भन्यो- “सँगैका साथीहरू खोलामा रमाएर बसेका छन्; आफूभने रातोदिन पिसिनुपरेको छ ।”

मसला पिस्न मेरा हातै लागेनन् । सिलौटो भन्दै थियो- “तिमी मानिसहरू कसैलाई शालिग्राम भनेर पुज्छौ, कसैलाई सिलौटो बनाएर दल्छौ । आखिर हामी एकै आमाका सन्तान त हौँ नि !” सिलौटोले मानिसले गरेको विभेद प्रस्ट्याउन खोज्यो ।

म एकोहोरो भएर सुनिरहेको थिएँ । त्यसै समयमा लोहोरोले भन्यो- “हुन्देऊ आमा ! यी आफैँ कुजात हुन् । आफ्नै सजातीयलाई त छोइछिटो गर्छन्; हामीलाई के बाँकी राखुन् ?”
——————-<•>——————

[३]
लघुकथा: प्रतीक्षा

✍️ सविता भट्टराई
“डाक्टर साप ! म कहाँ छु। म किन मरिनँ ? कसरी बाँचेँ ?” अस्पतालको बेडबाट चिच्याउँदै शर्मिलाले भनिन् ।
“तपाईँको दुवै मृगौला फेलको रिपोर्ट आएदेखि तपाईँको बुढाले छोडेर जानुभयो; फर्केर पनि आउनुभएन l तर हाम्रो अस्पतालको सिक्युरिटी गार्ड जगते बि.क. दाइले आफ्नो एउटा मृगौला दिएर तपाईँलाई बचाउनुभयो ।” डाक्टरले भन्नुभयो ।
“मलाई किन बचाएको ? मलाई मेरो बुढाले पनि छोडिदिनु भयो । अब म कहाँ जाउँ ?” शर्मिलाले बिलौना गरिन् ।

“हेर सरु ! जातीय भेदभावका कारण तिमी र म छुट्टिएको आज तीस वर्ष भएछ । तर हाम्रो निश्चल मायाको शक्तिले आज हामी फेरि भेट भयौँ । प्रतीक्षा पनि कहिलेकाहीँ यति सुखद हुँदोरहेछ ।” जगते दाइ भित्र पस्दै भन्नुभयो ।
“आज प्रणय दिवसको दिन हजुरले आफ्नो अङ्ग, मलाई दिएर अर्धाङ्गिनी बनाउनुभयो । मायामा जातपात ठूलो हुँदोरहेनछ ।” भन्दै शर्मिला भावविह्वल भइन्।
जनकपुरधाम
——————-<•>——————-

साताका तीन लघुकथा हिमालयन दृष्टि र नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्च बिचको सहकार्यमा सञ्चालित साप्ताहिक स्तम्भ हो । यस स्तम्भमा नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्चको भित्तोमा साताभर प्रेषित लघुकथाहरू मध्ये मञ्चले छानेर पठाएका उत्कृष्ट तीन लघुकथाहरू प्रकाशन हुने गर्दछन् ।

यस साताको (५८औँ) शृङ्खलाका लागि लघुकथाकार वत्सराज कोइरालाको लघुकथा ‘भुलक्कड प्रोफेसरकी असली धर्मपत्नी’, लघुकथाकार चूडामणि नेपाल ‘अकिञ्चन’को लघुकथा ‘छुइछाइ’ र लघुकथाकार त्रिपूरा खरेलको लघुकथा ‘गणतन्त्र’ उत्कृष्ट तीनभित्र परेका छन् ।
~<•>~

[१]
लघुकथा: भुलक्कड प्रोफेसरकी असली धर्मपत्नी

✍️ वत्सराज कोइराला
निकै भुलक्कड थिए, प्रोफेसर खड्काजी । कलेजतिर हिँड्ने बेलामा कहिले पर्स बोक्न बिर्सन्थे, कहिले मोबाइल । हत्तपत्त उनकी पत्नीले ‘यो छुट्यो, त्यो छुट्यो’ भन्दै ती चीज ल्याएर उनलाई थमाइदिन्थिन् ।

बुढीले सधैँ आफूलाई बुद्धू र भुलक्कड भनेर गिज्याइरहेपछि एकदिन प्रोफेसर खड्काजीको दिमागमा एउटा आइडिया फुर्‍यो ।

भोलिपल्ट बिहान कलेज जानुअघि आफूले लैजानुपर्ने पेन, पर्स, मोबाइल, ब्याग, चस्मा, डायरी आदिको लिस्ट बनाए । त्यसपछि चिनो लगाउँदै ती सामान खल्तीमा, ब्यागमा राखे ।

त्यसपछि ढोकाबाट निस्केर आँगनमा रहेको मोटरसाइकल स्टार्ट गर्न लाग्दा ढोकामा बुढीलाई देखेपछि मुसुक्क हाँस्दै भने- “देख्यौ बुढी ! आजबाट म भुलक्कड होइन नि !”

अनि पत्नी नजिकै आइन् र बिस्तारै भनिन्- “मेरो प्यारो भुलक्कड पतिदेव ! हिँड्नुस् भित्र, आज शनिवार हो ।”

यो सुनेर खड्काजी लाजले पानी पानी हुँदै भने- “धन्यवाद बुढी ! आज बल्ल धर्मपत्नीको असली महत्त्व बुझेँ ।”

[२]
लघुकथा: छुइछाइ

✍️ चूडामणि नेपाल ‘अकिञ्चन’
“भनेको मान्दिनस् ? पर समालिएर बस है ।” बिहानैदेखि घरमा भ्याइ नभ्याइ थियो । हजुरआमालाई पूजामा बसेपछि एक घण्टा लाग्थ्यो । पेटको शल्यक्रिया गरेर आएकी आमा सकि नसकी काममा व्यस्त हुनुहुन्थ्यो ।
“भाउजूको छुइछाइ चारदिन भएको, अझै छुन हुँदैन रे ! लु फटाफट रोटी पकाउनुहोस् त भाउजू ! ओइ बुने तँ आइज तरकारी काट । दुईदिन होस् कि तीनदिन, म डयुटी बस्छु; कसले के गर्दो रैछ, के हुँदोरैछ हेर्छु । कसैलाई यता आउनै दिन्नँ । शरीरको नियमित एउटा प्राकृतिक कुरालाई अपराध बनाउन हुन्न । यो सामान्य कुरा हो । जानु आमा कुर्सीमा बसेर आरामा गर्नु ।” जेठी नातिनी सुधा बोेली ।

“हाम्रो परिवार र समाज कहिले बदलिन्छ दाइ ? तपाईँहरू पनि त बोल्नु पर्‍यो नि !”
“खै हजुरआमा, आमासँग कसले सक्ने बहिनी ? बुवा र मैले त बोलेकै छौँ । जबसम्म सम्पूर्ण महिलामा चेतना आउँदैन तबसम्म यस्तै होला बहिनी । हामी लोग्नेमान्छेभन्दा महिलाहरूमा नै परम्परा र धार्मिक कट्टरता बढी देखिन्छ बहिनी !”

हजुरआमा भटभटेभन्दा ठूलो स्वरमा भटभट्याउँदै पूजा सकेर भर्‍याङ ओर्लनुभयो । फेरि अवस्था परिवर्तन भयो । आमा आएर पिठोमा हात चोब्नुभयो । बहिनी उठेर अर्कैतिर लागी ।
पूजा सकिँदा तीन बज्यो । आमा एकपटक बेहोस हुनुभयो । हजुरआमा त्यसै रिङ्गटा लाग्यो भनेर ढल्नुभयो । हामीले जीवनजल खुवायौँ ।
“कुन चाहिँ मोरामोरीले छुइछाइको बेला के बिगार गरे, आज भगवान् रिसाउनुभयो । यस्तो मलाई कहिल्यै भएको थिएन ।”
“भगवान् होइन, नातिनी रिसाई हजुरआमा ! दक्षिणा कम भयो ।” कोठामा हजुरआमा बाहेक सबै हाँस्न थाल्यौँ । हामीले देखेका पूजा कोठाका र भित्तामा टाँगिएका भगवानहरू पनि हाँसीरहनु भएको थियो ।
विराटनगर १

[३]
लघुकथा: गणतन्त्र

✍️ त्रिपुरा खरेल
जङ्गलमा आमसभा बस्यो । सभालाई हात्ती र स्यालले सञ्चालन गरेका थिए । सभा राख्नुको उद्देश्य थियो, जङ्गलको राजालाई सिंहासनबाट हटाउनु ।

“हामीले सिंहलाई सत्ताच्युत गर्नुपर्छ । एउटै वंशले राजसत्ता चलाउनु प्रजाहरूका लागि घोर अन्याय होब।” स्यालले टेबल ठटायो ।

“हामी पनि कमजोर छैनौँ । आफूमात्र खाने अरूको भोकप्यासको वास्ता नगर्ने राजाका विरुद्धमा हामी सबै मिलेर विद्रोह गर्नुपर्छ।” हात्ती गर्जियो ।
“जङ्गलको राजालाई हटाउनै पर्छ । हामीलाई राजतन्त्र होइन गणतन्त्र चाहिन्छ।” सभामा उपस्थित सबैले नारा लगाए ।
“शान्त, शान्त ! पहिले हामीले सिंहलाई गद्दीबाट हटाउने उपायबारे सोच्नुपर्छ । त्यसपछि उसले अन्याय गरेर जेलमा थुनेका निर्दोष बाघहरूलाई जेलबाट निकाल्नुपर्छ । यसपछि मात्र हामी प्रजाहरूले सुशासन चलाउनुपर्छ ।” हात्तीले सबैलाई चुप गरायो ।

“हामीलाई आफ्नो पेट भरेर मस्त सुत्ने अविवेकी अल्छे राजा चाहिँदैन । गरीबलाई गाँस, बास, कपास दिने नेता चाहिन्छ ।” स्यालले पनि हात्तीले जस्तै प्रजातन्त्रको पक्षमा भाषण दियो ।
सबै मिलेर सिंहलाई जालमा पारेर सत्ताबाट हटाए । जेलको सजाय भोगेका बाघहरूलाई कैदबाट मुक्त गरिदिए । जङ्गली जानवरहरूले हात्तीलाई राजा र स्याललाई जम्बु मन्त्रीको पदभार सम्हाल्ने अनुमति दिए ।

हात्ती र स्याल खादा माला लगाएर आआफ्नो कुर्सीमा बस्न जाँदै थिए । जेलबाट मुक्त भएका बाघहरूले ती दुईलाई मारेर सत्ता हत्याए ।
मामरिङ्ग, दक्षिण सिक्किम

——————-<•>——————-

साताका तीन लघुकथा हिमालयन दृष्टि र नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्च बिचको सहकार्यमा सञ्चालित साप्ताहिक स्तम्भ हो । यस स्तम्भमा नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्चको भित्तोमा साताभर प्रेषित लघुकथाहरू मध्ये मञ्चले छानेर पठाएका उत्कृष्ट तीन लघुकथाहरू प्रकाशन हुने गर्दछन् ।

यस साताको (५७औँ) शृङ्खलाका लागि लघुकथाकार ललिता ‘दोषी’को लघुकथा ‘तब त बुद्ध’, लघुकथाकार यमुना प्रधानाङ्ग ‘मुना’को लघुकथा ‘भागबन्डा’ र लघुकथाकार सविता भट्टराईको लघुकथा ‘रहर’ उत्कृष्ट तीनभित्र परेका छन् ।
~<•>~

१.
लघुकथा: तब त बुद्ध

✍️ ललिता ‘दोषी’
धनपति बर्बराउँदै आफ्नै सुरमा हिँडिरहेका थिए । बुद्ध भगवान्ले धनपतिलाई रोक्दै भन्नुभयो ।
“कस्तो उल्झनमा छौ र भक्त ! मलाई पनि देखेनौ ?”
धनपतिले आँखाभरि आँसु पार्दै बुद्धलाई ढोग्दै भने-
“कृपया मलाई माफ गर्नुहोस् भगवान् ! मनमा औडाहा भएकाले हजुरप्रति मेरो ध्यान नै गएन । मूर्ख बालकहरूलाई कति भनिसकेँ, ‘गँगटोको बीभत्स हत्या नगर’ भनेर पटक्कै मानेनन् । पिटेको, गाली गरेको पनि हो; केही सीप नै लागेन भगवान् । सधैँ बाटोमा गँगटो मारेको देख्छु ।”

बुद्ध भगवान्ले नम्र स्वरमा भन्नुभयो-
“तिम्रो प्राणीप्रतिको प्रेम देखेर खुसी लाग्यो । ल हिँड भक्त, हामी त्यहाँ जाऊँ ।”
धनपतिको मनमा आशाको किरण उदायो । दुवै त्यहाँ पुगे । दुईजना आठ/नौ वर्षका बालक गंँगटोलाई टुक्राटुक्रा पार्दै रमाइरहेका थिए । बुद्धलाई देखेर दुवैले नमस्कार गरे । बुद्धले आँखाभरि आँसु पार्दै भन्नुभयो-
“प्रिय बालक ! मलाई तिमीहरूले गँगटो मार्न ल्याएको त्यही लट्ठीले पिट, म सहन्छु ।”
बालकहरूले एकै स्वरमा भने- “हजुरलाई दुखिहाल्छ नि भगवान् !”
बुद्धले दुवैको कपाल मुसार्दै भन्नुभयो-
“जाबो पिट्दा त दुख्छ भन्ने थाहा रहेछ । यी गँगटोहरूको खुट्टाहरू जीउबाट नै अलग्याउँदा कति असह्य पीडा भयो होला भन्ने कुरा किन बुझेनौ बालक ?”

एउटा बालकले आँखाभरि आँसु पार्दै भन्यो-
“हामीलाई यसरी बुझाउने कोही नै भएन भगवान् ! हामीलाई माफ गर्नुहोस् । अब हामी कहिल्यै यस्ता पाप कर्म गर्दैनौँ ।”
अर्को बालकले पनि आँसु पुछ्दै स्वीकृतिसूचक मुन्टो हल्लायो । धनपतिले बुद्धको चरणमा घोप्टिँदै भने-
“हजुरको प्रशंसा गर्न योग्य शब्द मसँग छैन । तब त हजुर बुद्ध भगवान् हुनुभयो ।”
बुद्धनगर काठमाडौँ
——————-<•>——————-

२.
लघुकथा: भागबन्डा

✍️ यमुना प्रधानाङ्ग ‘मुना’
हिमानी धेरै दिनपछि माइत आएकी थिइन् । उनलाई ‘माइतीघर वरपर छरछिमेकमा के भइरहेको छ’ भन्ने बारेमा जान्ने इच्छा भयो । त्यसैले आफ्नी आमासँग सबैको बारेमा जिज्ञासा राख्दै भनिन्-
“गोमा काकी र श्यामल काका, सन्चै त हुनुहुन्छ नि आमा ?”
त्यति छोरीले के सोधेकी मात्र थिइन्; आमा चाहिँको आँखा सररर रसाए ।

“आमा ! के भयो ? तपाईँको आँखामा आँसु ?”
“कुरा गहिरो छ, छोरी !”
“भनेपछि पो ! थाहा हुन्छ, आमा ! के हो ? भन्नू न !”
“तिमीलाई थाहा छ नि छोरी ! ती जोडी समाजमा नमूनाका रूपमा थिए । सबैले भन्थे, ‘चखेवाचखेवीको जोडी’ ।”
“हो आमा ! थाहा छ ।”

“विवाह भएको पाँच/छ वर्षपछि पाएका उनीहरूका छोराहरू लाडप्यारमा हुर्किएका थिए । मलाई अझै पनि गोमाले भनेको कुरा सम्झना छ, छोरी ! ‘यी दुई छोरा हाम्रो मुटुको टुक्रा हुन् , राम र लक्ष्मण । दुवै खुब मिल्छन् । अब दुवै हुर्किसके, आफ्नो खुट्टामा उभिइहाले; यसो पढेलेखेका घरानाको छोरी तपाईँको नजरमा छैनन् दिदी ? एउटै लगनमा विवाह गराइदिन्छु’ ।”

“कुरा निकै मार्मिक होला जस्तो छ । अनि के भयो आमा ?”

“छोराहरूको विवाह धुमधामका साथ गरे । सब राम्रै थियो । ‘अब ढुक्कसँग हाम्रो जीवन बित्छ दिदी ! नातिनातिना पनि हुर्काइदिइहाल्यौँ ।’ भनेका थिए । ‘साउँको भन्दा व्याजको माया’ खुब सेवा गरेका थिए नातिनातिनाका दुवैले ।”
“अनि ?”
“अनि के हुनु नि ! परम्परादेखि चलिआएको रीति, छोराहरूले सम्पत्ति भाग लगाउनेक्रममा आमाबाबु नि भागबन्डा गरे ।”
मितिः २०७५/०२/०६
वीरगञ्ज, पर्सा
——————-<•>——————-

३.
लघुकथा: रहर

✍️ सविता भट्टराई
“बाबु ! मेरो औषधी सकिएको छ। भरे अफिसबाट आउँदा ल्याइदिनु है ।” औषधीको खाली खोल दिँदै बुवाले भन्नुभयो ।
“ल ल हुन्छ बुवा ! भरे आउँदा ल्याइदिनेछु ।” भन्दै रमेश अफिसतिर लागे ।
“बुढा ! हेर्नुस् त छोरालाई औषधी भनेको त अरू पनि केही कुरा ल्याइदिएजस्तो छ ।” आमाले बेलुका घर फर्केको छोराको हातमा भएको पोको देखेर भनिन्।
“ओहो बुवा ! मैले त तपाईँको औषधी ल्याउन भुसुक्कै बिर्सेछु । भोलि त नबिर्सी ल्याइदिनेछु ल ! यो त शेरूको सामान सेम्पु, बिस्कुट, खानेकुरा हो ।” भन्दै रमेश कोठातिर लागे।

केही दिनपछि आमाले छोरालाई भन्नुभयो- “बाबु ! बुवालाई डाक्टरकोमा लानुपर्छ कि क्या हो ? रातभरि निद्रामा के के भन्नुहुन्छ, म त कान पनि सुन्दिनँ के गर्नु ?”
आमाको कुरा सुनेर रमेश राति बुवाको कोठाबाट आएको आवाज सुन्न बुवाको कोठातिर लागे। “प्रभु ! मलाई अर्को जन्ममा शेरू बनाइदेऊ ! पशु भए पनि मलाई शेरूको जस्तै जीवन चाहियो । छोराको माया पाउन मन छ । लुटुपुटु गर्न मन छ ।” बुवाले निद्रामा भनेको शब्दले रमेश नि:शब्द भए । ‘मैले शेरूलाई बढी माया गर्दा बुवाको माया ओझेलमा परेछ ।’ भन्दै पश्चातापको आँसु खसालिरहे ।
जनकपुरधाम
——————-<•>——————-

साताका तीन लघुकथा हिमालयन दृष्टि र नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्च बिचको सहकार्यमा सञ्चालित साप्ताहिक स्तम्भ हो । यस स्तम्भमा नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्चको भित्तोमा साताभर प्रेषित लघुकथाहरू मध्ये मञ्चले छानेर पठाएका उत्कृष्ट तीन लघुकथाहरू प्रकाशन हुने गर्दछन् ।

यस साताको (५६औँ) शृङ्खलाका लागि लघुकथाकार श्रीकृष्ण पौडेलको लघुकथा ‘भातृत्व प्रेम’, लघुकथाकार लक्ष्मी रिजालको लघुकथा ‘फल’ र लघुकथाकार बिष्णु उप्रेतीको लघुकथा ‘सुझाव’ उत्कृष्ट तीनभित्र परेका छन् ।
~<•>~

१.
लघुकथा: भातृत्व प्रेम

✍️श्रीकृष्ण पौडेल
मोबाइलमा घण्टी बज्दासाथ उठाउँदै “हेलो दाइ, नमस्कार ! आराम हुनुहुन्छ ? म भाइ नारन ।”
“ठीकै छु कान्छा ! यता सुन न, अमेरिकन नागरिकहरूले विभिन्न माध्यमबाट अमेरिका प्रवेश गरी पिआर पाएका/ नपाएका सम्पूर्ण विदेशी नागरिकहरूलाई आफ्नै देशमा फिर्ता पठाउन दबाबस्वरूप आन्दोलन चलाइरहेका छन् । यहाँ कतिबेला के हुने हो थाह छैन । यहाँ त बस्न पनि गाह्रो होला जस्तो पो छ त !”
भावुक हुँदै अवधेशले गरेको लामो गथासोले नारन पनि भावुक भयो र केही क्षणको मौनतापछि लुकेर आँसु पुछ्दै बोल्यो- “दाइ, कत्ति पीर नगर्नुहोस् है ! हाम्रो पैतृक सम्पत्ति छैन र ? यही आउनुहोस् न ! आफ्नै जन्मभूमिमा, दाजुभाइ मिलेर बसौँला, हुँदैन ?”

एक हप्ताभित्रै अवधेशको परिवार घर आइपुग्यो । भोलिपल्ट बिहानै नारन सहर हुँइकियो । एउटा बोझिलो सुटकेस बोकेर घर आयो अनि सुटकेस खोलेर “यो दाइ, भाउजुले अमेरिकाबाट ल्याएको मिठाई भन्दै घरमा आएका सबैलाई बाँड्यो ।

“अवधेश ! अब कहाँ बस्छस् त ? घरबारी, जग्गाजमिन त सबै बेचेर अमेरिकै लगिस् रे भन्ने सुन्थेँ ।” बोल्न पाएपछि कोखैमा मुख फाटेका माईला बाले प्याच्च बोले ।

“आधा पो बेचेको हो त माइला बा ! आधा त छँदै छ नि । त्यसमा पनि हामी दाजुभाइ कहिले छुट्टिएका थियौँ र ? हामी आठ जनाको एउटै परिवार हो । एउटै घरमा बस्छौँ, कसो ठाइला बा ?” नारनले माइला बाको कुरामा असहमती जनाउँदै बोल्यो ।

आफूले अमेरिकाको ग्रिनकार्ड पाएपछि आफ्नो अंशमा परेको सबै अचल सम्पत्ति आफ्नै भाइलाई नदिएर महङ्गो थैलीको निहुँमा अर्कैलाई बेचेर गरेको अन्याय र अहिलेको सङ्कटपूर्ण अवस्थामा पाएको भातृत्व सागरामृत बिचको अन्तरले अवधेशले आफैँलाई धिकाऱ्यो र भाइलाई गम्लङ्ग अँगालो मार्दै क्वाँ क्वाँ रुन थाल्यो । आरीसा र उजेलीले ट्वाल्ल परेर अवधेश र नारनलाई हेरिरहे ।
पोखरा

२.
लघुकथा: फल

✍️लक्ष्मी रिजाल
“मनुष्य ! तेरो मनमा भएको कुरो सफल हुने वरदान दिन्छु ।” उसले टाउको उठाउँदा देवी मुस्कुराउँदै थिइन् । चार वर्षसम्म सूर्योदय पूर्व आएर उठबस गरेको फल ठान्यो उसले ।

यद्यपि उसको मनले विगतका कर्तुत उल्टाउँदै थियोे-

• लेनदेन नमिलेर आधा दर्जनको ज्यान लिएको घटना ।
• पाँच वटी सुकुमारीको कुमारीत्व नष्ट गरेर घाँटी छिनालेको कुरो ।
• बाबुले अङ्कुश लगाउँदा ज्यान लिएर आत्महत्यामा बदलेको अवस्था ।

साराको आँखामा ऊ पानीमाथिको ओभानो थियोे । कानुनको नजरमा न्यायको सम्राट थियोे । यद्यपि आफ्नै मनले नै उसलाई नरकमा जाकिदिएको थियोे । उसको आँखामा जमेको पश्चतापको आँसु देवी स्वयम्ले पुछिदिँदै थिइन् । देवीकै बलले मनको कालो धब्बालाई सेतो पोतो लगाउने दाउमा थियोे ।

तत्क्षण इन्स्पेक्टरले कान बटारेर उठाउँदा पो उसले आफूलाई मूर्तिसामु चेतनावस्थामा पायो । नजिकै कुकुर रगत, मासुले मात्तिएका भेट्यो ।
उसको हातमा हत्कडी परिसकेको थियोे । छुटाउन देवी आइनन् । बरु चिल्लो कुकुर अघि सरेर भन्दै थियोे- “कर्मको फल भोग्न जुनी फेर्नै पर्दैन । फल दिलाउन सबैले सबैतिरबाट सहयोग गर्छन् ।”
रूपनगर, सप्तरी ।

३.
लघुकथा: सुझाव

बिष्णु उप्रेती
“हेर्न कान्छी, यत्रो रमाइलो कार्यक्रम छ, हाम्राे घरमा । तँ जसरी भए पनि आइज् न है कान्छी । तँ आउँदा कति रमाइलो हुनेथियो । दिदीबहिनी घुमिघुमी नाँचिने थियाे। एक दिनलाई त हाे, जसरी भएपनि फुर्सद मिला न !”
आमाकाे कुरा नसकिँदै छाेरी सुजाता आइपुगी र साेधी- “कस्को फाेन आमा ?”
“हेर्न सुजु, तेरी सानीमा आजकाे कार्यक्रममा नआउने अरे । भ्याउँदिनँ दिदी ! नरिसाउनु है भन्दै छे ।”
“आँ हाेस् आमा, त्यस्ता गरिब दुखी, झत्तेमत्ते नआएकै राम्राे । स्तर नमिल्नेले मनैमन डाहा, आरिसमात्रै गर्छन् । ‘अलि राम्रो चिज देखे माग्नु, असन्तोकी हुनु’ यी गरिबहरूकाे त स्वभावै हाे । तपाईँकी बैनीकाे एउटा गतिलाे साडी त छैन हाेला । अनि के आओस् !”

छाेरीकाे कुरा सुनेर आमा छक्क पर्दै थिइन् । उनकाे माेबाइलमा फेरि फाेन आयाे । बहिनीकै फाेन थियाे। बहिनी भन्दै थिईन् ।

“दिदी ! एउटा सुझाव दिँदैछु, अन्यथा नमान्नु हाेला है । जहिले पनि फाेन गरिसकेपछि फाेन स्वीच अफ गरेर मात्र अरूसङ्ग बाेल्नु हाेला है । अघि तपाईँले मसङ्ग कुरा गरेपछि फाेन बन्द गर्न नै बिर्सनु भएछ।”
भक्तपुर राधेराधे।

साताका तीन लघुकथा हिमालयन दृष्टि र नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्च बिचको सहकार्यमा सञ्चालित साप्ताहिक स्तम्भ हो । यस स्तम्भमा नमस्ते आधुनिक लघुकथा मञ्चको भित्तोमा साताभर प्रेषित लघुकथाहरू मध्ये मञ्चले छानेर पठाएका उत्कृष्ट तीन लघुकथाहरू प्रकाशन हुने गर्दछन् ।

यस साताको (५५औँ) शृङ्खलाका लागि लघुकथाकार मुक्ति गौतमको लघुकथा ‘डर’, लघुकथाकार राजेश भट्टराईको लघुकथा ‘जात’ र लघुकथाकार रबि पौडेलको लघुकथा ‘युवाविहीन समाज’ उत्कृष्ट तीनभित्र परेका छन् ।
~<•>~

१.
लघुकथा: डर

✍️ मुक्ति गौतम
आज धेरै दिनपछि पुतली फुरफुर उड्दै आयो र एउटा गुलाबको बोटलाई परिक्रमा गर्दै भन्यो– “के भयो गुलाब दाई ? अनुहार पनि निन्याउरो छ । सुनसान छ खोई त जहान, छोराछोरी ? एक्लै हुनुहुन्छ ?”

बोटले हल्लिँदै हल्लिँदै भन्यो- “खै के भनुँ ! भनिसाध्यै छैन, पुतली ! कहाँ हो कुन्नि ठ्याक्कै शिवजी जस्तै देउता उत्पत्ति भए अरे । फूल चढाउने भनेर असतीहरूले निमिट्यान्नै पारेर जम्मै फूल चुँडिहाले नि ।”

पुतलीले फेरि भनी- “तिमी काँडाहरूको के काम घोचिदिनु नि ! के हेरेर बस्यौ तिमीहरू ?
काँडाहरूले गम्भीर भएर भने- “के गर्नु र पुतली ! मान्छे सारै चतुरो ! हामीसँग तर्की तर्की भएभरका फूलका मुन्टाहरू चुँडिहाले । हाम्रो त ट्वाल्ल परेर हेर्ने बाहेक कुनै विकल्प थिएन ।”

भँवरो घुनुन घुनुन गर्दै भन्न थाल्यो- “कोमल फूल भएर जन्मिने दिन गए, अब कठोर ढुङ्गा भएर जन्मनु पर्छ । किनकी मान्छे ढुङ्गासँग डराउँछ……।”
अनि त फूल चढाउँछ ।

काला पहाड, मणिपुर

२.
लघुकथा: जात

✍️ राजेश भट्टराई
“तँ किन जहिले पनि मेरो सामुन्ने पर्छेस् ?”
“पर्छु भनेर होइन, आफ्नो खेतमा जाँदा जम्काभेट भएको ।”
“बुढेसकालमा मलाई एक्लो बनाएर मुखमुखै लाग्छेस् ?”
“धेरै गाली नगर्नुस् । तपाईँकै छोरा मेरो पछि लाग्नुभएको हो ।”
“अरू सन्तानहरू विदेशिए । बुढी झुन्डिएर मरी । त्यही कान्छो छोरा थियो, बुढेसकालको सहारा; त्यसले पनि तँ पानी नलाग्ने जातको छोरी भगायो र छुट्याइदिएँ ।”
“मलाई जस्तै आमालाई पनि नराम्रो भनेर सहन नसकेर मर्नुभयो ।”
“अझ बढ्ता बोल्छेस् ? मेरो खेतमा नटेकिकन गएस् आफ्नो खेतमा । तेरो पाइला पर्‍यो भने त, माटो पनि मर्छ ।”
गाँठो पर्‍यो मुटुमा । भक्कानिइन् र ‘टेक्दिनँ हजुरको खेतमा, अरूकोमा टेकेर पनि पुग्छु, आफ्नो खेतमा ।’ भन्दै धरधरी रुँदै गइन् ।

आँफै पकाएर खान्थे उनले । पछि भने बुढेसकालले समात्यो । नसक्ने भए । तर छोराबुहारी कसैले पकाएको खाएनन् । भोकै बसे । एकदिन भने धेरै गाह्रो भयो । बल्लबल्ल उठेर झ्याल बाहिर हेरे । देखे बुहारी छिमेकीसँग गफ गरिरहेको । कचौराले झ्याल हानेर आवाज निकाले । बुहारीले हेरेपछि आउन इसारा गरे, आइन् । भने- “बुहारी पानी खानदेऊ ।”
झसङ्ग हुँदै भनिन्- “मैँले छोएको त चल्दैन नि बुवा !”
“नचलाई सास गएन, देऊ ।”
नजिकै भएको बेलामा पानी सारेर ख्वाइदिइन् । दुई घुट्को निलेपछि टाउको हल्लाए । छोडिन् ख्वाउन । बुहारीको हात समाते र भने- “बुहारी ! जस्ले जीवनको अन्तिम समयमा साथ दियो, उसैलाई जिन्दगीभर दुत्कारेँ । मलाई माफ ग…….l” गयो प्राण ।
सैनामैना११,रुपन्देही

३.
लघुकथा: युवाविहीन समाज

✍️ रबि पौडेल
गाउँघर अहिले शून्य छ । छन् त वृद्ध अवस्थाका आमाबाबाहरू । गाउँमा काम गर्ने बल भएको मानिस छैन । खनजाेत,भारी बाेक्नेदेखि कुनै अप्रिय घटना घटेमा सहयोग गर्ने मानिस छैन ।

चमेलीकाे घरदेखि सन्तोषकाे घर धेरै टाढा छ । दिउँसो करिब एक बज्दै थियाे । मोबाइलमा रिङ बज्यो । उठाउनेबित्तिकै चमेलीले सहयोग चाहियो भनिन् । ‘के सहयोग हाेला ?’ सन्तोषले विनम्रतापूर्वक कुरा राखे । उनले गाउँमा एक जनाकाे मृत्यु भएको र लास उठाउन मानिस नभएको कुरा राखिन् ।

समाज अहिले यस्तै छ । ‘हुन्छ, म व्यवस्था मिलाउँछु भन्दै अरू दुई जना साथी खाेजेर सन्तोष चमेलीकाे गाउँतर्फ लागे ।
दक्षिण भारत पाण्डेचरि