काठमाडाैँ,
टुक्का साहित्य समाजकाे आयाेजनामा लघुत्तम काव्यिक उपविधा टुक्का कविताकाे “अनन्त टुक्का यात्रा-७” मानव बेचबिखन विरुद्धमा टुक्का कविताहरू सिर्जना गर्दै गत शनिबार सम्पन्न भएकाे छ ।
प्रयाेगवादी लघुत्तम काव्यिक उपविधा टुक्का कविताका परिकल्पनाकार तथा टुक्का अभियन्ता ताराप्रसाद चापागाईं र वरिष्ठ टुक्काकार तथा टुक्का अभियन्ता राजेशराज गड्ताैलाले प्रशिक्षण गर्नु भएकाे उक्त कार्यक्रममा ४७ जना टुक्का यात्रीहरूले भाग लिएका थिए ।
अनन्त टुक्का यात्राकाे परिकल्पनाकार समेत रहेका मुख्य प्रशिक्षक तथा कार्यक्रमकाे संयाेजक ताराप्रसाद चापागाईंले समाजमा दबाइएका र अन्यायमा पारिएका समुदायकाे पीडाहरू र सामाजिक विकृति, विसङ्गतिहरूलाई टुक्का कविताकाे माध्यमले उजागर गर्दै सम्बन्धित निकायकाे ध्यान आकृष्ट गर्ने उद्देश्यले टुक्का कविताकाे फरक शैलीकाे कार्यक्रम “अनन्त टुक्का यात्रा” शुरु भएकाे कुरा जानकारी गराउनु भएकाे थियाे ।
त्यसै गरि अनन्त टुक्का यात्राका सह-संयाेजक तथा प्रशिक्षक राजेशराज गड्ताैलाले नेपाली साहित्यमा नविनतम काव्यिक विधा टुक्का कविताले अनन्त टुक्का यात्रा काे माध्यमबाट सामाजमा भइरहेका विकृती विसङ्गति र अन्याय अत्याचारलाई उठान गरेर समाजलाई सुसूचित तथा जागरूक गराउने उद्देश्य लिएर सञ्चालन हुँदै आएकाे र यसले क्रमिक रुपमा समाज परिवर्तनमा महत्वपूर्ण टेवा पुर्याउदै जाने व्यहाेरा जानकारी गराउनु भएकाे थियाे ।
कार्यक्रममा सहभागीहरूले मानव बेचबिखन विरुद्धमा जनचेतना जगाउँ र यसलाई राेक्न सबैले पहल गराैँ भन्ने आव्हान गर्दै चाेटिला टुक्काहरू सिर्जना गरेका थिए।
यौन व्यापार, मानव अङ्ग प्रत्यारोपण, भाडामा सन्तानोत्पादन तथा जबर्जस्ती श्रमका लागि मानिसको अवैध व्यापार हुने गरेकाे छ। यो गम्भिर सामाजिक अपराध हो । मानव बेचबिखन अहिले विश्वका सामाजिक अपराध मध्ये ठुलाे अपराधको रूपमा बढ्दै गएकाे छ।
कार्यक्रमकाे समापन गर्दै टुक्का अभियन्ता/ प्रशिक्षकद्वय चापागाईं तथा गड्ताैलाले अनन्त टुक्का यात्रामा विश्वभरिबाट सहभागी भई मानव बेचबिखन विरुद्धमा चाेटिला टुक्काहरू सिर्जना गर्ने सम्पूर्ण टुक्का यात्रीहरू प्रति हार्दिक बधाई तथा शुभकामना व्यक्त गर्नु भएकाे थियाे ।
टुक्का यात्रीहरूले सिर्जना गर्नु भएका “मानव बेचबिखन” सम्बन्धी केही टुक्काहरू
[१]
दुई खुट्टा टेकेर मात्रै मान्छे हुँदैन
बेचिन्छ एक मान्छे जब अर्को रुँदैन ।
~ निरज काेइराला
बेलका १ उदयपुर हालः इटहरी
[२]
१.
निकृष्टतम् उद्योग हो मानव बेचबिखन जगमा
नाके डोरी लगाऊँ है यस्ता तस्करको रगरगमा।
२.
मानव तस्करी अभिशाप हो बुझ्ने कोसिस गरौँ
अन्त्य गर्न यो घृणित कार्यको जनचेतना छरौँ।
~ दीपक ठटाल जलन
खरसाङ
[३]
१.
गरिबी र अशिक्षा मानवका शत्रु ठानी,
उद्धारमा लागौँ सत् ज्ञानी पुण्य कर्म मानी।
२.
मानवले मानवकै सुरक्षा नगरे,
आपत् विपत् आइलाग्ला आफैँलाई भरे।
~ होम प्रसाद नेउपाने
धरान,सुनसरी ।
[४]
१.
पसलका सामान जस्तै मान्छे बेचिए
भन त बेचिने मानव कति हेपिए ?
२.
रोजगारी कत्ति पनि छैन हाम्रो देशमा
मान्छे बेच्छन् तस्कर सधैं नक्कली भेषमा।
~ तेजप्रसाद खनाल
लमही दाङ।
[५]
१.
पैसाको लागि बेचिन्छ मानव
तिनै हुन समाजकाे दानव।
२.
मानव बेचबिखनकाे विरुद्धमा जागौँ
उद्धार कार्यमा अब एक भै सबै लागौँ ।
~ राज कुमार राजभण्डारी खाेटाङ्गे
मध्यपुर ठिमी ५ सङ्गमकाेलनी भक्तपुर ।
[६]
१.
हामीले मानव बेचविखन बन्द गरौँ
यस विरुद्धको अभियानमा ज्ञान छराैँ ।
२.
कति चेलीबेटीले आँसु बगाए,
बेच्नेहरू सधैं खुसीमा रमाए।
~ सुशीला पौडेल
[७]
१.
सांसद,मन्त्री पनि भए गिरोहका भागी
अपराध सबै दबाए आफू पनि लागी ।
२.
देश बेच्ने,खोला बेच्ने मानव बेच्ने तस्कर
सांसद अनि मन्त्रीसँगै दलालीका लस्कर।
~ दस्ता कौशिक
पाँचथर।
[८]
१.
मानव बेचबिखनका हिमाइतेलाई जेलमा कोचौँ
यस्ता कुकर्मीसँग जोगिनुपर्छ अब समय मै सोचौँ ।
२.
मानव बेचबिखनका विरुद्ध लेख्नुपर्छ
सचेत सबैले चेतना छरेर छेक्नुपर्छ ।
~ प्रेम थापा “मन”
बागलुङ
[९]
१.
आफ्नो खुसीको लागि किन अरुलाई बलि चढाउँछौ,
मान्छे भएर किन कुकर्मतिर कदम बढाउँछौ ?
२.
मान्छे बेचीबेची आफ्नो स्वार्थ पूरा नगर पूर्ति
पापको बाटो अँगालेर नि किन लाउँछौ फूर्ति ?
~ गंगा खड्का
बूढानीलकण्ठ काठमाडौँ
[१०]
१.
आफ्नै मूल्य थाहा छैन माेल खाेज्छ किन ,
मान्छे भयाे अपराधी भावनाकाे हीन ।
२.
सम्पत्तिकाे लाेभ गरि बेच्छन् मान्छेहरू ,
कुहिएर मरुन् यस्ता पापी दुष्ट बरू ।
~ रामकृष्ण दुवाडी
पाेखरा
[११]
१.
मानव बेचविखनले अपराध मौलाएर गएको
गरिबी अशिक्षामा अज्ञानताले घेरेर कष्ट भएको।
२.
मानवले मानवलाई बेचेर देशमा विध्वंस मच्चियो
हजार चेलीबेटीसँगको विभेदले शिक्षा खजमजियो।
~ अम्विका अधिकारी
झापा विर्तामोड
[१२]
१.
जघन्य अपराध हो मानव बेचबिखनको काम,
कति दिन चल्छ र हजुर अनैतिक कर्मको दाम?
२.
मानव बेचबिखनको विरुद्धमा सबैजना जुटौँ,
त्यस्ता मानव व्यापारीलाई भेटे नमरुञ्जेल कुटौँ।
~ अरुण कु.भुजेल
गोरूबथान,कालेबुङ्ग,भारत।
[१३]
१.
पशु हाेइनन् मानव बेचबिखन गर्न,
सुन्दा पनि तर्सिन्छन् कान यस्ता कुरा भर्न ।
२.
दशकाैंकाे याे विकराल समस्या अन्त्य हुँदैन किन?
आखिर कहिले आउने हाे मानिस सभ्य हुने दिन ।
~ शान्ति याक्साे
काठमाडौं ।
[१४]
१
मानव भइ मानवकै किनबेच गर्नुहुन्न
सर्वश्रेष्ठ प्राणीकाे दर्जामा कलङ्क छर्नुहुन्न।
२
अपराध हाे मानव बेच्नु गर्ने हाेइन कर्म
बुझ्नुपर्छ है अनिवार्य सबले यसकाे मर्म।
~ त्रिलाेचन भण्डारी
मेचीनगर, झापा
[१५]
१.
चेलीबेटी बेचबिखन अपराध हो भन्ने नै जानौँ
एकले अर्कालाई सम्मान गर्न पर्दछ भन्ने मानौँ ।
२.
मानव अधिकारको सबैले यहाँ रक्षा गरैाँ
मानव भए पछि सबैले मनमा माया भरौँ ।
~ पवन कुमार बुढाथेाकी
काठमाडौं
[१६]
१.
देशमा बलात्कारी नै साँढे हुँदा
आँखाबाट आँसु झर्छ चेली रुँदा ।
२.
मानवले मानव बिक्री गरेकाे सुन्दा
म त मासु भात खान्थेँ तिनलाई थुन्दा ।
~ गणेश तिमल्सिना गति धनुषा
गणेशमान चारनाथ नगरपालिका
[१७]
१.
गरिब र असहायमा धनको पासा फ्याकीफ्याकी !
किन गर्छौ मान्छेको तस्कर धन्दा घाँटी न्याकी न्याकी ?
२.
सन्तनको लागि बन्धक बनाई देह व्यापार गर्ने गराउने काम,
बन्द गर सरकार चाडो सुरक्षा प्रबन्ध मिलाई भयो बदनाम।
~ बिबस पारदर्शी
भद्रपुर झापा
[१८]
१.
जति ठुलो पद होस् मान्छेले मान्छे बेच्नेलाई पदको मूल्य गनिन्न,
यस्ता मान्छेलाई अरुले त होईन धर्मशास्त्रमा नि मान्छे भनिन्न।
२.
सबै हामी मिलेर मानव बेचबिखनको विरुद्धमा जोडौं,
यही टुक्का कविताबाट सबैमा जनचेतना को छाप छोडौं।
~ बेदु न्यौपाने
काठमाडौ
[१९]
१.
मान्छेले मान्छेलाई बेच्छ कस्ताे घृणित काम
आफू श्रेष्ठ जाति ठान्छ उसकै पाे ठुलाे नाम ।
२.
मृगौला निकाल्दै बेच्छ प्रलोभनमा निमुखा पार्छ
जीवन भर पीडा दिदै ज्यूँदै पाे उसलाई मार्छ।
~ मित्र उराठी गाैतम
अमरपुर,गुल्मी हाल तिलाेत्तमा-२, रुपन्देही
[२०]
१.
मानवअधिकार भन्दै हिड्ने कता गए आज,
दिन दिनै हिंसा छ बोल्नलाई लाग्नु पर्ने लाज।
२.
मानवको बेचबिखन बन्द गरे राम्रो,
गाउँ गाउँमा चेतनाको कमि भको हाम्रो।
~ दुर्गा आचार्य
मोरङ
[२१]
१.
कसैले पनि गर्नु हुँदैन यहाँ मानव बेच्ने काम,
कति दिनलाई पुग्छ यस्तो गरेर कमाएको दाम।
२.
कति चेलिबेटी रोएको देख्दा मन रुन्छ ,
यहाँ गरिबको बोली न त कसैले सुन्छ ।
~ सहयात्री शाेभा अर्याल
रुपन्देही १४ बुटवल
[२२]
१.
बहुदलमा फस्टायो मानवको तस्करी,
म यिनै नेतालाई दलाल भन्छु बेस्सरी ।
२.
खोस्छ जस्ले मानवको मानव अधिकार,
यस्ता अपराधीलाई झुन्ड्याएर नै मार ।
~ ईशहाक हुसैन
जितपुर सिमरा १४ बारा
[२३]
१.
अवकाश पारेर मान्छेले बेच्छन् मान्छेलाई झुक्क्याइ,
दुःख पीडामा डुबे होलान् सहेर मूर्खताको मुक्क्याइ।
२.
हुदैन गर्नु बेचबिखन मानिसको भुलेर कहिल्यै पनि,
सके जति सहायता पुर्याउनु एउटा असल मान्छे बनि।
~ अच्युत घिमिरे
भुटानबाट
[२४]
१.
बन्ला कहिले कानुन जटिल, मान्छेको व्यापार गर्नेलाई थुन्न
गर्छन् पैसाको आडमा जबकि थाहा छ यस्तो कदापि गर्नु हुन्न।
२.
जुटौँ सबै मानव बेचबिखन अपराध रोक्न
बढौँ हामी यस्ता अपराधीलाई पछारेर ठोक्न ।
~ राजेशराज गड्तौला
रतुवामाई- १० मोरङ, हाल- प्रवास
[२५]
१.
मलाई आगो लाउन मन छ कोठी भित्रको घर
आफ्नै शरिर लुटाउने कसलाई हुन्छ रहर ?
२.
समाजकाे धमिराहरुलाई फुटाएर चपाउछु
मानव बेच्ने गिराेहलाई कठघरमा नचाउछु ।
~ उमा ओडारी
पाँचथर
[२६]
१.
पुँजीवाद भित्र धन भन्दा प्यारो केही रहेन,
बिक्रिभयो बस्तु जस्तै अछुतो मानव भएन।
२.
मान्छेको व्यापारी मान्छे भए राक्षसको के काम?
डुल्छन भक्तबनी धर्म गर्न उनै चार धाम ।
~ सुरेशकुमार पान्डे।
दाङ घोराही १८
[२७]
१.
मानवीय बेचबिखन कसैले नि नगरौँ
कालो धन सम्पत्तिले गोजी कहिल्यै नभरौँ।
२.
हरेक अपराधीको पाप धुरीबाट कराउँछ भन्छन्
विस्फोटन हुनका लागि लाै हेर तिथि मिती दिन गन्छन्।
~ सरस्वती श्रेष्ठ
इटहरी
[२८]
मानवअधिकारका कुरा हुन्छ जहिले
गाउँ गाउँमा चेतना फैलाउने कहिले ।
~ दुर्गा भट्टराई
मोरङ
[२९]
१.
उत्कृष्ट सृष्टिको अति नै निकृष्ट काम
आफैँलाई बेचेर गुमाउँदै छ नाम ।
२.
कहिले पो बेचिएन होला यहाँ जतै ततै मानव
रोकिदैन यस्ताे कुकर्म जबसम्म रहन्छ दानव ।
~ अर्जुन उप्रेती (अप्रतिम)
असम (भारत)
[३०]
१.
किड्नी बेच या त छोरीचेली
कर्तुत खुल्नेछ नालीबेली ।
२.
छेकेर छेकबार हुन्न है तस्करी बाध
मानव तस्करी गर्नु जघन्य अपराध।
~ जि कुमार गौतम
भद्रपुर -१ झापा
[३१]
१.
मानव बेच्ने दलालहरू फैलिए देशमा,
आउँछन् घुम्दै शहर गाउँ जालीको भेषमा ।
२.
दलाल मास्ने कानुन अब ल्याउनु पर्दछ,
कानुन त्यस्तो ल्याएर मात्र संकट टर्दछ ।
~ डम्बर थामी ‘अनुपम’
कालिन्चोक गा.पा.-६, दोलखा ।
[३२]
१.
सबै मान्छे बराबर विभेद गर्नु हुन्न
अन्धविश्वास कुरीतिको भ्रम छर्नु हुन्न।
२.
छोरी बेचे पाप होइन महापाप जाग्छ
छोरीहरुका आँसु अनि खुबै श्राप लाग्छ।
~ तिला लेकाली
बेलबारी,मोरङ।
[३३]
१.
मान्छे किन्ने र बेच्नेहरू खराब छ यो काम,
आफ्नो जाति नै नचिन्नेले कमाउँछन् दुर्नाम ।
२.
मानिस सबै एकै नै हो जात दास मालिक काेहि हैन,
समान जातिमा बेचबिखन जस्तो खराब केही छैन ।
~ रामप्रसाद पुरी
बादेल, खाेटाङ ।
[३४]
१.
क्रुर अनि निर्दयि छ यो मान्छेको जात,
बेचिए चेली कोठीमा कठै राता रात।
२.
मान्छेले मान्छेसँग गर्छ व्यवहार यस्तो,
खसी बोका जस्तै बिक्ने मानव भयो सस्तो।
~ नवशिला।
बेलबारी-२, लालभित्ती, मोरङ।
[३५]
१.
मानव बेचबिखन हुन्छ , बस्तुको मुल्य भाउमा ,
जघन्य अपराध गर्छन् , पैसा कमाउने दाउमा ।
२.
सरोकारवाला मौन छ, चेलीबेटी मानव बेच बिखनमा ,
दिनहुँ दिन बढिरहेछ अपराध, नेपाली जन जनमा ।
~ बुद्धिमान दनुवार
सुरुङ्गा-४ झापा
[३६]
१,
भेडा बाख्रा जस्तै मान्छे बेच्ने काम गर्छौ,
एकदिन त ए चोरहरू तिमी पनि मर्छौ।
२,
नगर कसैले पनि छोरी चेलीको व्यापार,
नारी जातीनै हुँन सृष्टिका अमूल्य आधार।
~ मल्ल लक्ष्मी श्रेष्ट
मेची किनार, बिर्तामोड झापा
[३७]
१.
परमात्माकाे सृष्टिमा उत्तम मानव जन ,
मान्छेलाई बेचबिखन गर्ने नगर मन।
२.
मान्छे त माल बस्तु हैन बिक्री याेग्य हैन,
पर्छाै फन्दा मानव अधिकार थाह छैन ?
~ प्रद्युम्न चालिसे
देवघाट तनहुँ ।
[३८]
१.
मान्छे भई मान्छेसँग बेचिने र बेच्ने जाल
गर्नु भन्दा मर्नु राम्रो खराब यो दुष्ट चाल ।
२.
श्रम यौन अंग बच्चा गोप्यसँग बिक्री गर्ने
विरुद्धमा लागी परौँ सहेर नै हामी मर्ने ?
~ गुणनिधि घिमिरे
अमेरिका
[३९]
१.
मानव बेचबिखन प्रति जन जागरुक बनौँ
विश्वमै यस्ता घृणित कार्यमा जन जागृति गरौँ।
२.
गरिबी जन कतिसम्म गर्न सक्छन् हेर
घरको गर्जो टार्दछन् आफ्नै किड्नी बेचेर ।
~ भगवती दवाडी
दमक झापा
[४०]
१.
विदेश हेर्ने रहरमा नगर्नु विश्वास आँखा चिम्लेर
अनेकौं दु:ख पीडा पाइन्छ दलालको जालमा फसेर ।
२.
बेचबिखन चाहे नारीको होस् चाहे पुरुषको
अति ठूलो पाप, पराकाष्ठा नै हो अपराधको ।
~ रचना शर्मा प्रतीक्षा,
महालक्ष्मी नपा ४, ललितपुर ।
[४१]
१.
मरिसक्यो मानवता भेटिदैन कहीँ,
राक्षसकै राज देख्छु हेर्दा जहाँतहीँ ।
२.
सचेत रहौँ फकाउलान् झिकिदेलान् अङ्ग,
चिनजानबाटै डर हुन्छ नपरौँ दङ्ग ।
~ वसन्त अनुभव
घोराही उपमहानगरपालिका १४, दाङ
[४२]
१.
मान्छेले मान्छे बेच्ने कस्तो आयो चलन
यस्तो प्रविधि रोक्न बनौँ सबै जलन।
२.
सबैजना लागि परि निर्मुल पारौँ यस्तो काम
गरेर उद्वार चेलीबेटीको उच्च राखौँ नाम।
~ अनुग्रह राना मगर ‘पुष्प’
पाँचखपन – ६ संखुवासभा, हाल मलेसिया
[४३]
१.
बालश्रम, किशोरी र युवा बेची गर्नेलाई मस्ती,
दिनुपर्ने सबै मिली फाँसी सजाय जबरजस्ती ।
२.
बटुल निस्फिक्री अरू काम गर्न तिमीलाई केले छेक्यो बाटो,
मानव जीवन मरेतुल्य बनाई परिणाम के पायौ साटो ।
~ जमुना आचार्य
सिन्धुपाल्चोक
[४४]
१.
प्रत्येक समाजमा लुट्न खोज्छन् इज्जत या त श्रम,
आवश्यकता सबैतिर जनचेतना कार्यक्रम ।
२.
गरिब र अशिक्षितहरूलाई लुट्छन् हरेक बखत,
लुटेरा तह लाउन हुनैपर्छ शिक्षितको बहुमत।
~ म्यामराज राई,भोजपुर
हाल-प्रवास
[४५]
१.
अब मानव बचाउ अभियान चाल्नुपर्छ
मानव बेच्ने तस्करलाई आगो बाल्नुपर्छ ।
२.
मानव विहिन भए संसार उजाड हुन्छ
जीव जन्तुको राज्य सहर पसी स्याल रुन्छ।
~ रुपा गौतम
बारा निजगढ
[४६]
१.
मानव बेच्ने अपराधीलाई अति भयाे मस्ति
यिनकै शानले त्रसित छ हाम्राे गाउँ र बस्ति ।
२.
मानव बेचबिखन उन्मुलन गराैँ
सबैलाई सचेत गराई ज्ञान छराैँ ।
~ अरुण नदी खत्री
काठमाडाैँ ।
[४७]
१.
चेली बेटी बेचबिखन समाज पिर्ने जालाे
अपराध गर्नु हुन्न सबकाे आउँछ पालाे ।
२.
सबकाे स्वतन्त्र अधिकार हुन्छ नबेच्नुस् है मानव
अर्काकाे जीवन बर्वाद पारेर बन्नु हुन्न दानव ।
~ ताराप्रसाद चापागाईं
धुनिबेसी
जय टुक्का! जय साहित्य!! <<
