काठमाडौं- नेपालमा गाडी एसेम्बल उद्योग स्थापनाको घोषणा गरेको दक्षिण कोरियाली कम्पनी मोट्रेक्सलाई सरकारले बुटवल धागो कारखानाको जग्गा उपलब्ध गराउने तयारी गरेको छ। लगानी बोर्डले अर्थ मन्त्रालय र उद्योग मन्त्रालयसहितका सरोकारवालासँग समन्वय गरेर यो विषयमा छलफल गरिरहेको छ।
मोट्रेक्सले २०७५ चैतमा भएको लगानी सम्मेलनको पूर्वसन्ध्यामा नेपामै सवारी एसेम्बल प्लान्ट स्थापना गर्ने उद्देश्यले १० अर्ब ५४ करोड रुपैयाँ विदेशी लगानी प्रस्ताव गरेको थियो। त्यसलगत्तै लगानी बोर्डको बैठकले उक्त लगानी स्वीकृत गरेको थियो।
मोट्रेक्सको उक्त लगानी आउने निश्चित भएसँगै नेपाली अटोमोबाइल क्षेत्रमा ठूलै तरंग ल्याएको थियो। लगानी बोर्डले बुटवल धागो कारखानाको १०० रोपनी जग्गा भाडामा दिने विषयमा बोर्डमै सरोकारवाला निकायलाई बोलाएर प्रस्तुती दिएको थियो। त्यसलगत्तै कम्पनीले जग्गा भाडामा लिन प्रकृया अघि बढाएको लगानी बोर्ड स्रोतले बतायो।
मेट्रक्सले सवारी एसेम्बलका लागि कडा शर्त राखेको छ। जसमा लक्ष्मी ग्रुपको अगुवाइमा नाडा अटोमोबाइल्स एसोसिएसन अफ नेपालले लगानी बोर्डमा मोट्रेक्सको शर्त अमान्य हुने भन्दै निवेदन दिएको थियो।
त्यस विषयमा विभिन्न छलफल भएपनि मोट्रेक्सको शर्त बारे लगानी बोर्डले पछिल्लो अवस्थाको जानकारी नगराएको नाडाका एक सदस्यले नेपाल लाइभसँग भने।
‘लगानी बोर्डले मोट्रेक्ससँग परियोजना लगानी सम्झौताका लागि छलफलकै चरणमा रहेकाले शर्तका विषयमा समेत उक्त सम्झौतामा सबै कुरा खुल्ला,’ ती सदस्यले भने, ‘सरकारले मोट्रेक्सलाई एसेम्बल प्लान्ट स्थापना गर्न दिँदै गर्दा अन्यलाई वर्षौं आउन नदिने सम्झौता नगर्ला।’
मोट्रेक्सले ७ वर्षसम्म कुनै पनि कम्पनीलाई एसेम्बल प्लान्ट राख्न नपाउने र ७ वर्षपछि पनि ११ अर्ब रुपैयाँ भन्दा ठूला परियोजनालाई मात्रै अनुमति दिनुपर्ने शर्त राखेको छ। यो शर्तका बारेमा भने लगानी बोर्डले सहमती जनाइसकेको छैन।
लगानी बोर्ड सवारी एसेम्बल गर्न आएको कम्पनी मोट्रेक्सलाई जग्गादेखि करका दरका बारेमा भने सहुलियत दिन सकारात्मक रहेको जनाएको छ। त्यसका लागि अर्थ मन्त्रालयसँग छलफल भइसकेको बोर्डको भनाइ छ।
कम्पनीले प्लान्ट सञ्चालनमा आएको पहिलो वर्ष ५ हजार ८ सय २०, दोस्रो वर्ष ९ हजार ५ सय ३०, तेस्रो वर्ष १५ हजार ८०, चौथो वर्ष २० हजार थान सवारी उत्पादन गर्ने उल्लेख गरेको छ। कम्पनीले परियोजना सुरु भएको पाँचौ वर्ष र उत्पादन भएको चौथो वर्षबाट परियोजना ‘ब्रेक इभन’मा जाने दाबीसहितको प्रस्ताव अघि सारेको छ।
मोट्रेक्सले हालसम्म सावरी उत्पादन भने गरेको छैन। कोरियामा कारका लागि आवश्यक पर्ने पार्टपूर्जा उत्पादन गर्दै आएको छ। मोट्रेक्सले उत्पादन गरेका पार्टस् हुन्डाई मोटर्सले समेत प्रयोग गर्दै आएको छ।
मोट्रेक्सले नेपालमा सवारी एसेम्बल प्लान्ट स्थापना गर्ने योजना सहित वैदेशिक लगानी ल्याएसँगै २ दर्जन भन्दा बढी सवारी कम्पनीले सवारी उत्पादनका लागि कम्पनी दर्ता गरेका छन्।
मोट्रेक्सले २०२१ सम्ममा सवारी उत्पादन गर्ने बताएको भएपनि हालसम्म एसेम्बल प्लान्टको विस्तृत अध्ययन नै गरेको छैन। समयमा नै विस्तृत अध्ययनगरि परियोजना निर्माण सुरु नगर्ने हो भने समयमै उत्पादन थाल्न सम्भव छैन।
साभार :- नेपाललाइभ
